اللہ د ے ناں نال (شروع) جیہڑا حدوں مہربان بوہت رحم والا اے

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ 0 ؀

الۗمّۗ

الۗمّۗ       1 ۝ۚ

(ایہہ) اوہ کامل کتاب، اُکّا شک نئیں ،ایہدے وچ متقیاں لئی ہدایت اے

ذٰلِكَ الْكِتٰبُ لَا رَيْبَ ٻ فِيْهِ ڔ ھُدًى لِّلْمُتَّقِيْنَ      ۝ۙ2

جیہڑے لوک غیب تے ایمان لیاؤندے تے نماز نوں قائم رکھدے تے اوہد وچوں جو روزی اساں اوہناں نوں پہنچائی اوہ خرچ کردے نیں

الَّذِيْنَ يُؤْمِنُوْنَ بِالْغَيْبِ وَ يُـقِيْمُوْنَ الصَّلٰوةَ وَ مِمَّا رَزَقْنٰھُمْ يُنْفِقُوْنَ   ۝ۙ3   

تے جیہڑے ایمان لیاؤندے نیں جو (اے نبی) تیرے ول اتاریا گیاتے جو تیتھوں پہلے اتاریا گیا، تے آخرت تے اوہ سب یقین رکھدے نیں

وَ الَّذِيْنَ يُؤْمِنُوْنَ بِمَآ اُنْزِلَ اِلَيْكَ وَمَآ اُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ ۚ وَبِالْاٰخِرَةِ ھُمْ يُوْقِنُوْنَ    ۝ۭ4

اوہو ای لوک اپنے رب ولوں ہدایت تے نیں تے اوہو ای سب کامیاب ہوَن والے نیں

اُولٰۗىِٕكَ عَلٰي ھُدًى مِّنْ رَّبِّهِمْ ۤ وَاُولٰۗىِٕكَ ھُمُ الْمُفْلِحُوْنَ      Ĉ ۝

بیشک جنھاں لوکاں  کفر (انکار) کیتا اُوہناں تے اک برابر اے بھانویں تسی اُوہناں نوں ڈرایا یا اُوہناں نوں نہ ڈرایا ہوئے اوہ ایمان نئیں لیاؤن لگے

اِنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا سَوَاۗءٌ عَلَيْهِمْ ءَاَنْذَرْتَھُمْ اَمْ لَمْ تُنْذِرْھُمْ لَا يُؤْمِنُوْنَ  Č ۝

اللہ نے اوہناں دے دلاں اُتے تے اوہناں دے کنّاں اُتے مُہر لا چھڈی اے تے اوہناں دیاں اکھاں تے اک پڑدہ اے تے اوہناں لئی بوہت وڈا عذاب اے

خَتَمَ اللّٰهُ عَلٰي قُلُوْبِهِمْ وَعَلٰي سَمْعِهِمْ ۭ وَعَلٰٓي اَبْصَارِهِمْ   غِشَاوَةٌ وَّلَھُمْ عَذَابٌ عَظِيْمٌ     ۝ۚ7  

تے لوکاں وچوں کجھ اوہ نیں جیہڑے آکھدے نیں پئی اسیں اللہ اُتے تے روز آخر اُتے ایمان لیائے حالاں اوہ ہر گز مومن نئیں

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّقُوْلُ اٰمَنَّا بِاللّٰهِ وَبِالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَمَا ھُمْ بِمُؤْمِنِيْنَ    ۝ۘ8  

اوہ دھوکا دیندے نیں اللہ نوں تے جیہڑے ایمان لیائے نیں تے (حقیقتاً) اوہ اپنے آپ توں سوا کسے نوں دھوکانئیں دیندے تے اوہ نئیں سمجھ دے

يُخٰدِعُوْنَ اللّٰهَ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا ۚ وَمَا يَخْدَعُوْنَ اِلَّآ اَنْفُسَھُمْ وَمَا يَشْعُرُوْنَ    ۝ۭ9

اوہناں دے دلاں وچ (نفاق دی) بیماری اے سو اللہ نے اوہناں نوں بیماری چ ہور ودھا دتا تے اوہناں واسطے دردناک عذاب اے ایس توں جیہڑا اوہ جھوٹھ بولدے سن

فِىْ قُلُوْبِهِمْ مَّرَضٌ ۙ فَزَادَھُمُ اللّٰهُ مَرَضًا ۚ وَلَھُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌۢ ڏ بِمَا كَانُوْا يَكْذِبُوْنَ  10 ۝

تے جدوں اوہناں نوں آکھیا جاندا اے پئی دھرتی وچ فساد نہ کھلارو تے کہندے نیں اسیں تے صرف سنوارن والے آں

وَاِذَا قِيْلَ لَھُمْ لَا تُفْسِدُوْا فِى الْاَرْضِ ۙ قَالُوْٓا اِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُوْنَ   ؀11

سن لؤ! بناشک اوہ اوہو ای فسادی نیں تے پر اوہ نئیں سمجھ دے

اَلَآ اِنَّھُمْ ھُمُ الْمُفْسِدُوْنَ وَلٰكِنْ لَّا يَشْعُرُوْنَ  12 ۝

ے جدوں اوہناں نوں آکھیا جاندا اے پئی ایمان لیائو جینویں لوکیں ایمان لیائے( تاں) کہندے نیں بھلا اسیں ایمان لیائیے جیویں مورکھاں ایمان لیاندا؟ سن لؤ! اوہو ای مورکھ نیں تے پر اوہ نئیں جان دے

وَاِذَا قِيْلَ لَھُمْ اٰمِنُوْا كَمَآ اٰمَنَ النَّاسُ قَالُوْٓا اَنُؤْمِنُ كَمَآ اٰمَنَ السُّفَهَاۗءُ ۭ اَلَآ اِنَّھُمْھُمُ  السُّفَهَاۗءُ وَلٰكِنْ لَّا يَعْلَمُوْنَ  13 ۝

تے جدوں اوہناں نوں ملدے نیں جیہڑے ایمان لیائے تے کہندے نیں اسیں ایمان لے آئے آں تے جدوں اوہ اپنے شیطاناں (سرکشاں) کول کلّیاں ہوندے نیں (تاں)کہندے نیں اسیں تہاڈے نال آں اسیں تے صرف مذاخ کرنے آں

وَاِذَا لَقُوا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا قَالُوْٓا اٰمَنَّا   ښ وَاِذَا خَلَوْا اِلٰى شَيٰطِيْنِهِمْ ۙ قَالُوْٓا اِنَّا مَعَكُمْ ۙ اِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِءُوْنَ 14 ۝

اوہ اللہ اوہناں نال مذاخ کردا اے تے اوہناں نوں مہلت دیندا اے، اپنی سرکشی وچ پئے حیران پھر دے نیں

اَللّٰهُ يَسْتَهْزِیئُ بِهِمْ وَيَمُدُّھُمْ فِىْ طُغْيَانِهِمْ يَعْمَھُوْنَ  15 ۝

اوہی لوک نیں جنھاں ہدایت بدلے گمراہی مُل لَے لئی سو اوہناں دی تجارت نے کوئی فائدہ نہ دتّا۔ تے نہ ای اوہ ہدایت والے بنے

اُولٰۗىِٕكَ الَّذِيْنَ اشْتَرَوُا الضَّلٰلَةَ بِالْهُدٰى ۠ فَمَا رَبِحَتْ تِّجَارَتُھُمْ وَمَا كَانُوْا مُهْتَدِيْنَ  16 ؀

اوہناں دی مثال اوس بندے ورگی اے جنھے اگ بالی فیر جدوںاوہنے جو آل دوالا چانن کر دتّا( تے )اللہ اوہناں دا نور لے گیا تے اوہناں نوں ہنیریاں وچ چھڈ دتا اوہ ویکھدے نئیں

مَثَلُھُمْ كَمَثَلِ الَّذِى اسْـتَوْقَدَ نَارًا ۚ فَلَمَّآ اَضَاۗءَتْ مَا حَوْلَهٗ ذَھَبَ اللّٰهُ بِنُوْرِهِمْ وَتَرَكَھُمْ فِىْ ظُلُمٰتٍ لَّا يُبْصِرُوْنَ   ؀17

اوہ ڈورے نیں، گونگے نیں، انّھے نیں سو کدی وی نئیں پرتن گے

ۻ بُكْمٌ عُمْىٌ فَھُمْ لَا يَرْجِعُوْنَ  ۝ۙ18

یا جیویں اسمان توں وردا بدّل اوہدے وچ کئی ہنیرے تے گرج تے بجلی اے اوہ کڑاکے دار بجلیاں توں موت کولوں ڈردیاں اپنیاں اُنگلاں اپنے کنّاں وچ تُن لیندے نیں تے اللہ کافراں نوں گھیرن والا اے

اَوْ كَصَيِّبٍ مِّنَ السَّمَاۗءِ فِيْهِ ظُلُمٰتٌ وَّرَعْدٌ وَّبَرْقٌ ۚ يَجْعَلُوْنَ اَصَابِعَھُمْ فِىْٓ اٰذَانِهِمْ مِّنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ ۭ وَاللّٰهُ مُحِيْطٌۢ بِالْكٰفِرِيْنَ  19 ۝

لگدا پئی بجلی اوہناں دے دیدے لے نٹھے، جدوں وی اوہناں تے چانن کردی اے، اوہدے وچ ٹُرن لگ پیندے نیں تے جدوں اوہناں تے ہنیرا کردی اے، کھلو جاندے نیں تے جے اللہ چاہندا تے ضرور اوہناں دی سماعت تے اوہناں دے دیدے لے جاندا۔ بیشک اللہ ہر چیز تے پوری طرحاں قادر اے

يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ اَبْصَارَھُمْ ۭ كُلَّمَآ اَضَاۗءَ لَھُمْ مَّشَوْا فِيْهِ ڎ وَاِذَآ اَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوْا ۭ وَلَوْ شَاۗءَ اللّٰهُ لَذَھَبَ بِسَمْعِهِمْ وَاَبْصَارِهِمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَىْءٍ قَدِيْرٌ 20 ۝ۧ

او لوکو! اپنے رب دی عبادت کرو جنھے تہانوں پیدا کیتا تے اوہناں نوں وی جیہڑے لوک تہاڈے توں پہلے سن تاں جے تسی بچ جائو

يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوْا رَبَّكُمُ الَّذِىْ خَلَقَكُمْ وَالَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوْنَ 21 ۝ۙ

جنھے تہاڈے لئی زمین نوں وچھونا بنا یا تے آسمان نوں چھت (بنایا) تےاسمان توں پانی وسایا فیر اوہدے راہیں کڈھے کئی پھل تہاڈے لئی روزی۔ سو تسی کسے نوں اللہ دے ہم پلہ نہ ٹھہراؤ حالاں تسی سب جان دے او

الَّذِىْ جَعَلَ لَكُمُ الْاَرْضَ فِرَاشًا وَّالسَّمَاۗءَ بِنَاۗءً   ۠ وَّاَنْزَلَ مِنَ السَّمَاۗءِ مَاۗءً فَاَخْرَجَ بِهٖ مِنَ الثَّمَرٰتِ رِزْقًا لَّكُمْ ۚ فَلَا تَجْعَلُوْا لِلّٰهِ اَنْدَادًا وَّاَنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ  22 ؀

تے جے تسی ایس (قرآن) بارے شک وچ او جیہڑا اَساں اپنے بندے تے اتاریا تاں تسی ایہدے ورگی اک سورت ای لے کے آئو تے اللہ دے علاوہ اپنے حمائتی وی بلا لَو جے تسی سچے او

وَاِنْ كُنْتُمْ فِىْ رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلٰي عَبْدِنَا فَاْتُوْا بِسُوْرَةٍ مِّنْ مِّثْلِهٖ ۠ وَادْعُوْا شُهَدَاۗءَكُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِيْنَ  23 ؀

فیر جے تسی (ایہہ) نہ کیتا تے نہ کدی تسی کر سکو گے فیر بچو اوس اگ توں جیہدا بالن انسان تے پتھر نیں (اوہ) کافراں واسطے تیار کیتی گئی اے

فَاِنْ لَّمْ تَفْعَلُوْا وَلَنْ تَفْعَلُوْا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِىْ وَقُوْدُھَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ   ښ اُعِدَّتْ لِلْكٰفِرِيْنَ  24 ؀

تے اوہناں نوں خوشی دی خبر دے دیؤ جیہڑے ایمان لیائے تے اوہناں صالح (مسنون) عمل کیتے واقعی اوہناں واسطے باغ نیں جنھاں ہیٹھوں نہراں وگدیاں نیں، جدوں وی اوہناں نوں اوہدے وچوں کوئی پھل کھان واسطے دتّا جاوے گا اوہ کہن گے ایہہ تے اوہو ای اے جیہڑا سانوں ایس توں پَہلے رزق ملیا سی۔ تے اوہ اوہناں نوں اک دوجے نال رلدا ملدا (وکھرا سوادی ) دتّا جاوے گا تے اوہناں لئی اوتھے پاکیزہ بیویاں ہون گیاں تے اوہ سب اوہناں (باغاں) وچ ہمیش رہن والے نیں

وَبَشِّرِ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ اَنَّ لَھُمْ جَنّٰتٍ تَجْرِىْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ ۭ كُلَّمَا رُزِقُوْا مِنْهَا مِنْ ثَمَـــرَةٍ رِّزْقًا  ۙ قَالُوْا ھٰذَا الَّذِىْ رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ ۙ وَاُتُوْا بِهٖ مُتَشَابِهًا  ۭ وَلَھُمْ فِيْهَآ اَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ   ڎ وَّھُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ  25 ؀

بیشک اللہ (ایس گلّے) نئیں سنگدا پئی اوہ مثال بیان کرے جو مچھر ہووے تاں جو اوہدے توں اُپر ہووے فیر پر جیہڑے ایمان لیائے سو اوہ سمجھدے نیں پئی واقعی اوہ اوہناں دے رب ولّوں حق اے تے رہے جنھاں کفر کیتا سو اوہ کہندے نیں پئی ایس مثال نال اللہ نے کیہہ ارادہ کیتا اے؟ اوہ ایہدے نال بوہتیاں نوں گمراہ کردااے تے کئیاں نوں ایہدے نال ہدایت دیندا اے تے اوہ ایہدے نال فاسقاں دے سوا (کسے نوں) گمراہ نئیں کردا

اِنَّ اللّٰهَ لَا يَسْتَحْىٖٓ اَنْ يَّضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوْضَةً فَمَا فَوْقَهَا  ۭ فَاَمَّا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا فَيَعْلَمُوْنَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَّبِّهِمْ ۚ وَاَمَّا الَّذِيْنَ كَفَرُوْا فَيَقُوْلُوْنَ مَاذَآ اَرَادَ اللّٰهُ بِهٰذَا مَثَلًا ۘ يُضِلُّ بِهٖ كَثِيْرًا  ۙ وَّيَهْدِىْ بِهٖ كَثِيْرًا  ۭ وَمَا يُضِلُّ بِهٖٓ اِلَّا الْفٰسِقِيْنَ  26 ؀ۙ

جیہڑے اللہ دا عہد پکا کرن توں بعد اوہنوں توڑ دیندے نیں تے قطع کردے نیں جیہدے بارے اللہ نے حکم دتّا اے پئی (اوہنوں) ملایا جائے تے زمین وچ فساد مچاندے نیں اوہی سارے گھاٹا چاون والے نیں

الَّذِيْنَ يَنْقُضُوْنَ عَهْدَ اللّٰهِ مِنْۢ بَعْدِ مِيْثَاقِه ٖ ۠ وَ يَقْطَعُوْنَ مَآ اَمَرَ اللّٰهُ بِهٖٓ اَنْ يُّوْصَلَ وَيُفْسِدُوْنَ فِى الْاَرْضِ ۭ اُولٰۗىِٕكَ ھُمُ الْخٰسِرُوْنَ  27 ؀

(کافرو) تسی اللہ دا انکار کینویں کر دے او؟ حالاں تُسی مردہ سی فیر اوہنے تہانوں جیون بخشیا مڑ تہانوں مارے گا مڑ تہانوں زندہ کرے گا مڑ کے اوہدے ول ای تسی لوٹائے جائو گے

كَيْفَ تَكْفُرُوْنَ بِاللّٰهِ وَكُنْتُمْ اَمْوَاتًا فَاَحْيَاكُمْ ۚ ثُمَّ يُمِيْتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيْكُمْ ثُمَّ اِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ  28 ؀

اوہو ای اے جنھے تہاڈے لئی بنایا سبھے کجھ جیہڑا زمین وچ اے مڑکے اوہنے اسمان ول توجہ کیتی فیر اوہنوں سنوار کے ست اسمان بنا ئے تے اوہی ہر شئے دا خوب جانو اے

ھُوَ الَّذِىْ خَلَقَ لَكُمْ مَّا فِى الْاَرْضِ جَمِيْعًا  ۤ ثُمَّ اسْتَوٰٓى اِلَى السَّمَاۗءِ فَسَوّٰىھُنَّ سَبْعَ سَمٰوٰتٍ ۭ وَھُوَ بِكُلِّ شَىْءٍ عَلِيْمٌ   29 ؀ۧ

تے (چیتے کرو) جدوں تیرے رب نے فرشتیاں نوں آکھیا بیشک میں زمین وچ اک خلیفہ (نائب) بناؤن والا، اوہناں آکھیا بھلا توں اوس وچ (اوہنوں )بناویں گا جیہڑا اوہدے وچ فساد کرے گا تے خون بہائے گا؟ تے اسیں تیری تعریف دے نال تسبیح بیان کر دے آں تے تیری پاکی بیان کر دے آں۔ فرمایا: بیشک میں ڈاہڈا جان داں جو تسی نئیں جان دے

وَاِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلٰۗىِٕكَةِ اِنِّىْ جَاعِلٌ فِى الْاَرْضِ خَلِيْفَةً ۭ قَالُوْٓا اَتَجْعَلُ فِيْهَا مَنْ يُّفْسِدُ فِيْهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاۗءَ ۚ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۭ قَالَ اِنِّىْٓ اَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ 30 ؀  

تے اوہنے آدم نوں اوہ سارے ناں سکھلا دِتّے مڑکے اوہناں نوں فرشتیاں تے پیش کیتا فیر فرمایا: مینوں ایہناں (چیزاں) دے ناں دسّو جے تسی سچے او

وَعَلَّمَ اٰدَمَ الْاَسْمَاۗءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَھُمْ عَلَي الْمَلٰۗىِٕكَةِ ۙ فَقَالَ اَنْۢبِــُٔـوْنِىْ بِاَسْمَاۗءِ ھٰٓؤُلَاۗءِ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِيْنَ  31 ؀

اوہناں آکھیا توں پاک ایں سانوں (تے) کجھ علم نئیں پر جو توں سانوں سکھلایا اے۔ بیشک توں ، توں ای سبھے کجھ جانن والا ڈاہڈی حکمت والا ایں

قَالُوْا سُبْحٰــنَكَ لَاعِلْمَ لَنَآ اِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا ۭ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلِيْمُ الْحَكِيْمُ  32 ؀

(اللہ) فرمایااے آدم! دس دے ایہناں نوں ایہناں (شیواں) دے ناں فیر جدوں اوہنے اوہناں نوں اوہناں دے ناں دَس دِتّے، فرمایا: بھلا میں تہانوں نئیں سی آکھیا پئی بیشک میں ای اسماناں تے زمین دے غیب نوں جان دا ہاں تے اوہ وی جان دا ہاں جو تسی ظاہر کر دے او تے جو تُسی لکائوندے سی

قَالَ يٰٓاٰدَمُ اَنْۢبِئْـھُمْ بِاَسْمَاۗىِٕهِمْ ۚ فَلَمَّآ اَنْۢبَاَھُمْ بِاَسْمَاۗىِٕهِمْ ۙ قَالَ اَلَمْ اَقُلْ لَّكُمْ اِنِّىْٓ اَعْلَمُ غَيْبَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَاَعْلَمُ مَا تُبْدُوْنَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُوْنَ 33 ؀

تے جدوں اساں فرشتیاں نوں آکھیا: آدم نوں سجدہ کرو تاں اوہ (سارے) سجدے پے گئے سوائے ابلیس دے، اوہنے انکار کیتا تے متکبّر ہویا تے کافراں چوں ہو گیا

وَاِذْ قُلْنَا لِلْمَلٰۗىِٕكَةِ اسْجُدُوْا لِاٰدَمَ فَسَجَدُوْٓا اِلَّآ اِبْلِيْسَ ۭ اَبٰى وَاسْتَكْبَرَ ڭ وَكَانَ مِنَ الْكٰفِرِيْنَ  ؀34

تے اساں آکھیا اے آدم: تُوں تے تیری زوجہ جنت وچ وسّو تے ایہدے وچوں دونویں عیشیں کھاؤ جتھوں دونویں چاہو تے (پر) دونویں ایس رُکھ دے لاگے نہ لگنا تاں تسی دونویں ظالماں وچوں ہو جائو گے

وَقُلْنَا يٰٓاٰدَمُ اسْكُنْ اَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَامِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِـئْتُمَـا   ۠ وَلَا تَـقْرَبَا ھٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُوْنَا مِنَ الظّٰلِمِيْنَ 35 ؀

فیر شیطان نے اوہناں دونواں نوں ایس توں پھسلا دتّا سو اوہناں دونواں نوں اوس (عیش) وچوں کڈھوا دتّا جیہدے وچ اوہ دونویں سن۔ تے اساں آکھیا (ایتھوں) اُترو۔ تہاڈا بعض بعضے دا ویری اے تے زمین وچ ای تہاڈے لئی ٹھکانہ اے تے فیدہ چُکنا اک ویلے تیکر

فَاَزَلَّهُمَا الشَّيْطٰنُ عَنْهَا فَاَخْرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيْهِ ۠ وَقُلْنَا اھْبِطُوْا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ۚ وَلَكُمْ فِى الْاَرْضِ مُسْـتَقَرٌّ وَّمَتَاعٌ اِلٰى حِيْنٍ  36 ؀

فیر آدم نے اپنے رب کولوں کجھ کلمے سُجھے سو اوہ اوہدے تے مہربان ہویا بیشک اوہ اوہی مڑ مڑ توبہ قبول کرن والا بے حد رحم والا اے

فَتَلَـقّيٰٓ اٰدَمُ مِنْ رَّبِّهٖ كَلِمٰتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ  ۭ اِنَّهٗ ھُوَ  التَّوَّابُ الرَّحِيْمُ  37 ؀

اساں آکھیا تُسی سارے ایتھوں اُترو فیر جیویں تہانوں میرے ولّوں کوئی ہدایت پہنچے تاں جیہڑے میری ہدایت پچھے لگ گئے، اوہناں تے نہ کوئی خوف ہووے گا تے نہ ای اوہ غم کرن گے

قُلْنَا اھْبِطُوْا مِنْهَا جَمِيْعًا ۚ فَاِمَّا يَاْتِيَنَّكُمْ مِّـنِّىْ ھُدًى فَمَنْ تَبِعَ ھُدَاىَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا ھُمْ يَحْزَنُوْنَ  38 ؀

تے جنھاں کفر کیتا تے ساڈیاں آئیتاں دا انکارکیتا اوہ دوزخ دے سنگی نیں (تے) سدا ای اوہدے وچ رہن والے نیں

وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰيٰتِنَآ اُولٰۗىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ ھُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ   39 ؀ۧ

اے بنی اسرائیل! میرا اوہ احسان یاد کرو جیہڑا میں تہاڈے تے انعام کیتا، تے میرے نال ہویا عہد پورا کرو، میں تہاڈا عہد پورا کراں گا۔ تے خاص میرا ای سو تسی خوف رکھو

يٰبَنِىْٓ اِسْرَاۗءِيْلَ اذْكُرُوْا نِعْمَتِىَ الَّتِىْٓ اَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَاَوْفُوْا بِعَهْدِىْٓ اُوْفِ بِعَهْدِكُمْ ۚ وَاِيَّاىَ فَارْھَبُوْنِ  40 ؀

تے ایس (قرآن) تے ایمان لیائو جیہڑا میں اتاریا، اوس (کتاب) دی وی تصدیق کرن والا اے جیہڑی تہاڈے کول اے تے تسی ایہدے اوّل منکر نہ بنو تے میریاں آئیتاں دے مقابل تھوڑا مُل نہ وٹو تے خاص میرے ای کولوں سو تسی ڈرو

وَاٰمِنُوْا بِمَآ اَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَكُمْ وَلَا تَكُوْنُوْٓا اَوَّلَ كَافِرٍۢ بِهٖ  ۠ وَلَا تَشْتَرُوْا بِاٰيٰتِىْ ثَـمَنًا قَلِيْلًا وَاِيَّاىَ فَاتَّقُوْنِ    41 ؀

تے حق نوں باطل نال گڈمڈنہ کرو تے(نہ) حق نوں لکاؤتے جد تسی جان دے وی او

وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَــقَّ وَاَنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ  42 ؀

تے نماز قائم رکھو تے زکوٰۃ دیؤ تے رکوع کرن والیاں نال رکوع کرو

وَاَقِيْمُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتُوا الزَّكٰوةَ وَارْكَعُوْا مَعَ الرّٰكِعِيْنَ  43 ؀

کیہہ تسی لوکاں نوں نیکی دا حکم دیندے او تے اپنے آپ نوں بھُل جاندے او؟ حالاں تسی کتاب وی پڑھدے او، کیہہ فیر تسی نئیں سمجھدے؟

اَتَاْمُرُوْنَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ اَنْفُسَكُمْ وَاَنْتُمْ تَتْلُوْنَ الْكِتٰبَ ۭ اَفَلَاتَعْقِلُوْنَ 44 ؀

تے مدد منگو صبر تے نماز نال تے بیشک ایہہ ضرور دشوار اے سوائے خشوع والیاں تے

وَاسْتَعِيْنُوْا بِالصَّبْرِ وَالصَّلٰوةِ  ۭ وَاِنَّهَا لَكَبِيْرَةٌ اِلَّا عَلَي الْخٰشِعِيْنَ   45 ؀ۙ

جیہڑے یقین رکھدے نیں واقعی اوہ اپنے رب نوں ملن والے نیں تے واقعی اوہدے ول ای پرتن والے نیں

الَّذِيْنَ يَظُنُّوْنَ اَنَّھُمْ مُّلٰقُوْا رَبِّهِمْ وَاَنَّھُمْ اِلَيْهِ رٰجِعُوْنَ  46 ؀ۧ

اے بنی اسرائیل! میرا اوہ احسان یاد کرو جیہدے نال میں تہانوں نوازیا سی تے واقعی کہ میں تہانوں جہاناں تے فضیلت بخشی

يٰبَنِىْٓ اِسْرَاۗءِيْلَ اذْكُرُوْا نِعْمَتِىَ الَّتِىْٓ اَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَاَنِّىْ  فَضَّلْتُكُمْ عَلَي الْعٰلَمِيْنَ 47 ؀

تے ڈرو اوس دیہاڑ توں (پئی) کوئی جان کسے جان دے بھورا کم نئیں آوے گی تے نہ اوس ولوں کوئی سفارش قبول ہووے گی تے نہ اوس توں کوئی فدیہ لیا جاوے گا تے نہ ای اوہناں دی مدد کیتی جاوے گی

وَاتَّقُوْا يَوْمًا لَّا تَجْزِىْ نَفْسٌ عَنْ نَّفْسٍ شَـيْــــًٔـا وَّلَا يُقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَةٌ وَّلَا يُؤْخَذُ مِنْهَا عَدْلٌ وَّلَا ھُمْ يُنْصَرُوْنَ    48 ؀

تے (چیتے کرو) جدوں اساں تہاڈی فرعون کیاں توں خلاصی کرائی جیہڑے تہانوں سخت عذاب پُچاندے سن۔ تہاڈے پُتراں نوں کوہ چھڈ دے تے تہاڈیاں عورتاں نوں جیوندا چھڈدیندے ۔ تے اوہدے وچ تہاڈے رب ولوں اک وڈی ازمائش سی

وَاِذْ نَجَّيْنٰكُمْ مِّنْ اٰلِ فِرْعَوْنَ يَسُوْمُوْنَكُمْ سُوْۗءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُوْنَ اَبْنَاۗءَكُمْ وَيَسْتَحْيُوْنَ نِسَاۗءَكُمْ ۭ وَفِىْ ذٰلِكُمْ بَلَاۗءٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ عَظِيْمٌ    49 ؀

تے جدوں اساں تہاڈے پاروں سمندر نوں پاڑ دتّا فیر اسیں تہانوں نجات دتی تے اسیں فرعون کیاں نوں ڈبو دتا تے تسی ویکھ ای رہے سی

وَاِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ الْبَحْرَ فَاَنْجَيْنٰكُمْ وَاَغْرَقْنَآ اٰلَ فِرْعَوْنَ وَاَنْتُمْ تَنْظُرُوْنَ   50 ؀

تے (چیتے کرو) جدوں اساں موسیٰ کولوں چالی راتاں دا وعدہ کیتا مڑکے اوہدے پچھوں تُسی وچھے نوں (معبود) مَل لیا تے تسی سب ظالم سی

وَاِذْ وٰعَدْنَا مُوْسٰٓى اَرْبَعِيْنَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْۢ بَعْدِهٖ وَاَنْتُمْ ظٰلِمُوْنَ  51 ۝

مڑکے اوس توں بعد وی اساں تہاتوں وَلا دتا تاں جے تسی شکر ادا کرو

ثُمَّ عَفَوْنَا عَنْكُمْ مِّنْۢ بَعْدِ ذٰلِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ  52 ؀

تے جدوں اساں موسیٰ نوں کتاب تے فرقان (حق باطل نکھیڑن والی) عطا کیتی تاں جے تسی ہدایت پھڑو

وَاِذْ اٰتَيْنَا مُوْسَى الْكِتٰبَ وَالْفُرْقَانَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ  53 ؀

تے جدوں موسیٰ نے اپنی قوم نوں آکھیا اے میری قوم! بیشک تسی وچھے نوں (معبود) مّل کے اپنیاں تے ظلم کیتا۔ سو تسی اپنے پیدا کرن والے دے حضور توبہ کرو۔ سو تسی اپنے آپ نوں قتل کرو اوہ تہاڈے لئی تہا ڈے پیدا کرن والے دے نیڑے بوہت بہتر اے فیر اوہنے تہاڈے تے مہربانی فرمائی۔ بناشک اوہ اوہی مڑمڑ توبہ قبول کرن والا بوہت رحم والا اے

وَاِذْ قَالَ مُوْسٰى لِقَوْمِهٖ يٰقَوْمِ اِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ اَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوْبُوْٓا اِلٰى بَارِىِٕكُمْ فَاقْتُلُوْٓا اَنْفُسَكُمْ ۭ ذٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ عِنْدَ بَارِىِٕكُمْ ۭ فَتَابَ عَلَيْكُمْ ۭ اِنَّھٗ ھُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيْمُ   54 ؀

تے جدوں تسی آکھیا اے موسیٰ! اسیں ہرگز تیرا یقین نئیں کراں گے ایتھوں تیکر (پئی) اللہ نوں اسیں سامنے ویکھ لیئے سو تہانوں بجلی دی کڑک نے آن پھڑیا تے تسی ویکھ ای رہے سو

وَاِذْ قُلْتُمْ يٰمُوْسٰى لَنْ نُّؤْمِنَ لَكَ حَتّٰى نَرَى اللّٰهَ جَهْرَةً فَاَخَذَتْكُمُ الصّٰعِقَةُ وَاَنْتُمْ تَنْظُرُوْنَ 55 ؀

مڑکے اسیں تہانوں دوبارہ زندہ کیتا، تہاڈی موت توں بعد، تاں جے تُسی شکر گزار ہوؤ

ثُمَّ بَعَثْنٰكُمْ مِّنْۢ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ  56 ؀

تے اساں تہاڈے تے بدل دی چھاں کیتی رکھی تے (کھان واسطے) تہاڈے تے من و سلوٰی اتاریا (تے آکھیا) کھاؤ اوہناں پاکیزہ چیزاں وچوں جیہڑیاں اساں تہانوں دتیاں نیں تے اوہناں ساڈا کجھ نئیں وگاڑیا تے سگوں اپنے آپ تے ظلم کردے ہوندے سن

وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَاَنْزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوٰى ۭ كُلُوْا مِنْ طَيِّبٰتِ مَا رَزَقْنٰكُمْ ۭ وَمَا ظَلَمُوْنَا وَلٰكِنْ كَانُوْٓا اَنْفُسَھُمْ يَظْلِمُوْنَ  57 ؀

تے جدوں اساں آکھیا ایس بستی وچ چلے جائو سو ایہدے وچوں جتھّوں چاہو سوکھیاں کھائو تے تسی دروازے وچوں سجدہ کردیاں ہویاں داخل ہونا۔ تے آکھنا (حِطَّۃٌ) ’سانوں بخش دے‘ اسیں تہاڈیاں خطاواں معاف کردیاں گے تے نیکوکاراں نوں چھیتی ودھیرا دیاں گے

وَاِذْ قُلْنَا ادْخُلُوْا ھٰذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُوْا مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا وَّادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا وَّقُوْلُوْا حِطَّةٌ نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطٰيٰكُمْ ۭ وَسَنَزِيْدُ الْمُحْسِنِيْنَ 58 ؀

فیر جنھاں ظلم کیتا گل اوہدے الٹ بدل دتی جیہڑی اوہناں نوں آکھی گئی سی، فیر اساں اوہناں لوکاں تے جنھاں ظلم کیتا اسمان توں عذاب نازل کیتا ایس کارن پئی اوہ نافرمانی کردے ہوندے سن

فَبَدَّلَ الَّذِيْنَ ظَلَمُوْا قَوْلًا غَيْرَ الَّذِىْ قِيْلَ لَھُمْ فَاَنْزَلْنَا عَلَي الَّذِيْنَ ظَلَمُوْا رِجْزًا مِّنَ السَّمَاۗءِ بِمَا كَانُوْا يَفْسُقُوْنَ  59 ؀ۧ

تے جدوں موسیٰ نے اپنی قوم لئی پانی منگیا تے اساں آکھیا اپنا عاصا ایس پتھر تے مار سو اوس (پتھر) وچّوں باراں چشمے پُھٹ پئے بلاشبہ ساریاں لوکاں نے اپنا پن گھٹ پچھان لئی (اساں آکھیا) کھائو تے پئیو، اللہ دے رزق وچّوں۔ تے زمین وچ فساد نہ پھیلائو وگاڑ کردیاں

وَاِذِ اسْتَسْقٰى مُوْسٰى لِقَوْمِهٖ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ ۭ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا  ۭ قَدْ عَلِمَ كُلُّ اُنَاسٍ مَّشْرَبَھُمْ ۭ كُلُوْا وَاشْرَبُوْا مِنْ رِّزْقِ اللّٰهِ وَلَا تَعْثَوْا فِى الْاَرْضِ مُفْسِدِيْنَ  60 ۝

تے جدوں تسی کہیا اے موسیٰ اسیں اکّو کھانے اُتّے کدی وی صبر نئیں کراں گے سو ساڈے لئی اپنے رب کولوں دعا کر پئی اوہ ساڈےواسطے کڈھے اوس جنس چوں جیہڑی زمین اگاندی اے اپنی ترکاری تے اپنا کھیرا تے اپنی کنک تےاپنے مَسّرتےاپنے گنڈھے۔ اوہنے آکھیا کیہہ تسی ودھیا شئے دے وٹے اک گھٹیا شئے لیندے او؟ کسے شہر وچ ٹر جائو فیر بیشک اوہی تہاڈے لئی ہووے گا جو تسی منگ رہے او۔ تے اوہناں تے خواری تے محتاجی دی مار پئی۔ تے اوہ اللہ دا غصہ لے کے مڑے اوہ ایس کارن پئی واقعی اوہ اللہ دیاں آیتاں دا انکار کر دے رہے۔ تے نبیاں نوں ناحق قتل کر دے رہے، اوہ ایس توں جو اوہناں نافرمانی کیتی تے اوہ حدّوں لنگدے سن

وَاِذْ قُلْتُمْ يٰمُوْسٰى لَنْ نَّصْبِرَ عَلٰي طَعَامٍ وَّاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنْۢبِتُ الْاَرْضُ مِنْۢ بَقْلِهَا وَقِثَّاۗىِٕهَا وَفُوْمِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا  ۭ قَالَ اَتَسْتَبْدِلُوْنَ الَّذِىْ ھُوَ اَدْنٰى بِالَّذِىْ ھُوَ خَيْرٌ ۭ اِھْبِطُوْا مِصْرًا فَاِنَّ لَكُمْ مَّا سَاَلْتُمْ ۭ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ ۤ وَبَاۗءُوْ بِغَضَبٍ مِّنَ اللّٰهِ ۭ ذٰلِكَ بِاَنَّھُمْ كَانُوْا يَكْفُرُوْنَ بِاٰيٰتِ اللّٰهِ وَيَقْتُلُوْنَ النَّـبِيّٖنَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ۭ ذٰلِكَ بِمَا عَصَوْا وَّكَانُوْا يَعْتَدُوْنَ   61 ۝ۧ

بیشک جیہڑے لوک ایمان لیائے تے جیہڑے یہودی ہوئے تے نصرانی تے(بھاویں) صابی (ستارہ پرست) جیہڑا وی اللہ تے روز آخر اُتے ایمان لیایا تے صالح عمل کیتے سو اوہناں دا اجر اوہناں دے رب کول اے۔ تے نہ اوہناں تے کوئی خوف ہووے گا تے نہ ای اوہ سب غم کرن گے

اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَالَّذِيْنَ ھَادُوْا وَالنَّصٰرٰى وَالصّٰبِـــِٕيْنَ مَنْ  اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَھُمْ اَجْرُھُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ ګ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا ھُمْ يَحْزَنُوْنَ  62 ۝

تے جدوں اسیں تہاڈے توں پکاّ عہد لیا تے چکیا تہاڈے اتے( کوہ )طور نوں، (حکم دتا) جو (کتاب) اساں تہانوں دتی اے اوہنوں پکّی طرحاں پھڑ لَو تے جو کجھ ایہدے وچ اے ایہنوں یاد رکھو تاں جے تسی (عذابوں) بچ جائو

وَاِذْ اَخَذْنَا مِيْثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّوْرَ ۭ خُذُوْا مَآ اٰتَيْنٰكُمْ بِقُوَّةٍ وَّاذْكُرُوْا مَا فِيْهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوْنَ  63 ۝

مڑ کے اُس توں بعد تسی مونھ موڑ گئے سو جے تہاڈے اُتے اللہ دا فضل تے اوہدی مہربانی نہ ہوندی تے تسی لازمی گھاٹے والیاں چوں ہوندے

ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ مِّنْۢ بَعْدِ ذٰلِكَ ۚ فَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ لَكُنْتُمْ مِّنَ الْخٰسِرِيْنَ 64 ۝

تے بلاشبہ یقیناً تسی جان چکے او جیہڑے لوکیں تہاڈے وچوں ہفتے (دے دن) بارے حدّوں ٹپے۔ تاں اساں اوہناں نوں آکھیا ذلیل باندر ہو جائو

وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِيْنَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِى السَّبْتِ فَقُلْنَا لَھُمْ كُوْنُوْا قِرَدَةً خٰسِـــِٕيْنَ 65 ۝ۚ

فیر اساں ایہہ (واقعہ) اوہناں لئی جیہڑے اوہدے ساہمنے سن تے جیہڑے اوہدے پچھوں آؤن والے سن اک عبرت بنا دتّا، تے پرہیز گاراں لئی اک نصیحت

فَجَــعَلْنٰھَا نَكَالًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِيْنَ  ؀66

تے جدوں موسیٰ نے اپنی قوم نوں آکھیا: بیشک اللہ تہانوں حُکم دیندا اے پئی تسی اک گاں ذبح کرو اوہناں کہیا: کیہہ توں ساڈا مذاخ بنا رہیا ایں ؟ (موسیٰ) آکھیا، میں اللہ دی پناہ منگد۱ آں پئی جاہلاں وچوں ہوواں

وَاِذْ قَالَ مُوْسٰى لِقَوْمِهٖٓ اِنَّ اللّٰهَ يَاْمُرُكُمْ اَنْ تَذْبَحُوْا بَقَرَةً ۭ قَالُوْٓا اَتَتَّخِذُنَا ھُزُوًا ۭ قَالَ اَعُوْذُ بِاللّٰهِ اَنْ اَكُوْنَ مِنَ الْجٰهِلِيْنَ   67 ؀

آکھن لگے ساڈے لئی اپنے رب توں دعا کر پئی اوہ سانوں واضح کرے اوہ (گاں) کنج دی ہووے؟ (موسیٰ) آکھیا بیشک اوہ فرماندا اے پئی بیشک اوہ ایسی گاں نہ ای بُڈھی تے نہ ای وچھّی اوہدے وچکار اوسط عمر دی ہووے سو کرو جیہدا تہانوں حکم دتّا گیا اے

قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَّنَا مَا هِىَ ۭ قَالَ اِنَّهٗ يَقُوْلُ اِنَّهَا بَقَرَةٌ لَّا فَارِضٌ وَّلَا بِكْرٌ ۭ عَوَانٌۢ بَيْنَ ذٰلِكَ ۭ فَافْعَلُوْا مَا تُـؤْمَرُوْنَ  68 ۝

اوہناں کہیا: ساڈے لئی اپنے رب توں دعا کر پئی اوہ سانوں واضح کرے اوہدا رنگ کیہہ اے؟ (موسیٰ) آکھیا بیشک اوہ فرماندا اے بیشک اوہ گاں پیلی، چمکدا (زرد) رنگ اوہدا (پئی) خوش کر دی اے ویکھن والیاں نوں

قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَّنَا مَا لَوْنُهَا  ۭ قَالَ اِنَّهٗ يَقُوْلُ اِنَّهَا بَقَرَةٌ صَفْرَاۗءُ فَاقِعٌ لَّوْنُهَا تَسُرُّ النّٰظِرِيْنَ  69 ؀

اوہناں کہیا: ساڈے واسطے اپنے رب توں دعا کر اوہ سانوں واضح کرے اوہ کِدّاں دی اے؟ بیشک گانواں ساڈے تے اک دوجی دے مشابہ ہو گئیاں نیں۔ تے یقیناً جے اللہ چاہیا، اسیں لازمی راہے پین والے آں

قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَّنَا مَا هِىَ ۙ اِنَّ الْبَقَرَ تَشٰبَهَ عَلَيْنَا ۭ وَاِنَّآ اِنْ شَاۗءَ اللّٰهُ لَمُهْتَدُوْنَ  70 ؀

(موسیٰ) آکھیا: بناشک اوہ فرماندا اے بلاشبہ اوہ گاں نہ ہالی ہووے پئی زمین واہوے تے نہ ای کھیتی نوں پانی دیندی (کھووئے وگی) ہووے پوری ڈھاری اوہدے وچ کوئی نشان نہ ہووے۔ اوہناں کہیا: ہن لیاندی اے توں حقّی گل۔ فیر اوہناں اوہنوں ذبح کر دتّا تے لگدا نئیں سی اوہ (ذبح) کردے

قَالَ اِنَّهٗ يَقُوْلُ اِنَّهَا بَقَرَةٌ لَّا ذَلُوْلٌ تُثِيْرُ الْاَرْضَ وَلَا تَسْقِى الْحَرْثَ ۚ مُسَلَّمَةٌ لَّا شِيَةَ فِيْهَا  ۭ قَالُوا الْـــــٰٔنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ ۭ فَذَبَحُوْھَا وَمَا كَادُوْا يَفْعَلُوْنَ  71 ۝ۧ

تے جدوں تُسی اک جی نوں قتل کر دتّا فیر تُسی اوہدے پاروں جھگڑن لگ پئے تے اللہ اوہنوں کڈّن والا سی جو تسی لکائوندے سو

وَاِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادّٰرَءْتُمْ فِيْهَا ۭ وَاللّٰهُ مُخْرِجٌ مَّا كُنْتُمْ تَكْتُمُوْنَ  72 ۝ۚ

فیر اسیں آکھیا! تسی ایس (گاں) دا کوئی ٹوٹا اوہنوں مارو، ایسے طرحاں ای اللہ مُردیاں نوں زندہ کردا اے تے تہانوں اپنی نشانیاں وکھاندا اے تاں جے تہانوں سمجھ آوے

فَقُلْنَا اضْرِبُوْهُ بِبَعْضِهَا  ۭ كَذٰلِكَ يُـحْىِ اللّٰهُ الْمَوْتٰى ۙ وَيُرِيْكُمْ اٰيٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ  73 ؀

مڑکے اس توں بعد تہاڈے دِل سخت ہوگئے فیر اوہ پتھراں وانگر نیں یا ایس توں وی سخت تے بیشک کجھ پتھر یقیناً اجہئے وی نیں پئی اوہناں وچوں ضرور نہراں وگ پیندیاں نیں تے بیشک اوہناں وچوں کجھ اجہے نیں جیہڑے یقیناً پاٹ جاندے نیں تاں اوہناں وچوں پانی نکلدا اے تے بیشک اوہناں وچوں کُجھ اوہ نیں جیہڑے اللہ دے خوف توں یقیناً ڈگ پیندے نیں تے اللہ اوہدے توں ہرگز غافل نئیں جو تسی عمل کر دے او

ثُمَّ قَسَتْ قُلُوْبُكُمْ مِّنْۢ بَعْدِ ذٰلِكَ فَهِىَ كَالْحِجَارَةِ اَوْ اَشَدُّ قَسْوَةً  ۭ وَاِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْاَنْهٰرُ ۭ وَاِنَّ مِنْهَا لَمَا  يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاۗءُ ۭ وَاِنَّ مِنْهَا  لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْـيَةِ اللّٰهِ ۭ وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ  74 ؀

(مومنو!) کیہہ فیر تسی طمع رکھدے او پئی اوہ تہاڈے لئی ایمان لے آؤن گے؟ حالاں بلاشبہ اوہناں وچوں سدا توں اک ٹولہ ایہو جہیا رہیا اے (پئی) اوہ اللہ دا کلام سُندے نیں مڑکے اوہنوں سمجھن توں بعد اوہنوںبدل دیندے نیں تے اوہ سب جان دے وی ہوندے نیں

اَفَتَطْمَعُوْنَ اَنْ يُّؤْمِنُوْا لَكُمْ  وَقَدْ كَانَ فَرِيْقٌ مِّنْھُمْ يَسْمَعُوْنَ كَلٰمَ اللّٰهِ ثُمَّ يُحَرِّفُوْنَهٗ مِنْۢ بَعْدِ مَا عَقَلُوْهُ وَھُمْ يَعْلَمُوْنَ  75 ؀

تے جدوں اوہناں نوں ملدے نیں جیہڑے ایمان لیائے کہندے نیں اسیں وی ایمان لے آئے تے جدوں اک دوجے نوںا کلّیاں ملدے نیں تے (آپس وچ) کہندے نیں۔ کیہہ تُسی اوہناں نوں اوہ خبراں دسیندے او جیہڑیاں اللہ نے تہاڈے تے کھولیاں نیں تاں لئی اوہ تہاڈے رب کول اوس نال تہاڈے (تے )حجت لیائون کیہہ فیر تسی سمجھ دے نئیں؟

وَاِذَا لَقُوا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا قَالُوْٓا اٰمَنَّا  ښ وَاِذَا خَلَا    بَعْضُھُمْ اِلٰى بَعْضٍ قَالُوْٓا اَتُحَدِّثُوْنَھُمْ بِمَا فَتَحَ اللّٰهُ عَلَيْكُمْ لِيُحَاۗجُّوْكُمْ بِهٖ عِنْدَ رَبِّكُمْ ۭ اَفَلَاتَعْقِلُوْنَ  76 ؀

بھلا اوہ جان دے نئیں واقعی اللہ جان دا اے جو اوہ لکائوندے نیں تے جو کجھ اوہ ظاہر کردے نیں

اَوَلَا يَعْلَمُوْنَ اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّوْنَ وَمَا يُعْلِنُوْنَ  77 ؀

تے کجھ اوہناں وچّوں ان پڑھ نیں اوہ کتاب دا علم نئیں رکھدے سوائے تاہنگاں دے۔ تے نئیں کجھ اوہ کر دے پر گمان ای

وَمِنْھُمْ اُمِّيُّوْنَ لَا يَعْلَمُوْنَ الْكِتٰبَ اِلَّآ اَمَانِىَّ وَاِنْ ھُمْ اِلَّا يَظُنُّوْنَ  78 ؀

سو اوہناں لوکاں واسطے بربادی اے جیہڑے اپنے ہتّھیں کتاب لِکھدے نیں مڑکے کہندے نیں پئی ایہہ اللہ ولّوں اے تاں جے ایہدے بدلے وچ تھوڑا جہیا مُل لَے لَین۔ سواوہدے کارن جو اوہناں دے ہتھاںلکھیا اوہناں لئی بربادی اے تے جو اوہ کماندے نیں اوہدے کارن اوہناں لئی بربادی اے

فَوَيْلٌ لِّلَّذِيْنَ يَكْتُبُوْنَ الْكِتٰبَ بِاَيْدِيْهِمْ ۤ ثُمَّ يَقُوْلُوْنَ ھٰذَا مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ لِيَشْتَرُوْا بِهٖ ثَــمَنًا قَلِيْلًا  ۭ فَوَيْلٌ لَّھُمْ مِّمَّا كَتَبَتْ اَيْدِيْهِمْ وَوَيْلٌ لَّھُمْ مِّمَّا يَكْسِبُوْنَ  79 ؀

تے اوہناں آکھیا اگ سانوں گنتی دے کجھ دناں دے سوا ہرگز نئیں چھوہنی۔ آکھ دیؤ! تُساں اللہ کولوں کوئی عہد لِتّا ہویا اے؟ فیر اللہ اپنے عہد دے خلاف بالکل نئیں کرے گا یا تسی اللہ ذُمّے اوہ گل کہندے او جیہڑی تسی جان دے ای نئیں؟

وَقَالُوْا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ اِلَّآ اَيَّامًا مَّعْدُوْدَةً ۭ قُلْ اَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللّٰهِ عَهْدًا فَلَنْ يُّخْلِفَ اللّٰهُ عَهْدَهٗٓ اَمْ تَقُوْلُوْنَ عَلَي اللّٰهِ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ 80 ۝

کیوں نئیں! جنھے کوئی پاپ کمایا تے اوہدی خطاء نے اوہنوں گھیر لیا فیر اوہی لوک دوزخ دے سنگی نیں سدا اوہدے وچ رہن والے نیں

بَلٰى مَنْ كَسَبَ سَيِّئَةً وَّاَحَاطَتْ بِهٖ خَطِيْۗــــَٔــتُهٗ فَاُولٰۗىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ ھُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ  81 ۝

تے جیہڑے لوک ایمان لیائے تے اوہناں صالح (مسنون) کم کیتے، اوہی جنت دے سنگی نیں اوہ سدا اوہدے وچ رہن والے نیں

وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ اُولٰۗىِٕكَ اَصْحٰبُ الْجَنَّةِ  ۚ  ھُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ  82 ؀ۧ

تے جدوں اسیں بنی اسرائیل کولوں پکاّ عہد لیا پئی تسی اللہ دے سوا کسے دی عبادت نہ کرو گے۔ تے ماپیاں ، تے رشتے داراں تے یتیماں تے مسکیناں نال احسان کرو گے ۔ تے تسی لوکاں نال بھلی گل کروگے تے نماز نوں قائم رکھو تے زکوٰۃ دیندے رہو گے۔ مڑکے تُسی (ایس توں) پھر گئے سوائے تہاڈے وچوں تھوڑے (رہے کھلوتے) تے تسی بے رخے سی .

وَاِذْ اَخَذْنَا مِيْثَاقَ بَنِىْٓ اِسْرَاۗءِيْلَ لَا تَعْبُدُوْنَ اِلَّا اللّٰهَ   ۣوَبِالْوَالِدَيْنِ اِحْسَانًا وَّذِي الْقُرْبٰى وَالْيَتٰمٰى وَالْمَسٰكِيْنِ وَقُوْلُوْا لِلنَّاسِ حُسْـنًا وَّاَقِيْمُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتُوا الزَّكٰوةَ  ۭ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ اِلَّا قَلِيْلًا مِّنْكُمْ وَاَنْتُمْ مُّعْرِضُوْنَ 83 ؀

تے جدوں اسیں تہاڈے توں پکاّ عہد لیا پئی تسی (آپس وچ) اپنے خون نئیں وگاؤ گے۔ تے نہ خود اپنیاں نوں اپنے گھراں وچوں کڈھو گے مڑکے تسی مَنّ لیا تے تسی سب گواہ جے

وَاِذْ اَخَذْنَا مِيْثَاقَكُمْ لَا تَسْفِكُوْنَ دِمَاۗءَكُمْ وَلَا تُخْرِجُوْنَ اَنْفُسَكُمْ مِّنْ دِيَارِكُمْ ثُمَّ اَقْــرَرْتُمْ وَاَنْتُمْ تَشْهَدُوْنَ  84 ؀

مڑ تسی ایہو ای لوک جے جیہڑے اپنیاں نوں قتل کر دے او تے اپنیاں وچوّں اک فریق نوں اوہناں دے گھراں وچوں وی کڈھ دیندے او۔ تُسی اوہناں دے خلاف اِک دوجے دی مدد گناہ تے زیادتی نال کر دے او۔ تے جے اوہ تہاڈے کول قیدی ہو کے آؤن تُسی اوہناں دا فدیہ دیندے او حالاں اوہ تہاڈے تے اوہناں دا کڈھنا ا ی حرام سی۔ کیہہ فیر تُسی کتاب دےکجھ حصّے نوں مَنّ دے او تے بعض دا انکار کر دے او؟ فیر تہاڈے وچوں جیہڑا بندہ اوہ کم کرے گا اوہدی سزا ایہدے علاوہ کوئی نئیں پئی دنیاوی حیاتی وچ خواری تے قیامت دیہاڑے اوہ ڈاہڈے عذاب ول موڑ ے جان گے تے اللہ اوس توں ہر گز غافل نئیں جو تسی عمل کر دے او

ثُمَّ اَنْتُمْ ھٰٓؤُلَاۗءِ تَقْتُلُوْنَ اَنْفُسَكُمْ وَتُخْرِجُوْنَ فَرِيْـقًا مِّنْكُمْ مِّنْ دِيَارِھِمْ ۡ تَظٰھَرُوْنَ عَلَيْهِمْ بِالْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۭ وَاِنْ يَّاْتُوْكُمْ اُسٰرٰى تُفٰدُوْھُمْ وَھُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيْكُمْ اِخْرَاجُهُمْ ۭاَفَتُؤْمِنُوْنَ بِبَعْضِ الْكِتٰبِ وَتَكْفُرُوْنَ بِبَعْضٍ ۚ فَمَا جَزَاۗءُ مَنْ يَّفْعَلُ ذٰلِكَ مِنْكُمْ اِلَّا خِزْيٌ فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا  ۚ وَيَوْمَ الْقِيٰمَةِ يُرَدُّوْنَ اِلٰٓى اَشَدِّ الْعَذَابِ ۭ وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ  85 ؀

اوہی لوک نیں جنھاں دنیاوی حیاتی آخرت دے وٹے مُل لے لئی سو نہ تے اوہناں تے عذاب ہَولا کیتا جاوے گا تے نہ اوہناں دی مدد کیتی جاوے گی

اُولٰۗىِٕكَ الَّذِيْنَ اشْتَرَوُا الْحَيٰوةَ الدُّنْيَا بِالْاٰخِرَةِ  ۡ فَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا ھُمْ يُنْصَرُوْنَ 86 ؀ۧ

تے بلاشبہ یقیناً اسیں موسیٰ نوں کتاب دتی تے اوس توں بعد اساں ہیٹھ اُتاں کئی رسول گھلّے۔ تے اساں عیسیٰ مریم جائے نوں واضح دلیلاں (معجزے) دتیاں تے اوہنوں روح القدس (جبریل) نال تائید بخشی کیہہ فیر جدوں تہاڈے کول کوئی رسول اوہ (ہدایت) لیایا جنھوں تہاڈے جی نئیں سی چاہندے تے تُسی متکبر ہوئے فیر تُسی اک گروہ نوں جھٹلایا تے اک گروہ نوں قتل کر دیندے او

وَلَقَدْ اٰتَيْنَا مُوْسَى الْكِتٰبَ وَقَفَّيْنَا مِنْۢ بَعْدِهٖ بِالرُّسُلِ ۡ وَاٰتَيْنَا عِيْسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنٰتِ وَاَيَّدْنٰهُ بِرُوْحِ الْقُدُسِ ۭ اَفَكُلَّمَا جَاۗءَكُمْ رَسُوْلٌۢ بِمَا لَا تَهْوٰٓى اَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ ۚ فَفَرِيْقًا كَذَّبْتُمْ ۡوَفَرِيْقًا تَقْتُلُوْنَ 87 ؀

تے اوہناں آکھیا: ساڈے دل غلافاں وچ نیں، (نئیں) سگوں اوہناں دے انکار دی وجہ توں اللہ نے اوہناں تے پھٹکار پائی اے۔ سو بوہت گھٹ جو ایمان لیائوندے نیں

وَقَالُوْا قُلُوْبُنَا غُلْفٌ ۭ بَلْ لَّعَنَهُمُ اللّٰهُ بِكُفْرِھِمْ فَقَلِيْلًا مَّا يُؤْمِنُوْنَ  88 ؀

تے جدوں اوہناں کول اللہ دی طرفوں اک کتاب آگئی تصدیق کر دی ہوئی، جو اوہناں دے کول (تورات) اے۔ تے ایس توں پہلوں اوہ (ہمیش) اوہناں لوکاں دے خلاف فتح منگدے سی جنھاں کفر کیتا، فیر جدوں اوہناں دے کول اوہ (حق) آ گیا جنھوں اوہناں پچھان لیاء (تے) اوہدے منکر ہو گئے سو کافراں تے اللہ دی لعنت اے

وَلَمَّا جَاۗءَھُمْ كِتٰبٌ مِّنْ عِنْدِ اللّٰهِ    مُصَدِّقٌ لِّمَا مَعَھُمْ ۙ وَكَانُوْا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُوْنَ عَلَي الَّذِيْنَ كَفَرُوْا  ښ فَلَمَّا جَاۗءَھُمْ مَّا عَرَفُوْا كَفَرُوْا بِهٖ ۡ فَلَعْنَةُ اللّٰهِ عَلَي الْكٰفِرِيْنَ  89 ؀

کیا بھیڑی اے اوہ شئے جیہدے بدلے اوہناں اپنے آپ نوں ویچ دتا پئی اوہ اوس چیز نال کفر کرن جیہڑی اللہ نے نازل کیتی۔ عناد توں پئی اللہ اپنے بندیاں وچّوں جیہدے تے چاہندا اے اپنا فضل نازل کردا اے سو قہر تے قہر لے مڑے۔ تے کافراں لئی خوار کرن والا عذاب اے

بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهٖٓ اَنْفُسَھُمْ اَنْ يَّكْفُرُوْا بِمَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ بَغْيًا اَنْ يُّنَزِّلَ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهٖ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ مِنْ عِبَادِهٖ ۚ فَبَاۗءُوْ  بِغَضَبٍ عَلٰي غَضَبٍ ۭ وَلِلْكٰفِرِيْنَ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ 90 ۝

تے جدوں اوہناں نوں آکھیا جاندا اے پئی اوہدے تے ایمان لیائو جو اللہ نے اتاریا کہندے نیں پئی اسیں تے اوس (کتاب) تے ایمان لیائونے آں جیہڑی ساڈے تے اتاری گئی اے۔ تے اوہدے پچھوں آؤن والی دا دے اوہ منکر نیں۔ حالاں اوہی (قرآن) حق اے، اوس (تورات) دی تصدیق کردا اے جیہڑی اوہناں دے کول اے۔ آکھ دیو! فیر ایس توں پہلاں تسی اللہ دے نبیّاں نوں کیوں قتل کردے رہے او جے تسی مومن سی؟

وَاِذَا قِيْلَ لَھُمْ اٰمِنُوْا بِمَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ قَالُوْا نُؤْمِنُ بِمَآ اُنْزِلَ عَلَيْنَا وَيَكْفُرُوْنَ بِمَا وَرَاۗءَهٗ ۤ وَھُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَھُمْ ۭ قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُوْنَ اَنْۢبِيَاۗءَ اللّٰهِ مِنْ قَبْلُ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ  91 ۝

تے بلاشبہ یقیناً موسیٰ تہاڈے کول واضح دلیلاں لے کے آیا مڑ کے اوہدے پچھوں تُسی وچھّا (معبود) مَلّ لیا، تے تُسی ظالم سو

وَلَقَدْ جَاۗءَكُمْ مُّوْسٰى بِالْبَيِّنٰتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْۢ بَعْدِهٖ وَاَنْتُمْ ظٰلِمُوْنَ  92 ۝

تے (چیتے کرو) جدوں اسیں تہاڈے کولوں پکاّ عہد لیا تے اسیں طور پہاڑ نوں تہاڈے اُتے چکیا (تے آکھیا) اسیں تہانوں جو کجھ دتا اے اوہنوں پکی طرحاں پھڑ لوئو تے سنو! اوہناں آکھیا: اسیں سُنیا تے نئیں منیا۔ تے اوہناں دے کفر پاروں اوہناں دے دلاں وچ وچھّا رچا دتا گیا، آکھ دیؤ: جے تسی مومن او تے اوہ کم بھیڑا اے، جیہدا حکم تہانوں تہاڈا ایمان دیندا اے

وَاِذْ اَخَذْنَا مِيْثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّوْرَ ۭخُذُوْا مَآ اٰتَيْنٰكُمْ بِقُوَّةٍ وَّاسْمَعُوْا  ۭ قَالُوْا سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا  ۤ وَاُشْرِبُوْا فِيْ قُلُوْبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِھِمْ ۭ قُلْ بِئْسَمَا يَاْمُرُكُمْ بِهٖٓ اِيْمَانُكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ  93 ؀

آکھ دیؤ: جے اللہ کول آخرت دا گھر لوکاں توں وکھ خاص تہاڈے واسطے ای اے، تاں تسی موت دی تمنّا کرو۔ جے تسی سچے او

قُلْ اِنْ كَانَتْ لَكُمُ الدَّارُ الْاٰخِرَةُ عِنْدَ اللّٰهِ خَالِصَةً مِّنْ دُوْنِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِيْنَ  94 ؀

تے ایس کارن جو اوہناں دے ہتھاں اگے گھلیا اوہ ایس (موت) دی کدی آرزو نئیں کرن گے۔ تے اللہ ظالماں نوں چنگی طرحاں جانن والا اے

وَلَنْ يَّتَمَنَّوْهُ اَبَدًۢا بِمَا قَدَّمَتْ اَيْدِيْهِمْ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌۢ بِالظّٰلِمِيْنَ  95 ۝

تے لازمی تسی اوہناں (یہودیاں) نوں سارے لوکاں توں وَدھ جیون تے حِرص والے پائو گے۔ تے شرک کرن والے وی (وَدھ)۔ اوہناں چوں ہر اک چاہندا اے پئی کِتے اوہنوں ہزار ورہے عمر مل جاوے۔ حالاں اوہ اوہنوں عذاب توں بالکل نئیں بچا ئوندا پئی ایہنوں لمّی عمرملے۔ تے اللہ اوہناں نوں خوب ویکھن والا اے جیہڑے اوہ کم کردے نیں

وَلَتَجِدَنَّھُمْ اَحْرَصَ النَّاسِ عَلٰي حَيٰوةٍ  ڔ وَمِنَ الَّذِيْنَ اَشْرَكُــوْا  ڔ يَوَدُّ اَحَدُھُمْ لَوْ يُعَمَّرُ اَلْفَ سَـنَةٍ ۚ وَمَا ھُوَ بِمُزَحْزِحِهٖ مِنَ الْعَذَابِ اَنْ يُّعَمَّرَ ۭ وَاللّٰهُ بَصِيْرٌۢ بِمَا يَعْمَلُوْنَ  96 ؀

آکھ دیو جیہڑا کوئی جبریل دا دشمن اے تاں بیشک اوہنے ای ایس (قرآن) نوں اللہ دے حکم نال تیرے دل تے اتاریا اے ۔ اوس (کتاب) دی تصدیق کردا اے جیہڑی اس دے ساہمنے وے۔ تے مومناں لئی ہدایت تے خوشی خبری اے

قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيْلَ فَاِنَّهٗ نَزَّلَهٗ عَلٰي قَلْبِكَ بِاِذْنِ اللّٰهِ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَھُدًى وَّبُشْرٰى لِلْمُؤْمِنِيْنَ  97 ؀

جیہڑ کوئی اللہ، تے اوہدے فرشتیاں، تے اوہدے رسولاں تے جبریل تے میکائیل دا دشمن ہووے فیر بیشک اللہ (ایسے) کافراں دا دشمن اے

مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِّلّٰهِ وَمَلٰۗىِٕكَتِهٖ وَرُسُلِهٖ وَجِبْرِيْلَ وَمِيْكٰىلَ فَاِنَّ اللّٰهَ عَدُوٌّ لِّلْكٰفِرِيْنَ  98 ؀

تے بلاشبہ یقیناً اسیں تیرے ول کھلیاں نشانیاں گھلیاں تے فاسقاں دے سوا کوئی اوہناں دا منکر نئیں

وَلَقَدْ اَنْزَلْنَآ اِلَيْكَ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍ ۚ وَمَا يَكْفُرُ بِهَآ اِلَّا الْفٰسِقُوْنَ  99 ۝

تے کیہہ ہر وار جدوں اوہناںمعاہدہ کیتا، اوہناں وچوں اک فریق نے اوس نوں لانمبے سٹ دتا۔ سگوں اوہناں وچوں بوہتے ایمان نئیں لیائوندے

اَوَكُلَّمَا عٰھَدُوْا عَهْدًا     نَّبَذَهٗ فَرِيْقٌ مِّنْھُمْ ۭ بَلْ اَكْثَرُھُمْ لَا يُؤْمِنُوْنَ   ١٠٠ ۝

تے جدوں آیا اللہ دی طرفوں اوہناں ول اک رسول، اوہناں دے کول (کتاب) دی تصدیق کردا جنھاں نوں کتاب دتی گئی سی اوہناں وچوں اک ٹولے نے اللہ دی کتاب نوں اپنی کنڈاں پِچھے سٹ دتا۔ جیویں واقعی اوہ جان دے ای نئیں

وَلَمَّا جَاۗءَھُمْ رَسُوْلٌ مِّنْ عِنْدِ اللّٰهِ مُصَدِّقٌ لِّمَا مَعَھُمْ نَبَذَ فَرِيْقٌ مِّنَ الَّذِيْن اُوْتُوا الْكِتٰبَ ڎ كِتٰبَ اللّٰهِ وَرَاۗءَ ظُهُوْرِھِمْ كَاَنَّھُمْ لَا يَعْلَمُوْنَ  ١٠١ ۝ۡ

تے اوہ اوہدے پِچھے ٹُر پئے جنھوں شیطان، سلیمان دی بادشاہت وچ پڑھدے سن۔ تے سلیمان نے کفر نئیں سی کیتا تے پر شیطاناں کفر کیتا سی اوہ لوکاں نوں جادو سکھاندے سن۔ نالے (پیروی کیتی) جیہڑا بابل وچ دو فرشتیاں ہاروت تے ماروت تے نہ کچھ دو فرشتیاں ہاروت بتے ماروت تے نازل کیتا گیا سی۔ تے اوہ دونویں(فرشتے) کسے نوں نئیں سی سکھاندے ایتھوں تیکر پئی دونویں آکھ دیندے سن اسیں تے بیشک اک ازمائش آں، سو توں کفر نہ کر۔ فیر لوکیں دونواں کولوں اوہ (شے) سِکھدے سن جیہدے نال اوہ (خاص) بندے تے اوہدی بُڈھی وچکار جدائی پاؤندے۔ تے اوہ اوس (جادو) نال اللہ دے حکم توں بغیر بغیر کسے دا کجھ نقصان کرن والے نئیں۔ تے لوک اوہناں کولوں اوہ (منتر) سکھدے سن جیہڑا اوہناں نوں نقصان ای دیندا سی تے فیدہ نئیں سی دیندا تے۔ بلاشبہ اوہ جان چکے سی پئی جنھے وی ایس (جادو) نوں خریدیا، آخرت وچ اوہدے لئی (خیر چوں) کوئی وافر حصہ نئیں۔ تے لازمی اوہ بوہت بُری چیز سی جیہدے بدلے اوہناں اپنیاں جاناں ویچ دتّیاں کاش! اوہ جان دے ہوندے

وَاتَّبَعُوْا مَا تَتْلُوا الشَّيٰطِيْنُ عَلٰي مُلْكِ سُلَيْمٰنَ ۚ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمٰنُ وَلٰكِنَّ الشَّيٰطِيْنَ كَفَرُوْا يُعَلِّمُوْنَ النَّاسَ السِّحْرَ ۤوَمَآ اُنْزِلَ عَلَي الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ ھَارُوْتَ وَمَارُوْتَ ۭ وَمَا يُعَلِّمٰنِ مِنْ اَحَدٍ حَتّٰى يَقُوْلَآ اِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ ۭ فَيَتَعَلَّمُوْنَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُوْنَ بِهٖ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهٖ ۭ وَمَا ھُمْ بِضَاۗرِّيْنَ بِهٖ مِنْ اَحَدٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ۭ وَيَتَعَلَّمُوْنَ مَا يَضُرُّھُمْ وَلَا يَنْفَعُھُمْ ۭ وَلَقَدْ عَلِمُوْا لَمَنِ اشْتَرٰىھُ مَا لَهٗ فِي الْاٰخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ   ڜ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهٖٓ اَنْفُسَھُمْ ۭ لَوْ كَانُوْا يَعْلَمُوْنَ  ١٠٢ ۝

تے جے واقعی اوہ ایمان لیائوندے تے پرہیز گاری کردے تے یقیناً اللہ کول تھوڑا ثواب وی بہت ودھیا سی کِتے اوہ جان دے ہوندے

وَلَوْ اَنَّھُمْ اٰمَنُوْا وَاتَّقَوْا لَمَثُوْبَةٌ مِّنْ عِنْدِ اللّٰهِ خَيْرٌ   ۭ لَوْ كَانُوْا يَعْلَمُوْنَ  ١٠٣ ؀ۧ

ایمان والیو! تُسی (نبی نوں) ’راعنا‘ نہ آکھو تے آکھو ’اُنْظُرْنا‘ تے (غور نال) سنو تے کافراں لئی دردناک عذاب اے‹

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَا تَقُوْلُوْا رَاعِنَا وَقُوْلُوا انْظُرْنَا وَاسْمَعُوْا  ۭ وَلِلْكٰفِرِيْنَ عَذَابٌ اَلِــيْمٌ   ١٠٤ ؁

اہل کتاب وچوں جنھاں کفر کیتا اوہ نئیں چاہندے تے نہ ای مشرک پئی تہاڈے تے تہاڈے رب ولّوں کوئی بھلیائی اتاری جاوے۔ تے اللہ جنھوں چاہندا اے اوہنوں اپنی رحمت نال خاص کر لیندا اے، تے اللہ بوہت وڈے فضل والا اے

مَا يَوَدُّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا مِنْ اَھْلِ الْكِتٰبِ وَلَا الْمُشْرِكِيْنَ اَنْ يُّنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِّنْ خَيْرٍ مِّنْ رَّبِّكُمْ ۭ وَاللّٰهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهٖ مَنْ يَّشَاۗءُ  ۭ وَاللّٰهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيْمِ  ١٠٥ ؁

جیہڑی وی آیت اسیں منسوخ کر دے آں یا اوہنوں بھُلوا دینے آں اسیں اوہدے توں چنگی یا اوہدے ورگی (ہور) لے آئوندے آں۔ بھلا توں جانیا نئیں واقعی اللہ ہر شئے تے پوری طرحاں قادر اے؟

مَا نَنْسَخْ مِنْ اٰيَةٍ اَوْ نُنْسِهَا نَاْتِ بِخَيْرٍ مِّنْهَآ اَوْ مِثْلِهَا ۭ اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ   ١٠٦ ؁

بھلا توں جانیا نئیں واقعی اللہ، اوسے د ای اے اسماناں تے زمین دی بادشا ہی تے تہاڈے لئی اللہ توں سوا نہ کوئی حمایتی اے تے نہ کوئی امدادی

اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭ وَمَا لَكُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ مِنْ وَّلِيٍّ وَّلَا نَصِيْرٍ ١٠٧ ؁

یاں تسی چاہندے او پئی اپنے رسول توں سوال کرو جیویں ایس توں پہلاں موسیٰ توں سوال کیتے گئے سن؟ تے جنھے ایمان دے بدلے وچ کُفر لے لیا تاں بلاشبہ اوہ سدّھے رستے توں ہٹ گیا

اَمْ تُرِيْدُوْنَ اَنْ تَسْـــَٔـلُوْا رَسُوْلَكُمْ كَمَا سُىِٕلَ مُوْسٰى مِنْ قَبْلُ ۭ وَمَنْ يَّتَـبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالْاِيْمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاۗءَ السَّبِيْلِ  ١٠٨ ؁

اہل کتاب وچوں بوہت سارے ایہہ چاہندے نیں کِتے اوہ تہاڈے ایمان لیاؤن توں بعد تہانوں کفر تے پھیر دین۔ اپنے دلاں دے ساڑتوں۔ ایہدے بعد پئی اوہناں لئی حق کُھل چکیا اے۔ سو معاف کردیو تے درگزر کرو ایتھوں تیکر پئی اللہ اپنا حکم لے آوے۔ بیشک اللہ ہر شئے تے پوری طرحاں قادر اے

وَدَّ كَثِيْرٌ مِّنْ اَھْلِ الْكِتٰبِ لَوْ يَرُدُّوْنَكُمْ مِّنْۢ بَعْدِ اِيْمَانِكُمْ كُفَّارًا    ښ  حَسَدًا مِّنْ عِنْدِ اَنْفُسِهِمْ مِّنْۢ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ ۚ فَاعْفُوْا وَاصْفَحُوْا حَتّٰى يَاْتِيَ اللّٰهُ بِاَمْرِهٖ   ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيْرٌ   ١٠٩ ؁

تے نماز قائم رکھو تے زکاۃ دیوتے اپنے واسطے جیہڑی وی نیکی اگے گھلّو گے اوہنوں اللہ کول جا پاؤ گے بیشک تسی جیہڑے کم کردے او اللہ اوہناں نوں خوب ویکھن والا اے

وَاَقِيْمُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتُوا الزَّكٰوةَ ۭ وَمَا تُقَدِّمُوْا لِاَنْفُسِكُمْ مِّنْ خَيْرٍ تَجِدُوْهُ عِنْدَ اللّٰهِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِيْرٌ   ١١٠ ؁

تے اوہناں کہیا: جنت وچ ہرگز کوئی نہیں جاوے گا سوائے جیہڑا یہودی ہووے گا یا نصرانی۔ اوہ اوہناں دیاں تاہنگاں نیں (اے نبی!) آکھ دیو: تسی اپنی دلیل لیائو جے تسی سچے او

وَقَالُوْا لَنْ يَّدْخُلَ الْجَنَّةَ اِلَّا مَنْ كَانَ ھُوْدًا اَوْ نَصٰرٰى ۭ تِلْكَ اَمَانِيُّھُمْ ۭ قُلْ ھَاتُوْا بُرْھَانَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِيْنَ   ١١١ ؁

کیوں نئیں! جنھے اپنا چہرہ اللہ لئی تابع کر دتا تے اوہ ہووے وی نیکوکار فیر اوہدے واسطے اوہدا اجر اوہدے رب کول اے تے نہ اوہناں نوں کوئی خوف ہووے گا تے نہ ای اوہ غم کرن گے

بَلٰي ۤ مَنْ اَسْلَمَ وَجْهَهٗ لِلّٰهِ .وَھُوَ مُحْسِنٌ فَلَهٗٓ اَجْرُهٗ عِنْدَ رَبِّهٖ ۠ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا ھُمْ يَحْزَنُوْنَ  ١١٢ ؀

تے یہودیاں کہیا نصرانی کسے شئے (دین) تے نئیں تے نصرانیاں کہیا: یہودی کسے شئے تے نئیں۔ حالاں اوہ دونویں (اسمانی) کتاب پڑھدے نیں۔ ایسے طرحاں جیہڑے لوک علم (یقین) نئیں رکھدے۔ اوہناں وی اوہناں جہی گل آکھی۔ فیر قیامت دے دیہاڑے اللہ اوہناں وچ اوس بارے فیصلہ کر دیوے گا، جیس (گل) وچ اوہ پاٹے ہوئے سی

وَقَالَتِ الْيَهُوْدُ لَيْسَتِ النَّصٰرٰى عَلٰي شَيْءٍ ۠ وَّقَالَتِ النَّصٰرٰى لَيْسَتِ الْيَهُوْدُ عَلٰي شَيْءٍ ۙ وَّھُمْ يَتْلُوْنَ الْكِتٰبَ ۭ كَذٰلِكَ قَالَ الَّذِيْنَ لَا يَعْلَمُوْنَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ ۚ فَاللّٰهُ يَحْكُمُ بَيْنَھُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ فِيْمَا كَانُوْا فِيْهِ يَخْتَلِفُوْنَ   ١١٣ ؁

تے اوس توں وڈا ظالم کون ہووے گا جنھے اللہ دیاں مسیتاں توں ڈکیا پئی اوہناں وچ اوہدا نام لیا جاوے تے اوہناں نوں اجاڑن دی کوشش کیتی۔ اوہناں نوں لائق نئیں اوتھے وڑنا پر ڈردیاں ہویاں۔ اوہناں لئی دنیا وچ خواری تے آخرت وچ وڈا عذاب اے

وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ مَّنَعَ مَسٰجِدَ اللّٰهِ اَنْ يُّذْكَرَ فِيْهَا اسْمُهٗ وَسَعٰى فِيْ خَرَابِهَا  ۭاُولٰۗىِٕكَ مَا كَانَ لَھُمْ اَنْ يَّدْخُلُوْھَآ اِلَّا خَاۗىِٕفِيْنَ ڛ لَھُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَّلَھُمْ فِي الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيْمٌ   ١١٤ ؁

تے چڑھدا تے لہندا اللہ دا ای اے فیر تسی جدھر رخ موڑو گے فیر اوہدر ای اللہ دا چہرہ اے اے۔ بیشک اللہ بوہت وسعت والا خوب جانن والا اے

وَلِلّٰهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ   ۤ فَاَيْنَـمَا تُوَلُّوْا فَثَمَّ وَجْهُ اللّٰهِ   ۭ   اِنَّ اللّٰهَ وَاسِعٌ عَلِيْمٌ   ١١٥ ؁

تے اوہناں کہیا: اللہ نے اولاد بنا رکھی اے۔ اوہ (جھنجل توں) پاک اے سگوں اوسے دا (مال) اے جو کجھ اسماناں تے زمین وچ اے۔ سب دے سب اوہدے ای سدا فرماں بردار نیں

وَقَالُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًا  ۙ  سُبْحٰنَهٗ ۭ بَلْ لَّهٗ مَا فِي السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ  ۭ كُلٌّ لَّهٗ قٰنِتُوْنَ  ١١٦ ؁

(اوہ) اسماناں تے زمین نوں مڈھوں بنائون والا اے۔ تے جدوں اوہ کسے کم دا فیصلہ کر لیندا اے فیر اوہنوں بس (ایہو) فرماندا اے ’ہوجا‘ تاں اوہ ہوجاندا اے

بَدِيْعُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭوَاِذَا قَضٰٓى اَمْرًا فَاِنَّمَا يَقُوْلُ لَهٗ كُنْ فَيَكُوْنُ  ١١٧ ؁

تے جیہڑے علم نئیں رکھدے اوہناں آکھیا: اللہ ساڈے نال کلام کیوں نئیں کردا؟ یا ساڈے کول کوئی نشانی (کیوں نئیں) آئوندی؟ ایسے طرحاں اوہناں ورگی گل اوہناں وی آکھی سی جیہڑے اوہناں توں پہلے سن۔ اوہناں دے دل آپو چ ملدے جُلدے نئیں۔ بلاشبہ اسیں یقین کرن والے لوکاں واسطے نشانیاں کھول کے رکھ دتّیاں نیں

وَقَالَ الَّذِيْنَ لَا يَعْلَمُوْنَ لَوْلَا يُكَلِّمُنَا اللّٰهُ اَوْ تَاْتِيْنَآ اٰيَةٌ  ۭ كَذٰلِكَ قَالَ الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِّثْلَ قَوْلِهِمْ ۭ تَشَابَهَتْ قُلُوْبُھُمْ ۭ قَدْ بَيَّنَّا الْاٰيٰتِ لِقَوْمٍ يُّوْقِنُوْنَ  ١١٨ ؁

یقیناً اسیں تہانوں حق نال خوشخبری دین والا تے ڈراؤن والا بھیجیا اے۔ تے تیرے کولوں دوزخ دے سنگیاں بارے نئیں پچھیا جاوے گا 

اِنَّآ اَرْسَلْنٰكَ بِالْحَقِّ بَشِيْرًا وَّنَذِيْرًا  ۙ  وَّلَا تُسْـــَٔـلُ عَنْ اَصْحٰبِ الْجَحِيْمِ    ١١٩ ؁

تے کدی وی نہ یہودی تیتھوں راضی ہوون گے تے نہ نصرانی ایتھوں تیکر پئی تسی اوہناں دے مذہب پچھے لگ جاویں۔ آکھ دیؤ: بیشک اللہ دی ہدایت ای اصل ہدایت اے۔ تے تہاڈے کول جو علم آ گیا، یقیناً ایس توں بعد جے توں اوہناں دیاں خواہشاں پچھے چلّیا، تینوں اللہ کولوں (چھڈاون لئی) نہ کوئی حمایتی ہووے گا تے نہ ای کوئی مدد گار

وَلَنْ تَرْضٰى عَنْكَ الْيَهُوْدُ وَلَا النَّصٰرٰى حَتّٰى تَتَّبِعَ مِلَّتَھُمْ ۭ قُلْ اِنَّ ھُدَى اللّٰهِ ھُوَ الْهُدٰى ۭ وَلَىِٕنِ اتَّبَعْتَ اَھْوَاۗءَھُمْ بَعْدَ الَّذِيْ جَاۗءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ۙ مَا لَكَ مِنَ اللّٰهِ مِنْ وَّلِيٍّ وَّلَا نَصِيْرٍ   ١٢٠ ؁

اوہ لوک جنھاں نوں اسیں کتاب دتی اے او ایس دی تلاوت کردے نیں جینویں اوہدی تلاوت دا حق اے۔ اوہی ایہدے تے ایمان لیاندے نیں۔ تے جیہڑے اوہدے مُنکر ہون فیر اوہی نیں گھاٹا چکن والے

اَلَّذِيْنَ اٰتَيْنٰھُمُ الْكِتٰبَ يَتْلُوْنَهٗ حَقَّ تِلَاوَتِهٖ ۭ اُولٰۗىِٕكَ يُؤْمِنُوْنَ بِهٖ ۭ وَمَنْ يَّكْفُرْ بِهٖ فَاُولٰۗىِٕكَ ھُمُ الْخٰسِرُوْنَ  ١٢١ ۝ۧ

اے بنی اسرائیل! میرے اوس احسان نوں یاد کرو جو میں تہاڈے تے کیتا تے واقعی میں تہانوں کُل جہاناں تے فضیلت بخشی

يٰبَنِىْٓ اِسْرَاۗءِيْلَ اذْكُرُوْا نِعْمَتِىَ الَّتِىْٓ اَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَاَنِّىْ  فَضَّلْتُكُمْ عَلَي الْعٰلَمِيْنَ   ١٢٢ ۝

تے ایسے دن توں ڈرو جد کوئی جی کسے جی نوں کوئی فیدہ نئیں دیوے گا۔ تے نہ ای اوہدے کولوں کوئی فدیہ قبول کیتا جاوے گا۔ تے نہ ا وہنوں کوئی سفارش فیدہ دیوے گی تے نہ ای اوہناںسبھناں دی کوئی امداد کیتی جاوے گی

وَاتَّقُوْا يَوْمًا لَّا تَجْزِيْ نَفْسٌ عَنْ نَّفْسٍ شَـيْــــًٔـا وَّلَا يُقْبَلُ مِنْهَا عَدْلٌ وَّلَا تَنْفَعُهَا شَفَاعَةٌ وَّلَا ھُمْ يُنْصَرُوْنَ   ١٢٣ ؀

تے جدوں ابراہیم نوں اوہدے رب نے کجھ گلاں راہیں ازمایا تے اوہنے اوہناں نوں پورا کردتّا۔ فرمایا: بیشک میں تینوں لوکاں دا امام بناؤن والا آں۔ (ابراہیم) آکھیا:تے میری اولاد وچوں وی۔ فرمایا: میرا عہد ظالماں نوں نئیں پہنچے گا

وَاِذِ ابْتَلٰٓى اِبْرٰهٖمَ رَبُّهٗ بِكَلِمٰتٍ فَاَتَـمَّهُنَّ ۭ قَالَ اِنِّىْ جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ اِمَامًا  ۭ قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِىْ ۭ قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظّٰلِمِيْنَ  ١٢٤ ؀

تے جدوں اسیں خانہ کعبہ نوں لوکاں لئی پرتن دی تھاں تے سراسر پُرامن جگہ ٹھہرایا تے (حکم دتّا پئی) تسی مقامِ ابراہیم نوں جاء نماز بنائو۔ تے اسیں تاکید کیتی ابراہیم تے اسماعیل نوں پئی تسی دونویں میرا گھر پاک رکھو طواف کرن والیاں تے اعتکاف کرن والیاں تے رکوع سجدے کرن والیاں واسطے

وَاِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَاَمْنًا  ۭ وَاتَّخِذُوْا مِنْ مَّقَامِ اِبْرٰهٖمَ مُصَلًّى ۭ وَعَهِدْنَآ اِلٰٓى اِبْرٰهٖمَ وَاِسْمٰعِيْلَ اَنْ طَهِّرَا بَيْتِىَ لِلطَّاۗىِٕفِيْنَ وَالْعٰكِفِيْنَ وَالرُّكَّعِ السُّجُوْدِ  ١٢٥ ؁

تے جدوں ابراہیم آکھیا: میریا ربّا ایس (نگر) نوں امن والا (پہلا) شہر بناء تے ایہدے وسینکاں چوں جیہڑا اللہ تے آخرت دیہاڑے تے ایمان لیائے اوہناں نوں پھلاں دا رزق دے۔ فرمایا: تے جیہڑا انکار کرے گا فیر اوہنوں وی کجھ فیدہ دیواں گا مڑکے اوہنوں اگ دے عذاب ول بے وس کردیواں گا تے اوہ پرتن دی بوہت بھیڑی تھاں اے

وَاِذْ قَالَ اِبْرٰهٖمُ رَبِّ اجْعَلْ ھٰذَا بَلَدًا اٰمِنًا وَّارْزُقْ اَھْلَهٗ مِنَ الثَّمَرٰتِ مَنْ اٰمَنَ مِنْھُمْ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ۭ قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَاُمَتِّعُهٗ قَلِيْلًا ثُمَّ اَضْطَرُّهٗٓ اِلٰى عَذَابِ النَّارِ ۭ وَبِئْسَ الْمَصِيْرُ   ١٢٦ ؀

تے (چیتے کرو) جدوں ابراہیم (اللہ دے) گھر دیاں نئیاں اُسار رہیا سی تے اسماعیل وی۔ ساڈیا ربّا! ساڈے کولوں (ایہہ نیکی) قبول کر لَے بیشک توں ای سب کجھ سنن والا جانن والا ایں

وَاِذْ يَرْفَعُ اِبْرٰھٖمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَاِسْمٰعِيْلُ ۭ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا  ۭ اِنَّكَ اَنْتَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمُ  ١٢٧ ؁

ساڈیا ربّا: تے سانوں دونواں نوںاپنا فرمابرداربنا تے ساڈی اولاد وچوں اک اُمت نوں وی اپنے لئی فرمانبردار بنا تے سانوں ساڈی عبادت دے ول سکھا تے ساڈے تے مہربانی فرما بیشک توں ای مڑ مڑ توبہ قبول کرن والا بوہت رحم والا ایں

رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَآ اُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ   ۠  وَاَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا  ۚ   اِنَّكَ اَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيْمُ   ١٢٨ ؁

ساڈیا ربّا! تے اوہناں وچ اوہناں وچوں ای کوئی رسول گھل اوہ اوہناں اتے تیریاں آئیتاں پڑھے تے اوہناں نوں کتاب تے حکمت سِکھاوے تے اوہناں نوں پاک کرے بیشک توںای سب تے غالب وڈی حکمت والا ایں

رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيْهِمْ رَسُوْلًا مِّنْھُمْ يَتْلُوْا عَلَيْهِمْ اٰيٰتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتٰبَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيْهِمْ ۭ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ  ١٢٩ ؀ۧ

تے کیہڑا اے جیہڑا ابراہیم دے دین توں مُکھ موڑ سکدا اے سوائے اوہدے جنھے اپنے آپ نوں احمق بنا لیا۔ تے بلاشبہ اسیں اوہنوں دنیا وچ چُن لیا تے بیشک اوہ آخرت وچ یقیناً نیکاں وچوں ای ہو وے گا

وَمَنْ يَّرْغَبُ عَنْ مِّلَّةِ اِبْرٰھٖمَ اِلَّا مَنْ سَفِهَ نَفْسَهٗ   ۭ وَلَقَدِ اصْطَفَيْنٰهُ فِي الدُّنْيَا  ۚ وَاِنَّهٗ فِي الْاٰخِرَةِ لَمِنَ الصّٰلِحِيْنَ  ١٣٠ ؁

جدوں اوہنوں اوہدے رب آکھیا: فرمانبردار ہوجا! اوہنے آکھیا: میں جہاناں دے پالنہار دا فرمانبردار بن گیا

اِذْ قَالَ لَهٗ رَبُّهٗٓ اَسْلِمْ ۙ قَالَ اَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعٰلَمِيْنَ  ١٣١ ؁

تے ابراہیم نے اپنے پُتراں نوں ایہو وصیت کیتی تے یعقوب وی، میرے پُترو! بیشک اللہ نے تہاڈے لئی (ایہہ) دین چن لیا اے فیر تسی نہ مرنا (پر ایس) حالیں پئی تسی اسلام دے منن والے او

وَوَصّٰى بِهَآ اِبْرٰھٖمُ بَنِيْهِ وَيَعْقُوْبُ ۭيٰبَنِىَّ اِنَّ اللّٰهَ اصْطَفٰى لَكُمُ الدِّيْنَ فَلَا تَمُوْتُنَّ اِلَّا وَاَنْتُمْ مُّسْلِمُوْنَ  ١٣٢ ؁

کیہ تسی اوتھے موجود سو؟ جدوں یعقوب ساہمنے موت آئی جدوں اوہنے اپنے پُتراں نوں آکھیا میرے پچھوں تسی کِنّوں پوجو گے؟ اوہناں آکھیا اسیں تیرے معبود تے تیرے پیئو دادے ابراہیم تے اسماعیل تے اسحاق دے معبود نوں پوجاں گے۔ جیہڑا کلا معبود اے۔ تے اسیں اوہدے ای فرمانبردار آں

اَمْ كُنْتُمْ شُهَدَاۗءَ اِذْ حَضَرَ يَعْقُوْبَ الْمَوْتُ ۙ اِذْ قَالَ لِبَنِيْهِ مَا تَعْبُدُوْنَ مِنْۢ بَعْدِيْ ۭ قَالُوْا نَعْبُدُ اِلٰهَكَ وَاِلٰهَ اٰبَاۗىِٕكَ اِبْرٰھٖمَ وَاِسْمٰعِيْلَ وَاِسْحٰقَ اِلٰــهًا وَّاحِدًا   ښ  وَّنَحْنُ لَهٗ مُسْلِمُوْنَ  ١٣٣ ؁

اوہ اِک اُمت سی وَتّ لنگ گئی اوہدے لئی اے، جیہڑا اوس کمایا تے تہاڈے لئی اے جیہڑا تسی کمایا۔ تے جیہڑے اوہ کم کردے سن، تہاڈے کولوں اوہناں بارے نئیں پچھیا جاوے گا

تِلْكَ اُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُمْ مَّا كَسَبْتُمْ ۚ وَلَا تُسْـــَٔــلُوْنَ عَمَّا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ  ١٣٤ ؁

تے اوہناں آکھیا: یہودی یا نصرانی بن جائو تسی ہدایت پا جاؤ گے۔ (اے نبی!) تسی فرما دیؤ: (نئیں) سگوں ملتِ ابراہیم تے آں، (جیہڑا) یکسو مسلم سی تے اوہ مشرکاں وچوں نئیں سی

وَقَالُوْا كُوْنُوْا ھُوْدًا اَوْ نَصٰرٰى تَهْتَدُوْا  ۭ قُلْ بَلْ مِلَّةَ اِبْرٰھٖمَ حَنِيْفًا  ۭ   وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِيْنَ  ١٣٥ ؁

(مومنو!) کہؤ: اسیں اللہ اُتے ایمان لیائے تے اوہدے تے (ایمان لیائے) جیہڑا ساڈے ول اتاریا گیا تے جیہڑا ابراہیم، تے اسماعیل، تے اسحاق ، تے یعقوب تے اوہدی اولاد دی اولاد ول اتاریا گیا، تے جیہڑا موسیٰ تے عیسیٰ نوں دتا گیا تے جیہڑا نبیّاں نوں اوہناں دےرب ولوں دتّا گیا۔ اسیں اوہناں وچوں کسے اک وچکارفرق نئیں کردے تے اسیں اوہدے ای فرمانبردارآں

قُوْلُوْٓا اٰمَنَّا بِاللّٰهِ وَمَآ اُنْزِلَ اِلَيْنَا وَمَآ اُنْزِلَ اِلٰٓى اِبْرٰھٖمَ وَاِسْمٰعِيْلَ وَاِسْحٰقَ وَيَعْقُوْبَ وَالْاَسْبَاطِ وَمَآ اُوْتِيَ مُوْسٰى وَعِيْسٰى  وَمَآ اُوْتِيَ النَّبِيُّوْنَ مِنْ رَّبِّهِمْ ۚ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ اَحَدٍ مِّنْھُمْ ڮ وَنَحْنُ لَهٗ مُسْلِمُوْنَ  ١٣٦ ؁

فیر جے اوہ اوس ورگی چیز تے ایمان لے آون جیس تے تسی ایمان لیائے او تاں بلاشبہ اوہ ہدایت پا گئے تے جے اوہ منہ موڑ لین تے بیشک اوہو ای مخالفت وچ نیں۔ تے چھیتی اللہ تینوں اوہناں توں کافی ہوجاوے گا تے اوہو ای سب کجھ جانن والا اے

فَاِنْ اٰمَنُوْا بِمِثْلِ مَآ اٰمَنْتُمْ بِهٖ فَقَدِ اھْتَدَوْا  ۚ وَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّمَا ھُمْ فِيْ شِقَاقٍ ۚ فَسَيَكْفِيْكَهُمُ اللّٰهُ   ۚ وَھُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمُ  ١٣٧ ؁ۭ

اللہ دا رنگ (دین اختیار کیتا) تے رنگ وچوں اللہ توں چنگا کون اے؟ تے اسیں اوہدی بندگی کرن والے آں

صِبْغَةَ اللّٰهِ ۚ وَمَنْ اَحْسَنُ مِنَ اللّٰهِ صِبْغَةً ۡ وَّنَحْنُ لَهٗ عٰبِدُوْنَ  ١٣٨ ؁

(اے نبی) آکھدیو! کیہہ تسی ساڈے نال اللہ بارے جھگڑ دے او؟ حالاںاوہی ساڈا وی رب تے تہاڈا وی رب اے۔ تے ساڈے لئی ساڈے عمل نیں تے تہاڈے لئی تہاڈے عمل۔ تے اسیں اوہدے ای واسطے مخلص آں

قُلْ اَتُحَاۗجُّوْنَـــنَا فِي اللّٰهِ وَھُوَ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ ۚ وَلَنَآ اَعْمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْمَالُكُمْ ۚ وَنَحْنُ لَهٗ مُخْلِصُوْنَ   ١٣٩ ؁

کیہہ تسی کہندے او پئی بیشک ابراہیم، تے اسماعیل، تے اسحاق، تے یعقوب، تے اوہدی اولاداں دی اولاد سب یہودی یا نصرانی سن؟ آکھ دیؤ تہانوں بوہتا پتا اے یا اللہ نوں؟ تے اوہدے توں وڈا ظالم کون اے جنھے اوہ گواہی لکوئی جیہڑی اللہ دی طرفوں اوہدے کول اے؟ تے تسی جو عمل کر دے او اللہ اس توں ہرگز غافل نئیں

اَمْ تَقُوْلُوْنَ اِنَّ اِبْرٰھٖمَ وَاِسْمٰعِيْلَ وَاِسْحٰقَ وَيَعْقُوْبَ وَالْاَسْبَاطَ كَانُوْا ھُوْدًا اَوْ نَصٰرٰى ۭ قُلْ ءَاَنْتُمْ اَعْلَمُ اَمِ اللّٰهُ ۭ وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهَادَةً عِنْدَهٗ مِنَ اللّٰهِ ۭ وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ  ١٤٠ ؁

اوہ اک امت سی (جیہڑی) لنگ گئی اوہدے لئی اوہ اے جو اوس کمایا تے تہاڈے لئی اوہ جو تسی کمایا۔ تے جو اوہ عمل کردے سی تہاڈے کولوں اوہدے بارے نئیں پچھیا جاوے گا

تِلْكَ اُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُمْ مَّا كَسَبْتُمْ ۚ وَلَا تُسْـَٔـلُوْنَ عَمَّا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ  ١٤١ ؁ۧ

چھیتی ای لوکاں وچوں مورکھ آکھن گے پئی اوہناں (مسلماناں) نوں اوہناں دے قبلے توں کس شے نے موڑ دتا جیہدے تے اوہ سن؟ کہہ دیو: چڑھدا تے لہندا اللہ دا ای اے۔ اوہ جنہوں چاہندا اے سدھے رستے ول ہدایت کردا اے ·

سَيَقُوْلُ السُّفَهَاۗءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلّٰىهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِىْ كَانُوْاعَلَيْهَا  ۭ قُلْ لِّلّٰهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ۭ يَهْدِيْ مَنْ يَّشَاۗءُ اِلٰى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيْمٍ  ١٤2 ؁  

تے ایسے طرحاں اساں تہانوں سب توں ودھیا امت بنایا تاں جے تسی انساناں لئی شہادت دین والے بنو تے( ایہہ) رسول تہاڈے تے شہادتی ہووے۔ تے جیہڑے قبلے (بیت المقدس) ول تسی سی اوہنوں اسیں نہیں سی مِتھیاسوائے پئی اسیں جانچیے کیہڑا ایس رسول دا تابع رہند ا اے (وکھ) اوس توں جیہڑا اپنیاں دونواں اڈیاں تے پھرجاندا اے تے بھانویں (قبلے دی تبدیلی)ضرور بڑی بھاری سی سوائے اوہناں لوکاں تے جنھاں نوں اللہ نے ہدایت دتی تے اللہ ایسا نئیں پئی تہاڈا ایمان (نمازاں) ضائع کر دیوے بیشک اللہ لوکاں تے یقیناً شفقت کرن والا بوہت رحم والا اے

وَكَذٰلِكَ جَعَلْنٰكُمْ اُمَّةً وَّسَطًا لِّتَكُوْنُوْا شُهَدَاۗءَ عَلَي النَّاسِ وَيَكُـوْنَ الرَّسُوْلُ عَلَيْكُمْ شَهِيْدًا ۭ وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِىْ كُنْتَ عَلَيْهَآ اِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَّتَّبِـــعُ الرَّسُوْلَ مِمَّنْ يَّنْقَلِبُ عَلٰي عَقِبَيْهِ ۭ وَاِنْ كَانَتْ لَكَبِيْرَةً اِلَّا عَلَي الَّذِيْنَ ھَدَى اللّٰهُ ۭ وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِـيُضِيْعَ اِيْمَانَكُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ   ١٤٣ ؁

بلاشبہ اسیں تیرا مونھ گھڑی مُڑی اسمان ول پلٹنا ویکھدے آں، سو اسیں ضرور تینوں اوسے ای قبلے ول پھیر دیاں گے جنھوں توں چائونداں اے سو پھیر لؤ اپنا منہ مسجدِ حرام ول۔ تے تسی جِتّھے وی ہووُو تاں اپنے منہ اوہدے ول پھیریا کرو تے بیشک جنہاں نوں کتاب دتی گئی اوہ ضرور جان دے نیں پئی واقعی ایہہ اوہناں دے رب ولوں حق اے۔ تے اللہ اوس توں ہر گز غافل نہیں جو اوہ عمل کردے نیں

قَدْ نَرٰى تَـقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّمَاۗءِ ۚ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضٰىھَا ۠فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۭوَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوْا وُجُوْھَكُمْ شَطْرَهٗ ۭ وَاِنَّ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ لَيَعْلَمُوْنَ اَنَّهُ الْحَـقُّ مِنْ رَّبِّهِمْ ۭ وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُوْنَ   ١٤٤ ؁

¹ تے (اے نبی!)یقیناً جے تسی کتاب دتے جان والیاں کول ہر نشانی وی لے آئو۔ اوہ تیرے قبلے پچھے نئیں لگن گے تے نہ کدے تسی اوہناں دے قبلے پچھے لگن والے جے۔ تے نہ اوہناں دے وی بعضے بعض دے قبلے پچھے لگن والے نئیں۔ تے جے توں لازمی اوہناں دیاں خواہشاں پچھے لگ گیا اوس علم توں بعد وی جیہڑا تیرے کول آچکیا بیشک تد توں لازمی ظالماں وچوں ہو جاویں گا

وَلَىِٕنْ اَتَيْتَ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ بِكُلِّ اٰيَةٍ مَّا تَبِعُوْا قِبْلَتَكَ ۚ وَمَآ اَنْتَ بِتَابِــعٍ قِبْلَتَهُمْ ۚ وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِــعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ ۭ وَلَىِٕنِ اتَّبَعْتَ اَھْوَاۗءَھُمْ مِّنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ۙاِنَّكَ اِذًا لَّمِنَ الظّٰلِمِيْنَ  ١٤٥ ؁ۘ

اوہ جنھاں لوکاں نوں اسیں کتاب دتی اوہ ایس(رسول) نوں پچھان دے نیں جیویں اپنے پُتراں نوں پچھان دے نیں۔ تے بیشک اوہناں وچوں اک ٹولہ ضرور حق نوں لکائوندا اے حالاں اوہ جان دے نیں

اَلَّذِيْنَ اٰتَيْنٰھُمُ الْكِتٰبَ يَعْرِفُوْنَهٗ كَمَا يَعْرِفُوْنَ اَبْنَاۗءَھُمْ ۭ وَاِنَّ فَرِيْقًا مِّنْهُمْ لَيَكْتُمُوْنَ الْحَقَّ وَھُمْ يَعْلَمُوْنَ ۩ ؀136

ایہہ نواں قبلہ) حق اے تیرے رب ولّوں۔ سو تسی کدی وی شک کرن والیاں چوں نہ ہونا

اَلْحَقُّ مِنْ رَّبِّكَ فَلَا تَكُوْنَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِيْنَ  ١٤٧ ؁ۧ

تے ہر (گروہ ) لئی اک گوشہ اے جیہدے ول اوہ منہ موڑن والا اے۔ سو تسی نیکیاں وچ اک دوجے توں اگے ودھو۔ تسی جتھے کتھے وی ہووُو گے اللہ تہانوں اکٹھیاں لے کے آوے گا۔ بیشک اللہ ہر شئے تے پوری طرحاں قادر اے

وَلِكُلٍّ وِّجْهَةٌ ھُوَ مُوَلِّيْهَا فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرٰتِ ڲ اَيْنَ مَا تَكُوْنُوْا يَاْتِ بِكُمُ اللّٰهُ جَمِيْعًا  ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ١٤٨ ؁

تے (اے نبی!) جتھوں وی توں نکلیں تاں (نماز لئی) اپنا منہ مسجد حرام ول موڑ لیا کر تے بیشک اوہ تیرے رب ولوں ضرور حق اے۔ تے اللہ اُس توں ہرگز غافل نئیں جو عمل تسی کردے او

وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۭ وَاِنَّهٗ لَلْحَقُّ مِنْ رَّبِّكَ ۭ وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ  ١٤٩ ؁

تے توں جتھوں وی نکلیں سو اپنا منہ مسجد حرام ول موڑ لے تے(مسلمانو!) تسی جتھے کتھے وی ہوؤ سواپنے منہ ایہدے ول ای موڑ لَو تاں جے خاص تہاڈے خلاف لوکاں لئی کوئی حجت نہ رہوے۔ پر اوہناں وچوں جنہاں ظلم کیتا (اوہ گلاں کرن گے) فیر تسی اوہناں توں نہ ڈرو تے میرے کولوں ای ڈرو تے پئی میں تہاڈے تے اپنی نعمت پوری کر دیواں تے تاں جے تسی ہدایت پا ؤ

وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۭ وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوْا وُجُوْھَكُمْ شَطْرَهٗ ۙ لِئَلَّا يَكُوْنَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّــةٌ  ڎ اِلَّا الَّذِيْنَ ظَلَمُوْا مِنْهُمْ ۤ فَلَا تَخْشَوْھُمْ وَاخْشَوْنِيْ  ۤ  وَلِاُتِمَّ نِعْمَتِىْ عَلَيْكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ڒ  ؀150

جینویں اساں تہاڈے وچ تہاڈے چوں ای اک رسول گھلیا ۔ اوہ تہاڈے اگے ساڈیاں آئیتاں تلاوت کردا اے۔ تے تہانوں پاک کردا اے، تے تہانوں کتاب تے حکمت سکھاندا اے تے تہانوں اوہ (گلاں) سکھاندا اے جیہڑیاں تسی (پہلوں) نئیں سی جان دے

كَمَآ اَرْسَلْنَا فِيْكُمْ رَسُوْلًا مِّنْكُمْ يَتْلُوْا عَلَيْكُمْ اٰيٰتِنَا وَيُزَكِّيْكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتٰبَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُمْ مَّا لَمْ تَكُوْنُوْا تَعْلَمُوْنَ ړ ؀151

سو میرا ذکر کرو میں تہانوں یاد کراں گا۔ تے میرا شکر ادا کرو تے میری ناشکری نہ کرو

فَاذْكُرُوْنِيْٓ اَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوْا لِيْ وَلَا تَكْفُرُوْنِ ١٥٢ ؁ۧ

اولوکو جیہڑے ایمان لیائے او! تسی (اللہ کولوں) صبر تے نماز نال مدد منگیا کرو۔ بیشک اللہ صبر کرن والیاں نال اے

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوا اسْتَعِيْنُوْا بِالصَّبْرِ وَالصَّلٰوةِ  ۭاِنَّ اللّٰهَ مَعَ الصّٰبِرِيْنَ   ٥٣ ؁١

تے اوہناں نوں تسی مُردے نہ آکھو جیہڑے اللہ دے راہ وچ قتل ہو جاون بلکاں اوہ زندہ نیں تے پر تہانوں شعور نئیں

وَلَا تَـقُوْلُوْا لِمَنْ يُّقْتَلُ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ اَمْوَاتٌ ۭ بَلْ اَحْيَاۗءٌ وَّلٰكِنْ لَّا تَشْعُرُوْنَ   ١٥٤ ؁

تے اسیں تہانوں کِسے شئے، خوف تے بُھکھ تے مالاں تے جاناں تے پَھَلاں دے توڑے نال لازمی ازماواں گے۔ تے صبر کرن والیاں نوں بشارت دے دیو

وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوْعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْاَمْوَالِ وَالْاَنْفُسِ وَالثَّمَرٰتِ ۭ وَبَشِّرِ الصّٰبِرِيْنَ  ١٥٥ ؁ۙ

اوہ لوک جدوںاوہناں نوں کوئی مصیبت اپڑ دی اے اوہ ا ٓکھدے نیں بیشک اسیں اللہ دے ای آں تے بیشک اسیں اوہدے ول ای پرتن والے آں

الَّذِيْنَ اِذَآ اَصَابَتْهُمْ مُّصِيْبَةٌ ۙ قَالُوْٓا اِنَّا لِلّٰهِ وَاِنَّآ اِلَيْهِ رٰجِعُوْنَ  ١٥٦ ؁ۭ

اوہی لوک نیں جنھاں اُتے رب دیاں مہربانیاں تے وڈی رحمت اے۔ تے اوہی سبھے سدھے راہ اُتے نیں

اُولٰۗىِٕكَ عَلَيْهِمْ صَلَوٰتٌ مِّنْ رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ   ۣوَاُولٰۗىِٕكَ ھُمُ الْمُهْتَدُوْنَ  ١٥٧ ؁

بیشک صفا تے مروہ اللہ دیاں نشانیاں وچوں نیں۔ فیر جو کوئی اوس گھر دا حج یا عمرہ کرے سو اوہنوں کجھ گناہ نئیں پئی اوہ دونواں دا (خوب) طواف کرے۔ تے جیہڑا خوشی نال کوئی بھلائی کرے تاں بیشک اللہ قدردان، سب کچھ جانن والا اے

اِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَاۗىِٕرِاللّٰهِ ۚ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ اَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِ اَنْ يَّطَّوَّفَ بِهِمَا  ۭ وَمَنْ تَـطَوَّعَ خَيْرًا  ۙ فَاِنَّ اللّٰهَ شَاكِـرٌ عَلِــيْمٌ   ١٥٨ ؁

بیشک جیہڑے لوک لُکاندے نیں جو اساں اتاریاں واضح دلیلاں تے ہدایت نوں( ایہدے) مگروں جو اسیں لوکاں واسطے اُوہناں نوں کتاب وچ پوری طرحاں بیان کردتا اے۔ اوہو ای لوک نیں جنھاں تے اللہ لعنت پائوندا اے تے( سب) لعنت پاؤن والے اوہناں تے لعنت پائوندے نیں

اِنَّ الَّذِيْنَ يَكْتُمُوْنَ مَآ اَنْزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنٰتِ وَالْهُدٰى مِنْۢ بَعْدِ مَا بَيَّنّٰهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتٰبِ ۙاُولٰۗىِٕكَ يَلْعَنُهُمُ اللّٰهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللّٰعِنُوْنَ  ١٥٩ ؁ۙ

پر جنھاں توبہ کر لئی تے اپنے آپ نوں سنوار لیا تے (حق نوں) واضح کیتا تے اوہ ای نیں جنہاں دی میں توبہ قبول کردا آں تے میں مڑ مڑ توبہ قبول کرن والا بوہت مہربان آں

اِلَّا الَّذِيْنَ تَابُوْا وَاَصْلَحُوْا وَبَيَّنُوْا فَاُولٰۗىِٕكَ اَتُوْبُ عَلَيْهِمْ ۚوَاَنَا  التَّوَّابُ الرَّحِيْمُ  ١٦٠ ؁

بیشک جنھاں کفر کیتاتےایس حال چ مرگئے تے سب کافرای سن اوہ نیں جنھاں تے اللہ دی تے فرشتیاں تے لوکاں سبھناں دی لعنت اے

اِنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا وَمَاتُوْا  وَھُمْ كُفَّارٌ اُولٰۗىِٕكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللّٰهِ وَالْمَلٰۗىِٕكَةِ وَالنَّاسِ اَجْمَعِيْنَ ١٦١ ۝ۙ

اوہ ایس (لعنت) وچ سدا ای رہن والے نیں۔ نہ اوہناں توں عذاب ہولا کیتا جاوے گا تے نہ ای اوہناں نوں ڈھل دتی جاوے گی

خٰلِدِيْنَ فِيْهَا ۚ لَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا ھُمْ يُنْظَرُوْنَ  ١٦٢ ؁

تے تہاڈا معبود اِکّو معبود اے کوئی (سچا) معبود نئیں اوہدے سوا۔ اوہ بے حد مہربان، بوہت رحم والا اے

وَاِلٰـهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ  ۚ لَآ اِلٰهَ اِلَّا ھُوَ الرَّحْمٰنُ الرَّحِيْمُ   ١٦٣ ؀ۧ

بیشک اسماناں تے زمین دے بنائون وچ تے رات تے دن دے بدلن وچ تے اوہناں کشتیاں وچ جیہڑیاں سمندر وچ اوہ شیواں لے کے چلدیاں نیں جیہڑیاں لوکاں نوں فہدہ دیندیاں نیں۔ نالے جیہڑا اللہ نے اسمان توں نازل کیتا پانی فیر اوس نال زمین نوں اوہدی موتوں (بنجر) بعد حیاتی (ہریالی) دتی۔ تے ہر قسم دے جانور اوس وچ کھلارے۔ تے ہواواں دے پھیر وچ تےاوس بدل وچ جیہڑا اسمان تے زمین وچ حکم داپابند اے، سمجھدار لوکاں لئی ضروربوہت نشانیاں نیں

اِنَّ فِيْ خَلْقِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَاخْتِلَافِ الَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِىْ تَجْرِيْ فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنَ السَّمَاۗءِ مِنْ مَّاۗءٍ فَاَحْيَا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيْهَا مِنْ كُلِّ دَاۗبَّةٍ ۠ وَّتَـصْرِيْفِ الرِّيٰحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاۗءِ وَالْاَرْضِ لَاٰيٰتٍ لِّقَوْمٍ يَّعْقِلُوْنَ  ١٦٤ ؁

تے لوکاں وچوں کجھ اوہ نیں جیہڑے اللہ دے غیر، (ہستیاں) نوں ہم پلہ بناندے نیں۔ اوہ اوہناں نال اللہ دی چاہت ورگی ای چاہت کر دے نیں تے جیہڑے ایمان لیائے اوہ اللہ دی چاہت وچ کتِے ؤدھ نیں۔ تے جنہاں لوکاں ظلم کیتا کِتے اوہ ویکھ لین جدوں اوہ عذاب ویکھن گے (تاں جان لین گے) واقعی ساری دی ساری طاقت اللہ کول ای اے تے واقعی اللہ ڈاڈے عذاب والا اے

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّتَّخِذُ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ اَنْدَادًا يُّحِبُّوْنَهُمْ كَحُبِّ اللّٰهِ ۭ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اَشَدُّ حُبًّا لِّلّٰهِ ۭ وَلَوْ يَرَى الَّذِيْنَ ظَلَمُوْٓا اِذْ يَرَوْنَ الْعَذَابَ ۙ اَنَّ الْقُوَّةَ لِلّٰهِ جَمِيْعًا  ۙ وَّاَنَّ اللّٰهَ شَدِيْدُ الْعَذَابِ   ١٦٥ ؁

جدوں اوہ (پیشوا) جنہاں دی پیروی کیتی گئی، اوہناں توں جیہڑے پچھے لگے بیزاری ظاہر کرن گے تے اوہ (دونویں) عذاب ویکھ لین گے، تے اوہناں دے آپس دے رشتے ٹٹ جان گے

اِذْ تَبَرَّاَ الَّذِيْنَ اتُّبِعُوْا مِنَ الَّذِيْنَ اتَّبَعُوْا وَرَاَوُا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْاَسْـبَابُ    ١٦٦ ؁

تے جیہڑے پچھے لگے اوہ کہن گے: کتے واقعی سانوں مڑ کے اک واری جانا ہووے فیراسیں اوہناں توں اینویں ای بیزار ہوواں گے جینویں اوہ ساڈے کولوں بیزار ہوگئے نیں۔ اس طرحاں اللہ اوہناں دے عملاں نوں اوہناں تے حسرتاں بنا کے وکھائے گا۔ تے اوہ اگ وچوں کتن نئیں نکلن والے

وَقَالَ الَّذِيْنَ اتَّبَعُوْا لَوْ اَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَتَبَرَّاَ مِنْهُمْ كَمَا تَبَرَّءُوْا مِنَّا  ۭ كَذٰلِكَ يُرِيْهِمُ اللّٰهُ اَعْمَالَهُمْ حَسَرٰتٍ عَلَيْهِمْ ۭ وَمَا ھُمْ بِخٰرِجِيْنَ مِنَ النَّارِ     ؁ۧ١٦٧

لوکو! تسی زمین چ اوہناں شیواں وچوں کھائو جیہڑیاں پاکیزہ حلال نیں تے تسی شیطان دے کھُرے پچھے نہ ٹرو بیشک اوہ تہاڈا کھلا دشمن اے

يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ كُلُوْا مِمَّا فِي الْاَرْضِ حَلٰلًا طَيِّبًا   ڮ وَّلَا تَتَّبِعُوْا خُطُوٰتِ الشَّيْطٰنِ ۭ اِنَّهٗ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِيْنٌ   ١٦٨ ؁

اوہ تے تہانوں بس بریائی تے بے حیائی دا حکم دیندا اے نالے پئی تسی اللہ دے ذمے اوہ گلاں جوڑو جیہڑیاں تسی نئیں جان دے

اِنَّمَا يَاْمُرُكُمْ بِالسُّوْۗءِ وَالْفَحْشَاۗءِ وَاَنْ تَقُوْلُوْا عَلَي اللّٰهِ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ   ١٦٩ ؁

تے جدوں اوہناں نوں آکھیا جاندا اے پئی تسی اوہدے پچھے لگو جیہڑا اللہ نے اتاریا اے۔ کہندے نیں: (نئیں) بلکاں اسیں تے اوہدی پیروی کراں گے جس اُتے اساں اپنے پیؤ دادے ڈٹھے نیں کیہہ تے بھاویں اوہناں دے پیؤ دادے کجھ وی نہ سمجھدے ہون تے نہ ای اوہ ہدایت تے رہے ہون

وَاِذَا قِيْلَ لَهُمُ اتَّبِعُوْا مَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ قَالُوْا بَلْ نَتَّبِــعُ مَآ اَلْفَيْنَا عَلَيْهِ اٰبَاۗءَنَا  ۭ اَوَلَوْ كَانَ اٰبَاۗؤُھُمْ لَا يَعْقِلُوْنَ  شَـيْــــًٔـا وَّلَا يَهْتَدُوْنَ  ١٧٠ ؁

تے جنہاں کفر کیتا اوہناں دی مثال اوس (چھیڑو) ورگی اے جیہڑا اوس اجڑ نوں واج دیندا جیہڑا پکار تے کُوکر دے سوا کجھ نئیں سُندا۔ (اوہ) ڈورے، گونگے، انّہے نیں۔ سو اوہ سمجھدے نئیں

وَمَثَلُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا كَمَثَلِ الَّذِيْ يَنْعِقُ بِمَا لَا يَسْمَعُ اِلَّا دُعَاۗءً وَّنِدَاۗءً ۭ ۻ  بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَعْقِلُوْنَ   ١٧١ ؁

ایمان لیاؤن والیو! (اوہناں) پاک شیواں وچوں کھاؤ جیہڑیاں اساں تہانوں دتیاں نیں تے اللہ دا شکر ادا کرو جے تسی خاص اوہدی عبادت کردے او

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا كُلُوْا مِنْ طَيِّبٰتِ مَا رَزَقْنٰكُمْ وَاشْكُرُوْا لِلّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ اِيَّاهُ تَعْبُدُوْنَ  ١٧٢ ؁

اوہنے تہاڈے تے حرام کیتے بس مردار، تے لہو، تے سؤر دا گوشت تے اوہ چیز جیہدے اُتے غیر اللہ دی تشہیر کیتی جاوے۔ فیر جیہڑا بندہ لاچار ہوجاوے، نہ باغی ہووے تے نہ حد ٹپن والا ہووے فیر اوہدا کوئی گناہ نئیں۔ بیشک اللہ بوہت بخشن والا بڑا رحم والا اے

اِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيْرِ وَمَآ اُهِلَّ بِهٖ لِغَيْرِ اللّٰهِ ۚ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَّلَا عَادٍ فَلَآ اِثْمَ عَلَيْهِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ   ١٧٣ ؁

بیشک جیہڑے چھپاوندے نیں جو اللہ نے کتاب وچوں اتاریا تے اوہدے بدلے تھوڑا مُل وٹ لیندے نیں اوہ اپنے ڈھڈاں وچ کجھ نئیں پھکدے سوائے اگ دے۔ تے قیامت دیہاڑے اللہ اوہناں نال بولے گا نئیں تے نہ ای اوہناں نوں پاک کرے گا تے اوہناں واسطے دردناک عذاب اے

اِنَّ الَّذِيْنَ يَكْتُمُوْنَ مَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنَ الْكِتٰبِ وَيَشْتَرُوْنَ بِهٖ ثَـمَنًا قَلِيْلًا  ۙ اُولٰۗىِٕكَ مَا يَاْكُلُوْنَ فِيْ بُطُوْنِهِمْ اِلَّا النَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللّٰهُ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيْهِمْ ښ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌ  ١٧٤ ؁

اوہی لوک نیں جنھاں ہدایت دے بدلے گمراہی تے بخشش دے بدلے عذاب مُل لے لیا سو اوہ کِناں جگرا کرن گے اگ اُتے؟

اُولٰۗىِٕكَ الَّذِيْنَ اشْتَرَوُا الضَّلٰلَةَ بِالْهُدٰى وَالْعَذَابَ بِالْمَغْفِرَةِ  ۚ فَمَآ اَصْبَرَھُمْ عَلَي النَّارِ ١٧٥ ؁

اوہ ایس کارن واقعی اللہ نے حق نال کتاب اتاری تے بیشک جنھاں اس کتاب وچ جھگڑا پایا اوہ ضرور دور دے پاڑیاں وچ نیں

ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ نَزَّلَ الْكِتٰبَ بِالْحَـقِّ ۭ وَاِنَّ الَّذِيْنَ اخْتَلَفُوْا فِي الْكِتٰبِ لَفِيْ شِقَاقٍۢ بَعِيْدٍ  ١٧٦ ۝ۧ

نیکی (ایہی) نئیں پئی تسی اپنے مونھ چڑھدے تے لہندے ول پھیر لوئو تے پر اصل نیکی اوہدی اے جیہڑا اللہ تے چھیکٹرے دن تے فرشتیاں تے (اسمانی) کتاباں تے نبیاں اُتے ایمان لیایا تے اوہدی چاہ تے وی مال رشتے داراں، تے یتیماں، تے مسکیناں، تے راہی، تے منگن والیاں تے دھوناں (چھڈاؤن) وچ دیوے۔ تے نماز قائم رکھے۔ تے زکوٰۃ دیوے نالے اپنا عہد پورا کرن والے جدوں معاہدہ کرن، تے تنگدستی تے مصیبت وچ تے جہاد ویلے ثابت قدم رہن والے اوہی لوک جنھاں سچ بولیا تے اوہی سب پرہیزگار نیں

لَيْسَ الْبِرَّ اَنْ تُوَلُّوْا وُجُوْھَكُمْ قِـبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَالْمَلٰۗىِٕكَةِ    وَالْكِتٰبِ وَالنَّبِيّٖنَ ۚ وَاٰتَى الْمَالَ عَلٰي حُبِّهٖ ذَوِي الْقُرْبٰى وَالْيَـتٰمٰى  وَالْمَسٰكِيْنَ وَابْنَ السَّبِيْلِ ۙ وَالسَّاۗىِٕلِيْنَ وَفِي الرِّقَابِ ۚ وَاَقَامَ الصَّلٰوةَ وَاٰتَى الزَّكٰوةَ ۚ وَالْمُوْفُوْنَ بِعَهْدِهِمْ اِذَا عٰھَدُوْا ۚ وَالصّٰبِرِيْنَ فِي الْبَاْسَاۗءِ وَالضَّرَّاۗءِ وَحِيْنَ الْبَاْسِ ۭ اُولٰۗىِٕكَ الَّذِيْنَ صَدَقُوْا ۭ وَاُولٰۗىِٕكَ ھُمُ الْمُتَّقُوْنَ  ١٧٧ ؁

ایمان لیاؤن والیو! مقتولاں بارے تہاڈے تے قصاص (خون دا بدلہ) فرض کر دتّا گیا اے۔ آزاد دے بدلے اوہی آزاد (ماریا جاوے) تے غلام دے بدلے اوہ غلام تے عورت دے بدلے عورت۔ فیر جیس(قاتل) نوں اوہدے (مقتول) بھرأ ولوں کجھ (بدلہ) معاف کر دتا جائے فیر ویہار نال پیروائی ہووے تے احسان نال (دیّت) اوہدے تائیں پہنچا دینا ایں۔ ایہہ تہاڈے رب ولوں اک(قِسم دی) چھوٹ تے اک مہربانی اے۔ فیر جیہڑا ایس توں بعد وادھا کرے گا سو اوہدے لئی دردناک عذاب اے

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلٰي ۭ اَلْحُــرُّ بِالْحُــرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالْاُنْـثٰى بِالْاُنْـثٰى ۭ فَمَنْ عُفِيَ لَهٗ مِنْ اَخِيْهِ شَيْءٌ فَاتِّـبَاعٌۢ بِالْمَعْرُوْفِ وَاَدَاۗءٌ اِلَيْهِ بِاِحْسَانٍ ۭ ذٰلِكَ تَخْفِيْفٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ وَرَحْمَـةٌ ۭ فَمَنِ اعْتَدٰى بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهٗ عَذَابٌ اَلِيْمٌ  ١٧٨ ؁

تے تہاڈے لئی ، برابر دا بدلہ لَین وچ ای اک جیون اے عقل والیو! تاں جے تسی بچ جائو

وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيٰوةٌ يّـٰٓــاُولِي الْاَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوْنَ  ١٧٩ ؁

تہاڈے اتے واجب کر دِتّا گیا اے تہاڈے وچوں جدوں کسے دی موت دا وقت آ کھلوے پئی جے اوس کوئی مال چھڈیا ہووے وصیّت کرنا ماں پیؤتے رشتے داراں لئی دستور مطابق۔ (ایہہ) واجب اے پرہیز گاراں تے

كُتِبَ عَلَيْكُمْ اِذَا حَضَرَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ اِنْ تَرَكَ خَيْرَۨا ښ الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالْاَقْرَبِيْنَ بِالْمَعْرُوْفِ ۚ حَقًّا عَلَي الْمُتَّقِيْنَ  ١٨٠ ؁ۭ

فیر جیہڑا ایس (وصیت) نوں سن لین توں بعد بدل دیوے فیراوہدا بھار بس اوہناں لوکاں تے ہووے گا جیہڑے ایس نوں بدلن گے بیشک اللہ بڑا سنن والا جانن والا اے

فَمَنْۢ بَدَّلَهٗ بَعْدَ مَا سَمِعَهٗ فَاِنَّمَآ اِثْمُهٗ عَلَي الَّذِيْنَ يُبَدِّلُوْنَهٗ ۭ اِنَّ اللّٰهَ سَمِيْعٌ عَلِيْمٌ     ١٨1 ؁ۭ

فیر جیہڑا وصیّت کرن والے ولوں طرف داری یا کسے ناجائز فعل توں گھبرائے فیر اوہ اوہناں وچکار سمجھوتہ کرا دیوے تاں اوہدے تے کوئی گناہ نئیں، بیشک اللہ بخشن والا بوہت رحم والا اے

فَمَنْ خَافَ مِنْ مُّوْصٍ جَنَفًا اَوْ اِثْمًـا فَاَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلَآ اِثْمَ عَلَيْهِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ    ١٨٢ ؁ۧ

ایمان لیاؤن والیو! تہاڈے تے روزے رکھنا فرض کیتا گیا اے جیویں تہاڈے توں پہلے لوکاں تے فرض کیتا گیا سی تاں جے تسی پرہیز گار بن جائو

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَي الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوْنَ  ١٨٣ ؁ۙ

ایہہ) گنتی دے دیہاڑے نیں، فیر تہاڈے وچوں جو کوئی بیمار ہووے یاںسفر تے ہووے فیر دوسرے دناں وچ تعداد پوری کر لوے۔ تے جیہڑے (بڈھے) اوہنوں اوکھیاں نبھاندے ہوون (تاں) فدیہ دینا یا اک مسکین نوں کھانا۔ فیر جے کوئی شوق نال (بوہتی) نیکی کرے تاں اوہ اوہدے لئی چنگا اے۔ تے (ایہہ) پئی تسی روزہ رکھو تہاڈے لئی بوہت چنگا اے جے تسی سمجھ دے او

اَيَّامًا مَّعْدُوْدٰتٍ ۭ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَّرِيْضًا اَوْ عَلٰي سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ اَ يَّامٍ اُخَرَ ۭ وَعَلَي الَّذِيْنَ يُطِيْقُوْنَهٗ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِيْنٍ ۭ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهٗ ۭ وَاَنْ تَصُوْمُوْا خَيْرٌ لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ  ١٨٤ ؁

رمضان دا مہینہ اوہ اے جیہدے وچ قرآن دا نزول ہویا۔ جیہڑا لوکاں لئی سراسر ہدایت اے تے (ایہدے وچ) ہدایت دیاں تے(حق باطل) پرکھن والیاں دلیلاں نیں۔ فیر تہاڈے وچوں جیہڑا ایس مہینے (دے چن) دی اطلاع پاوے فیر لازم اے اوہ ایہدے روزے رکھے تے جیہڑا بندہ بیمار یا سفر تے ہووے فیر دوجے دناں وچوں تعداد پوری کرنا اے۔ اللہ تہاڈے نال آسانی چاہندا اے تے اوہ تہاڈے نال اوکھیائی نئیں چاہندا تے تاں جے تسی تعداد پوری کرو تے تاں جے تسی اللہ دی وڈیائی کرو اوس تے جیہڑی اوہنے تہانوں ہدایت دتی تے تاں جے تسی شکر ادا کرو

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيْٓ اُنْزِلَ فِيْهِ الْقُرْاٰنُ ھُدًى لِّلنَّاسِ وَ بَيِّنٰتٍ مِّنَ الْهُدٰى وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ۭ وَمَنْ كَانَ مَرِيْضًا اَوْ عَلٰي سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ اَيَّامٍ اُخَرَ ۭ يُرِيْدُ اللّٰهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيْدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ۡ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ  عَلٰي مَا ھَدٰىكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ  ١٨٥ ؁

تے (اے نبی!) جدوں میرے بندے تیرے کولوں میرے بارے پچھن فیر بیشک میں قریب ای آں۔ میں پکارن والے دی دعا (وسیلے بغیر) قبول کردا آں جدوں وی اوہ مینوں پکارے۔ فیر لازم اے اوہ وی میرے ای حکماں نوں منّن تے میرے تے ایمان لیاون شاید اوہ ہدایت پائون

وَاِذَا سَاَلَكَ عِبَادِيْ عَنِّىْ فَاِنِّىْ قَرِيْبٌ ۭ اُجِيْبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ اِذَا دَعَانِ ۙ فَلْيَسْتَجِيْبُوْا لِيْ وَلْيُؤْمِنُوْابِيْ لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُوْنَ  ١٨٦ ؁

تہاڈے لئی روزیاں دی رات وچ اپنیاں عورتاں تائیں جماع حلال ہو گیا اے۔ اوہ تہاڈ۱ لباس نیں تے تسی اوہناں دا لباس او۔ اللہ جان گیا واقعی تسی اپنے آپ نال خیانت کردے سو، تاں اوہنے تہاڈے تے مہربانی کیتی تے تہانوں معاف کر دتا۔ سو تسی ہن اوہناں نال جماع کر سکدے او۔ تے طلب رکھو جو اللہ نے تہاڈے بھاگیں لکھیا اے تے کھائو تے پیئو ایتھوں تیکر پئی تہاڈے بھانے فجردا سفید تاگا رات دے کالے تاگے توں صاف ظاہر ہو جاوے فجر تھیں۔ مڑ کے روزے نوں رات تائیں پورا کرو۔ تے جد تسی مسیتاں وچ اعتکاف بیٹھے ہوئوو تے اوہناں (بیویاں) نال جماع نہ کرو۔ اوہ اللہ دیاں حداں نیں سو تسی اوہناں دے لاگے وی نہ لگو، ایسے طرحاں اللہ لوکاں نوں اپنیاں آیتاں چنگی طرحاں کھول دا اے شاید اوہ بچ جان

اُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ اِلٰى نِسَاۗىِٕكُمْ ۭ ھُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَاَنْتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ ۭعَلِمَ اللّٰهُ اَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتَانُوْنَ اَنْفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنْكُمْ ۚ فَالْئٰنَ بَاشِرُوْھُنَّ وَابْتَغُوْا مَا كَتَبَ اللّٰهُ لَكُمْ ۠وَكُلُوْا وَاشْرَبُوْا حَتّٰى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْاَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْاَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ۠ ثُمَّ اَتِمُّوا الصِّيَامَ اِلَى الَّيْلِ ۚ وَلَا تُـبَاشِرُوْھُنَّ وَاَنْتُمْ عٰكِفُوْنَ ۙ فِي الْمَسٰجِدِ ۭ تِلْكَ حُدُوْدُ اللّٰهِ فَلَا تَقْرَبُوْھَا  ۭ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ اٰيٰتِهٖ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُوْنَ  ١٨٧ ؁

تے آپس وچ تسی اپنے مال ناحق طور نہ کھائو تے (نہ ای) ایہنوں حاکماں کول (رشوت) پہنچاؤ تاں پئی تسی لوکاں دے مالاں وچوں کجھ حصہ ناجائز طور کھا جائو۔ حالاں تسی سب جان دے او

وَلَا تَاْكُلُوْٓا اَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوْا بِهَآ اِلَى الْحُكَّامِ لِتَاْكُلُوْا فَرِيْقًا مِّنْ اَمْوَالِ النَّاسِ بِالْاِثْمِ وَاَنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ  ١٨٨ ؁ۧ

اے نبی!) لوکیں تہاڈے کولوں چنداں بارے پُچھدے نیں۔ کہہ دیو اوہ لوکاں لئی تاریخاں دا تعیّن تے حج دا ذریعہ نیں۔ تے ایہہ کوئی نیکی نئیں پئی تسی اپنے گھراں وچ اوہناں دے پچھواڑیوں آؤ۔ تے سگوں (اصل) نیکی اوہدی جیہڑا بچے،تے تسی اپنے گھراں وچ اوہناں دےبوہیاں تھانیں آئو تے اللہ کولوں ڈرو تاں جےتسی کامیاب ہو جائو

يَسْــَٔـلُوْنَكَ عَنِ الْاَهِلَّةِ ۭ قُلْ ھِىَ مَوَاقِيْتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ ۭ وَلَيْسَ الْبِرُّ بِاَنْ تَاْتُوا الْبُيُوْتَ مِنْ ظُهُوْرِھَا وَلٰكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقٰى ۚ وَاْتُوا الْبُيُوْتَ مِنْ اَبْوَابِهَا  ۠ وَاتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنَ   ١٨٩ ؁

تے تسی اللہ دے رستے وچ اوہناں لوکاں نال لڑو (جہاد کرو) جیہڑے تہاڈے نال لڑ دے نیں تے تسی حداں نہ لنگھو۔ بیشک اللہ حداں لنگھن والیاں نوں پسند نئیں کردا

وَقَاتِلُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ الَّذِيْنَ يُقَاتِلُوْنَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوْا  ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِيْنَ  ١٩٠ ؁

تے اوہ جتھے ٹکرن تسی اوہناں نوں قتل کر دیو تے اوہناں نوں کڈھ دیو جھتوں اوہناں تہانوں کڈھیا تے فتنہ قتل نالوں بوہتا سخت (گناہ) اے تے تسی اوہناں نال مسجدِ حرام دے نیڑے نہ لڑو۔ ایتھوں تیکر اوہدے وچ اوہ تہاڈے نال لڑن۔ فیر جے اوہ تہاڈے نال لڑن تاں تسی اوہناں نوں قتل کرو۔ کافراں دی ایہو ای سزا اے

وَاقْتُلُوْھُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوْھُمْ وَاَخْرِجُوْھُمْ مِّنْ حَيْثُ اَخْرَجُوْكُمْ وَالْفِتْنَةُ اَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ ۚ وَلَا تُقٰتِلُوْھُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتّٰى يُقٰتِلُوْكُمْ فِيْهِ ۚ فَاِنْ قٰتَلُوْكُمْ فَاقْتُلُوْھُمْ ۭكَذٰلِكَ جَزَاۗءُ الْكٰفِرِيْنَ ١٩1 ؁ 

فیر جے اوہ (لڑائی توں) رُک جان تے بیشک اللہ بخشن والا، بڑا رحم والا اے

فَاِنِ انْتَهَوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ   ١٩٢ ؁

تے اوہناں نال جنگ کرو ایتھوں تیکر پئی کوئی فتنہ (باقی) نہ رہوے تے دین اللہ لئی (خالص) ہوجاوے۔ فیر جے اوہ باز آ جان تاں ظالماں توں اڈ کسے تے زیادتی (جائز) نئیں۔

وَقٰتِلُوْھُمْ حَتّٰى لَا تَكُوْنَ فِتْنَةٌ وَّيَكُوْنَ الدِّيْنُ لِلّٰهِ ۭ فَاِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ اِلَّا عَلَي الظّٰلِمِيْنَ  ١٩٣ ؁

حرمت والے مہینے دا بدلہ حرمت والے مہینے (دی پابندی) وچ اے۔ تے حرمتاں اک دوسری دا بدلہ نیں۔ سو جیہڑا تہاڈے تے زیادتی کرے فیر تسی اوہدے تے اونھی ای زیادتی کرو جنھی اوہنے تہاڈے تے کیتی۔ تے اللہ کولوں ڈرو تے سمجھ لؤو پئی واقعی اللہ پرہیز گاراں نال اے

اَلشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمٰتُ قِصَاصٌ ۭ فَمَنِ اعْتَدٰى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوْا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدٰى عَلَيْكُمْ ۠ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّقِيْنَ   ١٩٤ ؁

تے تسی اللہ دے رستے وچ خرچ کرو تے اپنے ہتھیں ہلاکت وچ نہ پوئو۔ تے نیکی کرو۔ بیشک اللہ نیکی کرن والیاں نوں دوست رکھدا اے

وَاَنْفِقُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَلَا تُلْقُوْا بِاَيْدِيْكُمْ اِلَى التَّهْلُكَةِ   ٻوَاَحْسِنُوْا ڔ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِيْنَ  ١٩٥ ؁

تے تسی حج تے عمرہ اللہ لئی پورا کرو فیر جے تہانوں (راہ وچ) روک دتّا جاوے تاں قربانی چوں جو پُجے (قربان کر لو) تے اپنے سِر نہ منائو ایتھوں تیکر پئی قربانی اپنی قربان گاہ تے اپڑ جاوے ۔ فیر تہاڈے وچوں جیہڑا بیمار ہووے یا اوہنوں سِر دا دکھ ہووے (تے وال منا لَوے) تاں فدیے وچ روزے رکھے یا صدقہ دیوے یا قربانی کرے فیر جدوں تہانوں امن مل جاوے ( پہلے مکے پہنچ جاؤ) تے تہاڈے وچوں جنھے حج (دے احرام) تیکر عمرے دا فیدہ چکیا تاں اوہ جو (ڈنگر) پُجّے قربان کر دیوے۔ فیرجنہوں نہ پجےتاں تِن دن دے روزے حج دوران رکھے تے ست اوس ویلے جدوں تسی گھریں مڑ آئو، اوہ پورے (دن) نیں۔ اوہ حکم اوہدے لئی اے جیہدے گھر والے مسجدِ حرام دے نیڑے نہ رہندے ہوون۔ تے تسی اللہ کولوں ڈرو نالے جان لوئو واقعی اللہ ڈاہڈی پکڑوالا اے

وَاَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّٰهِ ۭ فَاِنْ اُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ۚ وَلَا تَحْلِقُوْا رُءُوْسَكُمْ حَتّٰى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهٗ ۭ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَّرِيْضًا اَوْ بِهٖٓ اَذًى مِّنْ رَّاْسِهٖ فَفِدْيَةٌ مِّنْ صِيَامٍ اَوْ صَدَقَةٍ اَوْ نُسُكٍ ۚ فَاِذَآ اَمِنْتُمْ ۪ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ اِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ۚ فَمَنْ لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلٰثَةِ اَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ اِذَا رَجَعْتُمْ ۭتِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ۭ ذٰلِكَ لِمَنْ لَّمْ يَكُنْ اَھْلُهٗ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ شَدِيْدُ الْعِقَابِ  ١٩٦ ؁ۧ

حج دے مہینے مقرر نیں فیر جیہڑا اینہاں (مہینیاں) وچ حج دا ٹھان لئے فیر حج دوران اوہ شہوانی گلاں نہ کرے تے نہ کوئی بدعملی کرے تے کسے نال جھگڑا نہ کرے تے نیکی دا جیہڑا وی کم تسی کرو گے اللہ اوہنوں جان دا اے۔ تے (پینڈے دا) توشہ تسی نال لے لؤ۔ فیر بیشک سب توں چنگا توشہ پرہیز گاری اے۔ تے عقل مندو! تسی میرے کولوں ڈرو

اَلْحَجُّ اَشْهُرٌ مَّعْلُوْمٰتٌ ۚ فَمَنْ فَرَضَ فِيْهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوْقَ ۙ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ ۭ وَمَا تَفْعَلُوْا مِنْ خَيْرٍ يَّعْلَمْهُ اللّٰهُ ڼوَتَزَوَّدُوْا فَاِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوٰى ۡ وَاتَّقُوْنِ يٰٓاُولِي الْاَلْبَابِ  ١٩٧ ؁

تہاڈا کوئی گناہ نئیں پئی تسی (حج دوران) اپنے رب توں فضل لبّھو فیر جدوں تسی عرفات توں پرتو تاں مشعر الحرام (مزدلفہ) کول اللہ نوں یاد کرو تے اوہنوں انج یاد کرو جیویں اوہنے تہانوں ہدایت دتی تے بھاویں ایس توں پہلوں لازمی تسی بھٹکے ہویاںچوں سی

لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ اَنْ تَبْتَغُوْا فَضْلًا مِّنْ رَّبِّكُمْ ۭ فَاِذَآ اَفَضْتُمْ مِّنْ عَرَفٰتٍ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ ۠ وَاذْكُرُوْهُ كَمَا ھَدٰىكُمْ ۚ وَاِنْ كُنْتُمْ مِّنْ قَبْلِهٖ لَمِنَ الضَّاۗلِّيْنَ  ١٩٨ ؁

مڑکے (اے قریش) تسی وی اوتھوں پرتو جتھوں سارے لوکیں پرتدے نیں۔ تے اللہ کولوں بخشش منگو۔ بیشک اللہ بخشن والا بوہت رحم والا اے

ثُمَّ اَفِيْضُوْا مِنْ حَيْثُ اَفَاضَ النَّاسُ وَاسْتَغْفِرُوا اللّٰهَ   ۭ اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ    ١٩٩ ؁

فیر جدوں تسی اپنے (حج دے) رکن پورے کر لؤ تے (منٰی وچ) اللہ نوں یاد کرو جینویں تسی اپنے پیؤ دادے نوں یاد کردے ہوندے سو، یاں اوس توں ودھ ذکر کرنا۔ فیر لوکاں چوں کوئی اوہ وے جیہڑا آکھدا: ساڈیا ربّا دے دے سانوں دنیا وچ ای تے اوہدے لئی آخرت وچ کوئی وافر حصہ نئیں

فَاِذَا قَضَيْتُمْ مَّنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ كَذِكْرِكُمْ اٰبَاۗءَكُمْ اَوْ اَشَدَّ ذِكْرًا  ۭ  فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّقُوْلُ رَبَّنَآ اٰتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهٗ فِي الْاٰخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ   ٢٠٠ ؁

تے اوہناں وچوں جیہڑا کوئی آکھدا اے: ساڈیا ربّا! سانوں دنیا وچ وی بھلائی دے تے آخرت وچ وی بھلائی دے تے سانوں اگ دے عذاب توں بچا

وَمِنْهُمْ مَّنْ يَّقُوْلُ رَبَّنَآ اٰتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَّفِي الْاٰخِرَةِ حَسَـنَةً وَّقِنَا عَذَابَ النَّارِ  ٢٠١ ؁

اوہی لوکاں لئی اوہناں دے کمائے وچوں بھرپور اک حصہ اے تے اللہ حساب نوں کاہلا

اُولٰۗىِٕكَ لَهُمْ نَصِيْبٌ مِّمَّا كَسَبُوْا ۭ وَاللّٰهُ سَرِيْعُ الْحِسَابِ   ؁٢٠٢

تے گنے ہوئے دناں وچ اللہ نوں یاد کرو فیر جنھے دو دناں وچ چھیتی کیتی سو اوہدے سِر کوئی گناہ (باقی)نئیں تے جیہڑا (دن) اُتّے کرے تاں اوہدے سِر وی کوئی گناہ (باقی) نئیں اوہدے لئی جیہڑا ڈر گیا۔ تے تسی اللہ توں ڈرو تے سمجھ لؤ سی واقعی اوہدے ول ای جمع کیتے جاؤگے

وَاذْكُرُوا اللّٰهَ فِيْٓ اَ يَّامٍ مَّعْدُوْدٰتٍ ۭ فَمَنْ تَعَـجَّلَ فِيْ يَوْمَيْنِ فَلَآ اِثْمَ عَلَيْهِ ۚ وَمَنْ تَاَخَّرَ فَلَآ اِثْمَ عَلَيْهِ ۙ لِمَنِ اتَّقٰى ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّكُمْ اِلَيْهِ تُحْشَرُوْنَ  ٢٠٣ ؁

تے (اےنبی!) لوکاں وچوں کوئی اوہ وے پئی تہانوں اوہدی گل دنیا دی حیاتی وچ واہوا چنگی لگدی اے ۔ تے جو اوہدے دل وچ اے اوہدے تے اوہ اللہ نوں گواہ لیاؤندا اے حالاں اوہ جھگڑے وچ بوہت زیادہ جھگڑن والا اے

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُّعْجِبُكَ قَوْلُهٗ فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَيُشْهِدُ اللّٰهَ عَلٰي مَا فِيْ قَلْبِهٖ ۙ وَھُوَ اَلَدُّ الْخِصَامِ   ٢٠٤ ؁

تے جدوں اوہ واپس مُڑدا اے بھج نس کردا اے زمین وچ تاں پئی اس وچ فساد کھلارے تے کھیتی تے نسل دا بی مارے تے اللہ فساد نوں پسند نئیں کردا

وَاِذَا تَوَلّٰى سَعٰى فِي الْاَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيْهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ ۭ وَاللّٰهُ لَا يُحِبُّ الْفَسَادَ  ٢٠٥ ؁

تے جدوں اوہنوں آکھیا جاندا اے: اللہ توں ڈر، تے اوہدی انا اوہنوں گناہ نال پھڑ لیندی اے سو اوہنوں جہنم ای کافی اے تے یقیناً اوہ بھیڑی تھاں اے

وَاِذَا قِيْلَ لَهُ اتَّقِ اللّٰهَ اَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْاِثْمِ فَحَسْبُهٗ جَهَنَّمُ ۭ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ  ٢٠٦ ؁

تے لوکاں وچوں کوئی ایسا اے جیہڑا اللہ دی رضاجوئی لئی اپنی جان (اوہدے ہتھ) ویچ دیندا اے ۔ تے اللہ اپنے بندیاں نال بوہت شفقت کرن والا اے

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّشْرِيْ نَفْسَهُ ابْـتِغَاۗءَ مَرْضَاتِ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ رَءُوْفٌۢ بِالْعِبَادِ  ٢٠٧ ؁

ایمان لیاؤن والیو! تسی اسلام وچ پورے پورے داخل ہو جائو تے تسی شیطان دے کھریاں پچھے نہ ٹرو۔ بیشک اوہ تہاڈا کھلا دشمن اے

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوا ادْخُلُوْا فِي السِّلْمِ كَاۗفَّةً ۠ وَلَا تَتَّبِعُوْا خُطُوٰتِ الشَّيْطٰنِ ۭ اِنَّهٗ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِيْنٌ   ٢٠٨ ؁

فیر جے تسی اپنے کول صاف نشانیاں آئون توں بعد وی (سدھی راہ توں) تھڑک جائو تے جان لؤو واقعی اللہ سب تے غالب بڑی حکمت والا اے

فَاِنْ زَلَلْتُمْ مِّنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَتْكُمُ الْبَيِّنٰتُ فَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ عَزِيْزٌ حَكِيْمٌ   ٢٠٩ ؁

اوہ کجھ نئیں اڈیک رہے سوائے پئی اللہ بدل دی چھاویں اوہناں دے کول آجاوے تے فرشتے وی۔ تے (اوہناں دا) معاملہ ای نبیڑ دتا جاوے؟ تے سارے معاملے اللہ ول ای پرتائے جائون گے

ھَلْ يَنْظُرُوْنَ اِلَّآ اَنْ يَّاْتِيَهُمُ اللّٰهُ فِيْ ظُلَلٍ مِّنَ الْغَمَامِ وَالْمَلٰۗىِٕكَةُ وَقُضِيَ الْاَمْرُ ۭ وَاِلَى اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ  ٢١٠ ؀ۧ

بنی اسرائیل کولوں پچھ لؤو! اساں اُوہناں نوں کِنّیاں کھلّیاں نشانیاں دتیاں تے جیہڑا کوئی اللہ دی آ چکی نعمت توں بعد اوہنوں بدل دیوے تاں بیشک اللہ ڈاہڈی سزا دین والا اے

سَلْ بَنِىْٓ اِسْرَاۗءِ يْلَ كَمْ اٰتَيْنٰھُمْ مِّنْ اٰيَةٍۢ بَيِّنَةٍ ۭ وَمَنْ يُّبَدِّلْ نِعْمَةَ اللّٰهِ مِنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَتْهُ فَاِنَّ اللّٰهَ شَدِيْدُ الْعِقَابِ   ٢١١ ؁

اوہناں لئی جنھاں کفر کیتا، دنیا دی حیاتی سجا دِتی گئی اے تے اوہ ایمان والیاں نال مذاخ کردے نیں۔ حالاں جیہڑے ڈر گئے نیں اوہ قیامت دیہاڑے اوہناں توں اُپر (درجے) ہون گے۔ تے اللہ جنھوں چاہندا اے بغیر تنگیوں رزق دیندا اے

زُيِّنَ لِلَّذِيْنَ كَفَرُوا الْحَيٰوةُ الدُّنْيَا وَيَسْخَرُوْنَ مِنَ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا ۘ وَالَّذِيْنَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ ۭ وَاللّٰهُ يَرْزُقُ مَنْ يَّشَاۗءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ  ٢١2 ؁

سبھے لوکیں اکو ای امت سن فیر اللہ نے نبی بھیجے، خوشخبری دین والے تے ڈرائون والے۔ تے اوہناں دے نال اوہنے سچیائی نال کتاب اتاری پئی اوہ لوکاں وچکار اوہناں گلاں دا فیصلہ کرن جنھاں وچ اوہناں جھگڑا پایا تے اوہدے وچ جھگڑا نہ کیتا پر اوہناں لوکاں آپس دے عناد توں جنہاں نوں اوہ دتی گئی سی، اوہدے پچھوں جو اوہناں دے کول کھلیاں نشانیاں آ چکیاں، فیر جیہڑے ایمان لے آئے اوہناں نوں اللہ نے اپنے حکم نال سچیائی چوں اوس گل دی ہدایت دتی جیہدے وچ اوہناں جھگڑا پایا سی۔ تے اللہ جنھوں چاہندا اے سِدھے رستے ول پا دیندا اے

كَانَ النَّاسُ اُمَّةً وَّاحِدَةً   ۣ فَبَعَثَ اللّٰهُ النَّبِيّٖنَ مُبَشِّرِيْنَ وَمُنْذِرِيْنَ ۠ وَاَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِـيْمَا اخْتَلَفُوْا فِيْهِ ۭ وَمَا اخْتَلَفَ فِيْهِ اِلَّا الَّذِيْنَ اُوْتُوْهُ مِنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَتْهُمُ الْبَيِّنٰتُ بَغْيًۢـا بَيْنَهُمْ ۚفَهَدَى اللّٰهُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لِمَا اخْتَلَفُوْا فِيْهِ مِنَ الْحَقِّ بِاِذْنِهٖ ۭ وَاللّٰهُ يَهْدِيْ مَنْ يَّشَاۗءُ اِلٰى صِرَاطٍ مُّسْتَـقِيْمٍ   ٢١٣ ؁

کیہہ تسی گمان کیتا اے پئی (ایہداں ای) جنت وچ جا وڑو گے تے؟ حالی تہاڈے تے اوہناں لوکاں وانگر حالات (ازمائیشاں) پیش نئیں آئیاں جیہڑے تہاڈے توں پہلاں گزر گئے۔ اوہناں نوں ای تنگی تے تکلیفاں اَپڑیاں تے اوہ ہلا دتے گئے۔ ایتھوں تیکر پئی رسول تے اوہ لوک جو اوہدے نال ایمان لیائے سن کہن لگ پئے: اللہ دی مدد کدوں (آوے گی)؟سن لوئو بیشک اللہ دی مدد نیڑے وے

اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَاْتِكُمْ مَّثَلُ الَّذِيْنَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ ۭ مَسَّتْهُمُ الْبَاْسَاۗءُ وَالضَّرَّاۗءُ وَزُلْزِلُوْا حَتّٰى يَقُوْلَ الرَّسُوْلُ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مَعَهٗ مَتٰى نَصْرُ اللّٰهِ ۭ اَلَآ اِنَّ نَصْرَ اللّٰهِ قَرِيْبٌ  ٢١٤ ؁

اے نبی! اوہ تہاڈے کولوں پُچھ دے نیں پئی اوہ کیہہ خرچ کرن؟ آکھ دیو: تسی جو وی کوئی مال خرچ کرو فیر اوہ اپنے ماں پیؤ، تے رشتے داراں، تے یتیماں، تے مسکیناں تے راہی لئی (خرچ کرو) تے تسی جیہڑی وی کوئی بھلیائی کرو گےتاں بیشک اللہ اوہنوں خوب جانن والا اے

يَسْــَٔـلُوْنَكَ مَاذَا يُنْفِقُوْنَ ڛ قُلْ مَآ اَنْفَقْتُمْ مِّنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَالْاَقْرَبِيْنَ وَالْيَتٰمٰى وَالْمَسٰكِيْنِ وَابْنِ السَّبِيْلِ ۭ وَمَا تَفْعَلُوْا مِنْ خَيْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ بِهٖ عَلِيْمٌ   ٢١٥ ؁

تہاڈے تے جہاد فرض کر دِتّا گیا اے۔ حالاں اوہ تہانوں چنگا نئیں لگدا تے ہو سکدا اے پئی کوئی شئے تہانوں بھیڑی لگے تے اوہ تہاڈے لئی چنگی ہووے۔تے ہو سکدا اے پئی تسی کسے شئے نوں چاہو تے اوہ تہاڈے لئی خرابی ہووے ۔ تے اللہ جان دا اے جد کہ تسی نئیں جان دے

كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ وَھُوَ كُرْهٌ لَّكُمْ ۚ وَعَسٰٓى اَنْ تَكْرَھُوْا شَـيْـــًٔـا وَّھُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ وَعَسٰٓى اَنْ تُحِبُّوْا شَـيْـــــًٔـا وَّھُوَ شَرٌّ لَّكُمْ ۭ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ  ٢١٦ ؀ۧ

اے نبی! اوہ تہاڈے کولوں حرمت والے مہینے بارے اوہدے وچ لڑن دا (حکم) پچھدے نیں، آکھ دیو: ایہدے وچ جنگ کرنا وڈا (گناہ) اے۔ تے لوکاں نوں اللہ دے رستے توں ڈکنا تے اوہدے نال کفر کرنا، تے مسجدِ حرام توں (ڈکنا) تے اوتھوں دے رہن والیاں نوں اوتھوں کڈھنا۔ اللہ نیڑے اُس توں وی وڈا (گناہ) اے تے فتنہ قتل توں وی وڈا (گناہ) اے۔ تے اوہ (کافر) تہاڈے نال لڑائی نئیں ہٹائون گے۔ ایتھوں تیکر پئی جے (وس چلے) تے اوہ تہانوں تہاڈے دین توں پھیر دین تے تہاڈے وچوں جیہڑا اپنے دین توں پھر جاوے فیر اوہ کافر ای ہو مرے، تاں اوہو ای لوک نیں جنھاں دے عمل دنیا تے آخرت وچ برباد ہوگئے تے اوہ دوزخ دے سنگی نیں، اوہ ایہدے وچ ہمیشہ رہن والے نیں

يَسْــَٔـلُوْنَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيْهِ ۭ قُلْ قِتَالٌ فِيْهِ كَبِيْرٌ ۭ وَصَدٌّ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَكُفْرٌۢ بِهٖ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۤ وَ اِخْرَاجُ اَھْلِهٖ مِنْهُ اَكْبَرُ عِنْدَ اللّٰهِ ۚ وَالْفِتْنَةُ اَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ ۭ وَلَا يَزَالُوْنَ يُقَاتِلُوْنَكُمْ حَتّٰى يَرُدُّوْكُمْ عَنْ دِيْنِكُمْ اِنِ اسْتَطَاعُوْا ۭ وَمَنْ يَّرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِيْنِهٖ فَيَمُتْ وَھُوَ كَافِرٌ فَاُولٰۗىِٕكَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ ۚ وَاُولٰۗىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ ھُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ   ٢١٧ ؁

بیشک جیہڑے ایمان لیائے، تے جنھاں لوکاں ہجرت کیتی تے اللہ دے رستے وچ جہاد کیتا اوہی اللہ دی رحمت دی تاہنگ رکھدے نیں تے اللہ حدوں بخشن والا بوہت رحم والا اے

اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَالَّذِيْنَ ھَاجَرُوْا وَجٰهَدُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ۙ اُولٰۗىِٕكَ يَرْجُوْنَ رَحْمَتَ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ   ٢١٨ ؁

اے نبی!) اوہ تہاڈے کولوں شراب تے جُوئے بارے (حکم) پچھدے نیں؟ آکھ دے: اوہناں دونواں وچ وڈا گناہ اے۔ تے لوکاں لئی (دنیاوی) فیدے نیں تے اوہناں دونواں دا گناہ دونواں دے فیدے توں بوہتا وڈا اے۔ تے اوہ تہاڈے کولوں پچھدے نیں۔ کیہہ خرچ کریئےـ؟ کہہ دیؤ: وادھو شئے۔ انج ای اللہ تہاڈے لئی اپنی آیتاں کھول کے بیان کردا اے تاں جے تسی سوچ وچار کرو

يَسْــَٔـلُوْنَكَ عَنِ الْخَــمْرِ وَالْمَيْسِرِ ۭ قُلْ فِيْهِمَآ اِثْمٌ كَبِيْرٌ وَّمَنَافِعُ لِلنَّاسِ ۡ وَاِثْـمُهُمَآ اَكْبَرُ مِنْ نَّفْعِهِمَا  ۭ وَيَسْــَٔـلُوْنَكَ مَاذَا يُنْفِقُوْنَ ڛ قُلِ الْعَفْوَ ۭ كَذٰلِكَ يُـبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْاٰيٰتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُوْنَ  ٢١٩ ؀ۙ

دنیا تے آخرت وچ، تے اوہ تہاڈے کولوں یتیماں بارے پچھدے نیں، آکھ دیؤ: اوہناں لئی کجھ نہ کجھ سنوار دے رہنا چنگا اے تے جے تسی اوہناں نوں نال رلالو تاں اوہ تہاڈے بھراء ای نیں۔ تے اللہ وگاڑن والے نوں سنوارن والے توں جان دا اے۔ تے جے اللہ چائوہندا تے تہانوں سختی وچ پاء دیندا۔ بیشک اللہ سب تے غالب کمال حکمت والا اے

فِى الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ  ۭ وَيَسْــَٔـلُوْنَكَ عَنِ الْيَتٰمٰي ۭ قُلْ اِصْلَاحٌ لَّھُمْ خَيْرٌ  ۭوَاِنْ تُخَالِطُوْھُمْ فَاِخْوَانُكُمْ ۭ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ ۭ وَلَوْ شَاۗءَ اللّٰهُ لَاَعْنَتَكُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَزِيْزٌ حَكِيْمٌ   ٢٢٠ ؁

تے تسی مشرک عورتاں نال نکا ح نہ کرو ایتھوں تیکر پئی اوہ ایمان لے آئون، تے یقیناً مومن لونڈی(آزاد) مشرک عورت نالوں بہتر اے تے بھاویں اوہ تہانوں چنگی لگے، تے تسی (اپنی عورتاں) مشرک مرداں دے نکاحواں وچ نہ لیاؤ جدوں تیکر اوہ ایمان نہ لے آئون، تے یقیناً مومن غلام کسے مشرک (آدمی) نالوں بہتر اے بھانویں اوہ تہانوں چنگا ای لگے۔ اوہ (مشرک) دوزخ ول بلاندے نیں تے اللہ اپنے حکم نال جنت تے بخشش ول بلاندا اے۔ تے اوہ لوکاں لئی اپنیاں آیتاں کھول کے بیان کردا اے شاید اوہ نصیحت پھڑن

وَلَا تَنْكِحُوا الْمُشْرِكٰتِ حَتّٰى يُؤْمِنَّ ۭوَلَاَمَةٌ مُّؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِّنْ مُّشْرِكَةٍ وَّلَوْ اَعْجَبَـتْكُمْ ۚ وَلَا تُنْكِحُوا الْمُشْرِكِيْنَ حَتّٰى يُؤْمِنُوْا  ۭ وَلَعَبْدٌ مُّؤْمِنٌ خَيْرٌ مِّنْ مُّشْرِكٍ وَّلَوْ اَعْجَبَكُمْ ۭ اُولٰۗىِٕكَ يَدْعُوْنَ اِلَى النَّارِ ښ وَاللّٰهُ يَدْعُوْٓا اِلَى الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِاِذْنِهٖ ۚ وَيُبَيِّنُ اٰيٰتِهٖ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَــتَذَكَّرُوْنَ  ٢٢١ ؀ۧ

تے اوہ تہاڈے کولوں حیض بارے پُچھ دے نیں آکھ دیؤ: اوہ اک ناپاکی اے، سو تسی حیض وچ عورتاں کولوں پاسے رہو تے اوہناں نال قربت نہ کرو ایتھوں تیکر پئی اوہ پاک ہو لین۔ فیر جدوں اوہ غسل کر لین تاں اوہناں دے کول آئو جدھر دی اللہ نے حکم دتّا اے بیشک اللہ مڑ مڑ توبہ کر ن والیاں نوں پسند کردا اے تے پاک صاف رہن والیاں نوں پسند کردا اے

وَيَسْــَٔـلُوْنَكَ عَنِ الْمَحِيْضِ ۭ قُلْ ھُوَ اَذًى ۙ فَاعْتَزِلُوا النِّسَاۗءَ فِي الْمَحِيْضِ ۙ وَلَا تَقْرَبُوْھُنَّ حَتّٰى يَـطْهُرْنَ ۚ فَاِذَا تَطَهَّرْنَ فَاْتُوْھُنَّ مِنْ حَيْثُ اَمَرَكُمُ اللّٰهُ  ۭ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ التَّـوَّابِيْنَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِيْنَ  ٢٢٢ ؁

تہاڈیاں عورتاں تہاڈی کھیتی نیں سو تسی جینویں چاہو اپنی کھیتی وچ آئو۔ تے اپنے لئی (بھلیائی) اگے گھلو تے اللہ توں ڈرو۔ تے جان لؤ پئی تسی واقعی اوہنوں ملن والے او تے مومناں نوں بشارت دے دیو

نِسَاۗؤُكُمْ حَرْثٌ لَّكُمْ ۠ فَاْتُوْا حَرْثَكُمْ اَنّٰى شِئْتُمْ ۡ وَقَدِّمُوْا لِاَنْفُسِكُمْ ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّكُمْ مُّلٰقُوْهُ  ۭوَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِيْنَ   ٢٢٣ ؁

تے تسی اللہ نوں اپنیاں قسماں دا نشانہ نہ بنائو، ایہہ پئی تسی نیکی(نئیں) کرو گے، تے (نہ) گناہواں توں بچو گے، تے(نہ) لوکاں وچکار صلح کرائو گے تے اللہ سب کجھ سنن والا سب کجھ جانن والا اے

وَلَا تَجْعَلُوا اللّٰهَ عُرْضَةً لِّاَيْمَانِكُمْ اَنْ تَبَرُّوْا وَتَـتَّقُوْا وَتُصْلِحُوْا بَيْنَ النَّاسِ ۭ وَاللّٰهُ سَمِيْعٌ عَلِيْمٌ   ٢٢٤ ؁

اللہ تہاڈیاں بے ہودہ قسماں تے تہانوں نئیں پھڑے گا پر اوہ تہانوں اوہدے تے پھڑ لئے گا کیہڑا تہاڈے دلاں کمایا۔ تے اللہ بوہت بخشن والا، وڈے حوصلے والا اے

لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللّٰهُ بِاللَّغْوِ فِيْٓ اَيْمَانِكُمْ وَلٰكِنْ يُّؤَاخِذُكُمْ بِمَا كَسَبَتْ قُلُوْبُكُمْ ۭ وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ حَلِيْمٌ  ٢٢٥ ؁

اوہناں لئی جیہڑے اپنیاں بیویاں دے نیڑے جان توں قسم کھا لیندے (چاہی دا) پئی اوہ چار مہینے اڈیکن۔ فیر جے اوہ پرت آون تاں بیشک اللہ بوہت بخشن والا، بہت رحم والا اے

لِلَّذِيْنَ يُؤْلُوْنَ مِنْ نِّسَاۗىِٕهِمْ تَرَبُّصُ اَرْبَعَةِ اَشْهُرٍ ۚ فَاِنْ فَاۗءُوْ فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ  ٢٢٦ ؁

تے جے اوہناں طلاق دا پکّا ارادہ کر لیا تاں بیشک اللہ سب کجھ سنن والا سب کجھ جانن والا اے

وَاِنْ عَزَمُوا الطَّلَاقَ فَاِنَّ اللّٰهَ سَمِيْعٌ عَلِيْمٌ    ؁٢٢٧

تے طلاق والیاں اپنے تائیں تِن حیض توں پاکی تیکر اڈیکی رکھن تے اوہناں لئی حلال نئیں پئی اللہ نے اوہناں دے رحماں وچ جو کُجھ پیدا کیتا اے اوہنوں لکائون۔ جے اوہ اللہ تے آخرت دے دیہاڑے تے ایمان رکھدیاں نیں تے اوہناں دے سائیں جے اِصلاح دی نیت رکھدے ہوون اُس (عدت) وچ اوہناں نوں پرتا لَین دے بوہتے حقدار نیں۔ تے ویہار مطابق عورتاں لئی مرداں تے اوہو جئے ای حق نیں جینویں مرداں لئی عورتاں تے نیں۔ تے مرداں نوں اوہناں تے اک مرتبہ اے تے اللہ سب تے غالب کمال حکمت والا اے

وَالْمُطَلَّقٰتُ يَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلٰثَةَ قُرُوْۗءٍ ۭ وَلَا يَحِلُّ لَهُنَّ اَنْ يَّكْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللّٰهُ فِيْٓ اَرْحَامِهِنَّ اِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ۭوَبُعُوْلَتُهُنَّ اَحَقُّ بِرَدِّھِنَّ فِيْ ذٰلِكَ اِنْ اَرَادُوْٓا اِصْلَاحًا ۭ وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِيْ عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوْفِ ۠ وَلِلرِّجَالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ ۭ وَاللّٰهُ عَزِيْزٌ حَكِيْمٌ   ٢٢٨ ؁ۧ

اوہ طلاق (رجعی) دو شُداں (واری) اے فیر دستور (شرعی) نال روک لینا اے یا احسان نال چھڈ دینا ایں۔ تے تہاڈے لئی جائز نئیں پئی تسی اوہناں نوں جو دتّا سی اوہدے وچوں کُجھ واپس لؤو۔ سوائے پئی دونواں نوں ڈر ہووے پئی اوہ دونویں اللہ دیاں حداں نوں قائم نہ رکھ سکن گے۔ فیر جے تہانوں ڈر ہووے پئی اوہ دونویں اللہ دیاں حداں قائم نہ رکھ سکن گے فیر اوہناں دونواں دا کوئی گناہ نئیں جو عورت ایس وچ چھڈوائی دے دیوے (خلع لئی) اوہ اللہ دیاں حداں نیں سو اوہناں توں اگے نہ ٹپو۔ تے جیہڑا اللہ دیاں حداں توں اگے ودھے تاں اوہو سبھے ظالم نیں

اَلطَّلَاقُ مَرَّتٰنِ ۠ فَاِمْسَاكٌۢ بِمَعْرُوْفٍ اَوْ تَسْرِيْحٌۢ بِاِحْسَانٍ ۭ وَلَا يَحِلُّ لَكُمْ اَنْ تَاْخُذُوْا مِمَّآ اٰتَيْتُمُوْھُنَّ شَـيْـــًٔـا اِلَّآ اَنْ يَّخَافَآ اَلَّا يُقِيْمَا حُدُوْدَ اللّٰهِ ۭ فَاِنْ خِفْتُمْ اَلَّا يُقِيْمَا حُدُوْدَ اللّٰهِ ۙ فَلَاجُنَاحَ عَلَيْھِمَا فِـيْمَا افْتَدَتْ بِهٖ ۭ تِلْكَ حُدُوْدُ اللّٰهِ فَلَاتَعْتَدُوْھَا ۚ وَمَنْ يَّتَعَدَّ حُدُوْدَ اللّٰهِ فَاُولٰۗىِٕكَ ھُمُ الظّٰلِمُوْنَ ؁229  

فیر جے اوہ (بندہ) اوہنوں (پکّی) طلاق دے دیوے تاں اوہدے مگروں اوہ اوہدے لئی حلال نئیں ایتھوں تیکر پئی اوہ اوس توں علاوہ (کسے ہور) بندے نال ویاہ کرے۔ فیر جے اوہ وی اوہنوں طلاق دے دیوے فیر (پہلیاں) دونواں دا کوئی گناہ نئیں پئی آپس وچ رجوع کر لین جے اوہ دونویں خیال کرن پئی اللہ دیاں حداں قائم رکھن گے۔ تے اوہ اللہ دیاں حداں نیں۔ اوہ اوہناں لئی بیان کردا اے جو لوکیں علم رکھ دے نیں

فَاِنْ طَلَّقَھَا فَلَا تَحِلُّ لَهٗ مِنْۢ بَعْدُ حَتّٰي تَنْكِحَ زَوْجًا غَيْرَهٗ  ۭ فَاِنْ طَلَّقَھَا فَلَاجُنَاحَ عَلَيْھِمَآ اَنْ يَّتَرَاجَعَآ اِنْ ظَنَّآ اَنْ يُّقِيْمَا حُدُوْدَ اللّٰهِ ۭ وَتِلْكَ حُدُوْدُ اللّٰهِ يُبَيِّنُھَا لِقَوْمٍ يَّعْلَمُوْنَ  ٢٣٠ ؁

تے جدوں تسی عورتاں نوں (پہلی یا دوجی) طلاق دیؤ فیر اوہ اپنی عدت نوں پہنچن تاں اوہناں نوں ویہار نال روک لوؤ یا اوہناں نوں چج نال رخصت کر دیو۔ تے اوہناں نوں دُکھ دین لئی نہ ڈکّو پئی زیادتی کرو۔ تے جے کوئی اوہ (حرکت) کرے گا فیر بلاشبہ اوس اپنی جان تے ای ظلم کیتا۔ تے تسی اللہ دیاں آئیتاں نوں مذاخ نہ بنائو۔ تے اللہ دی اپنے اُپر نعمت نوں یاد کرو نالے جیہڑا اوہنے تہاڈے تے اتاریا کتاب تے حکمت (حدیث) وچوں۔ اوہ تہانوں ایہدے نال نصیحت کردا اے تے تسی اللہ توں ڈرو تے جان لو واقعی اللہ ہر شئے نوں چنگی طرح جانن والا اے

وَاِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاۗءَ فَبَلَغْنَ اَجَلَھُنَّ فَاَمْسِكُوْھُنَّ بِمَعْرُوْفٍ اَوْ سَرِّحُوْھُنَّ بِمَعْرُوْفٍ وَلَا تُمْسِكُوْھُنَّ ضِرَارًا لِّتَعْتَدُوْا ۚ وَمَنْ يَّفْعَلْ ذٰلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهٗ ۭ وَلَا تَتَّخِذُوْٓا اٰيٰتِ اللّٰهِ ھُزُوًا  ۡ وَاذْكُرُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَمَآ اَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِّنَ الْكِتٰبِ وَالْحِكْمَةِ يَعِظُكُمْ بِهٖ ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ   ٢٣١ ؁ۧ

تے جدوں تسی عورتاں نوں طلاق دیؤ فیر اوہ اپنی عدت مُکا لین تے تسی (اوہدے والی وارثوں !) اوہناں نوں نکاح توں نہ ڈکو پئی اوہ اپنے (پہلے) سائیاں نال ویاہ کر لین جدوں اوہ آپس وچ بقاعدہ رضامند ہوون۔ ایہہ نصیحت اوہدے تائیں کیتی جاندی اے جیہڑا تہاڈے وچوں اللہ تے روز آخر تے ایمان رکھدا اے اوہی تہاڈے واسطے بوہتی ستھری تے بوہتی پاکیزہ (راہ) اے۔ تے اللہ جان دا اے تے تسی نئیں جان دے

وَاِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاۗءَ فَبَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَلَا تَعْضُلُوْھُنَّ اَنْ يَّنْكِحْنَ اَزْوَاجَهُنَّ اِذَا تَرَاضَوْا بَيْنَهُمْ بِالْمَعْرُوْفِ ۭ ذٰلِكَ يُوْعَظُ بِهٖ مَنْ كَانَ مِنْكُمْ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ۭ ذٰلِكُمْ اَزْكٰى لَكُمْ وَاَطْهَرُ ۭ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ  ٢٣٢ ؁

تے مانواں اپنے بچیاں نوں پورے دو وَرھے دودھ پلائون (ایہہ حکم) اوہدے لئی اے جیہڑا چاہوے پئی دودھ دی مدت پوری ہووے تے اوہدے ذمہ جس دا بال ہووے حسبِ دستور اوہناں دا کھاون تے اوہناں دا پہناوا اے۔ کسے جی تے اوہدی پُج توں سوا کھیچل نہ دتی جاوے۔ نہ ماں نوں اوہدے بال پاروں دکھ دتا جاوے تے نہ جس دا بال اے اوہنوں اپنے بال پاروں تے اوہدے وارث تے وی اوہو جہی ذمہ داری اے۔ فیر جے دونویں (ماں پیو) آپس دی مرضی تے باہمی مشورے نال دودھ چھڑان دا ارادہ کرن تاں اوہناں دونواں دا کوئی گناہ نئیں۔ تے جے تسی اپنی اولاد نوں (کسے دائی دا) دودھ پلوانا چاہوُو تے تہاڈا کوئی گناہ نئیں جد تسی اوہنوں جو دینا سی بقاعدہ پورا اوہدے سپرد کر دیو۔ تے اللہ کولوں ڈرو تے جان لؤو پئی واقعی اللہ جو تسی عمل کردے او چنگی طرحاں ویکھن والا اے

وَالْوَالِدٰتُ يُرْضِعْنَ اَوْلَادَھُنَّ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ لِمَنْ اَرَادَ اَنْ يُّـتِمَّ الرَّضَاعَةَ ۭ وَعَلَي الْمَوْلُوْدِ لَهٗ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوْفِ ۭ لَا تُكَلَّفُ نَفْسٌ اِلَّا وُسْعَهَا ۚ لَا تُضَاۗرَّ وَالِدَةٌۢ بِوَلَدِھَا وَلَا مَوْلُوْدٌ لَّهٗ بِوَلَدِهٖ ۤ وَعَلَي الْوَارِثِ مِثْلُ ذٰلِكَ ۚ فَاِنْ اَرَادَا فِصَالًا عَنْ تَرَاضٍ مِّنْهُمَا وَتَشَاوُرٍ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا  ۭ وَاِنْ اَرَدْتُّمْ اَنْ تَسْتَرْضِعُوْٓا اَوْلَادَكُمْ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ اِذَا سَلَّمْتُمْ مَّآ اٰتَيْتُمْ بِالْمَعْرُوْفِ ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِيْرٌ  ٢٣٣ ؁

تے تہاڈے وچوں جیہڑے لوک فوت ہو جاون تے اپنے پچھے بیبیاں چھڈ جاون تے اوہ اپنے آپ نوں اڈیک وچ رکھن۔ چار مہینے تے دس (راتاں) فیر جدوں اوہناں دی عِدّت مک جاوے تاں تہاڈا ایہدے وچ کوئی گناہ نئیں اوہ اپنی ذات (دے معاملے) وچ جو بقاعدہ کرن تے اللہ پوری طرحاں خبر رکھدا اے جو تسی عمل کر دے او

وَالَّذِيْنَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُوْنَ اَزْوَاجًا يَّتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ اَرْبَعَةَ اَشْهُرٍ وَّعَشْرًا ۚ فَاِذَا بَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيْمَا فَعَلْنَ فِيْٓ اَنْفُسِهِنَّ بِالْمَعْرُوْفِ ۭ وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِيْرٌ  ٢٣٤ ؁

تے ایس گل وچ تہاڈا کوئی گناہ نئیں پئی تسی (عِدّت وچ) جہیدے نال عورتاں نوں منگنی دا اشارہ دیؤ یا اپنے دلاں وچ لکائی رکھو۔ اللہ نوں پتا اے واقعی لازمی تسی اوہناں دا ذکر کرو گے تے پر اوہناں نال خفیہ وعدے نہ کرو سوائے ایہو پئی رواجی گل آکھو تے نکاح دی گنڈھ پکی نہ کرو ایتھوں تیکر پئی لکھیا حکم میعاد تک پہنچ جاوے۔ تے جان لؤ! واقعی اللہ نے جان دا اے جو کُجھ تہاڈے دِلاں وچ اے۔ سو اوہدے کولوں ڈرو تے جان لوئو واقعی اللہ حدوں بخشن والا بوہت بردبار اے

وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِـيْمَا عَرَّضْتُمْ بِهٖ مِنْ خِطْبَةِ النِّسَاۗءِ اَوْ اَكْنَنْتُمْ فِيْٓ اَنْفُسِكُمْ ۭ عَلِمَ اللّٰهُ اَنَّكُمْ سَتَذْكُرُوْنَهُنَّ وَلٰكِنْ لَّا تُوَاعِدُوْھُنَّ سِرًّا اِلَّآ اَنْ تَقُوْلُوْا قَوْلًا مَّعْرُوْفًا ڛ وَلَا تَعْزِمُوْا عُقْدَةَ النِّكَاحِ حَتّٰي يَبْلُغَ الْكِتٰبُ اَجَلَهٗ ۭ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ مَا فِىْٓ اَنْفُسِكُمْ فَاحْذَرُوْهُ  ۚ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ حَلِيْمٌ  ٢٣٥ ؁ۧ

تہاڈا کوئی گناہ نئیں جے تسی عورتاں نوں طلاق دے دیو (پئی) اجے تسی اوہناں نوں چھویا نہ ہووے یا اوہناں واسطے کوئی حق مہر متھیا ہووے تے اوہناں نوں کجھ فیدہ (توشہ لیڑے) دے دیو پجُ والے اُتے اُوہدی حیثیت مطابق اے تے تنگ دست تے اوہدی حیثیت مطابق بقاعدہ فیدہ پہنچاؤنا ایں (ایہہ) بھلائی کرن والیاں تے واجب اے

لَاجُنَاحَ عَلَيْكُمْ اِنْ طَلَّقْتُمُ النِّسَاۗءَ مَالَمْ تَمَسُّوْھُنَّ اَوْ تَفْرِضُوْا لَھُنَّ فَرِيْضَةً ښ وَّمَتِّعُوْھُنَّ ۚ عَلَي الْمُوْسِعِ قَدَرُهٗ وَعَلَي الْمُقْتِرِ قَدَرُهٗ ۚ مَتَاعًۢا بِالْمَعْرُوْفِ ۚ حَقًّا عَلَي الْمُحْسِـنِيْنَ ٢٣٦ ؁

تے جے تسی اوہناں نوںطلاق دے دیو ہتھ لائون توں پہلوں تے تسی اوہناں دے حق مہر مِتھ چکے او فیر جو تسی مِتھیا اوہدا اَدھ دینا لازم ہووے گا۔ سوائے پئی! اوہ عورتاں (مہر) بخش دین، یا اوہ (حق) چھڈ دیوے اے جیہدے ہتھ وچ نکاح دی گنڈھ اے، تے پئی تسی معاف کر دیو ایہہ (کم) تقوے دے بوہتا نیڑے وے۔ تے آپو وچ ا حسان کرنا نہ بُھلّو۔ بیشک اللہ جو تسی عمل کردے او خوب ویکھن والا اے

وَاِنْ طَلَّقْتُمُوْھُنَّ مِنْ قَبْلِ اَنْ تَمَسُّوْھُنَّ وَقَدْ فَرَضْتُمْ لَھُنَّ فَرِيْضَةً فَنِصْفُ مَا فَرَضْتُمْ اِلَّآ اَنْ يَّعْفُوْنَ اَوْ يَعْفُوَا الَّذِيْ بِيَدِهٖ عُقْدَةُ النِّكَاحِ ۭ وَاَنْ تَعْفُوْٓا اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰى ۭ وَلَا تَنْسَوُا الْفَضْلَ بَيْنَكُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ بِمَا تَعْمَلُوْنَ  بَصِيْرٌ ٢٣٧ ؁

سب نمازاں دی حفاظت کرو تے (خصوصاً) وِچلی نماز (عصر) دی تے اللہ ساہمنے فرمانبردار بن کے کھلوئوو

حٰفِظُوْا عَلَي الصَّلَوٰتِ وَالصَّلٰوةِ الْوُسْطٰى ۤ وَقُوْمُوْا لِلّٰهِ قٰنِتِيْنَ ٢٣٨ ؁

فیر جے تہانوں ڈر ہووے تاں پیدل یا سوار ای (نماز پڑھ لؤو) فیر جدوں تسی بے خوف ہو جائو فیر اللہ نوں یاد کرو جیویں اوہنے تہانوں سکھایا جو تسی نئیں سی جان دے

فَاِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالًا اَوْ رُكْبَانًا  ۚ فَاِذَآ اَمِنْتُمْ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ كَمَا عَلَّمَكُمْ مَّا لَمْ تَكُوْنُوْا تَعْلَمُوْنَ  ٢٣٩ ؁

تے تہاڈے وچوں جیہڑے لوک فوت کیتے جان تے بیبیاں چھڈ جاون، اپنیاں بیبیاں واسطے وصّیت کرنا (لازم) اے اک ورھے تیکر خرچہ دین بغیر (گھروں) کڈھیاں۔ فیر جے اوہ آپ ای ٹُر جاون تاں تہاڈا کوئی گناہ نئیں اُس وچ جو بقاعدہ طور اوہ اپنی جاناں دے حق وچ کرن تے اللہ سبھناں تے غالب بڑی حکمت والا اے

وَالَّذِيْنَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُوْنَ اَزْوَاجًا   ښ وَّصِيَّةً لِّاَزْوَاجِهِمْ مَّتَاعًا اِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ اِخْرَاجٍ  ۚ فَاِنْ خَرَجْنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيْ مَا فَعَلْنَ فِيْٓ اَنْفُسِهِنَّ مِنْ مَّعْرُوْفٍ ۭ وَاللّٰهُ عَزِيْزٌ حَكِيْمٌ   ٢٤٠ ؁

تے طلاق والیاں لئی وی ویہار نال فائدہ پہنچانا پرہیز گاراں تے واجب اے

وَلِلْمُطَلَّقٰتِ مَتَاعٌۢ بِالْمَعْرُوْفِ ۭحَقًّا عَلَي الْمُتَّقِيْنَ  ٢٤١ ؁

اللہ اُنج ای تہاڈے لئی اپنیاں آیتاں واضح فرماندا اے تاں جے تسی سمجھو

كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمْ اٰيٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ  ٢٤٢ ؀ۧ

اے نبی!) بھلا تسی اوہناں لوکاں ول نئیں تکیا جیہڑے موتوں ڈردے اپنے گھراں توں نکلے تے اوہ ہزاراں سن فیر اللہ نے اوہناں نوں آکھیا: مر جائو! مڑ کے اوہناں نوں زندہ کر دتّا۔ بیشک اللہ لوکاں تے بڑا فضل والا اے پر اکثر لوک شکر ادا نئیں کر دے

 اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذِيْنَ خَرَجُوْا

مِنْ دِيَارِھِمْ 0 وَھُمْ اُلُوْفٌ  ٍحَذَرَ الْمَوْتِ  ۠ فَقَالَ لَهُمُ  اللّٰهُ مُوْتُوْا    ۣ ثُمَّ اَحْيَاھُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَذُوْ فَضْلٍ عَلَي النَّاسِ وَلٰكِنَّ اَ  كْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُوْنَ ٢٤٣ ؁

تے تسی اللہ دے رستے وچ جنگ (جہاد) کرو تے جان لوؤ پئی اللہ واقعی سب کجھ سنن والا، خوب جانن والا اے

وَقَاتِلُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ  اللّٰهَ سَمِيْعٌ عَلِيْمٌ   ٢٤٤ ؁

کوئی ہے جیہڑا اللہ نوں قرض حسنہ ا دھار دیوے؟ تاں اوہ (اللہ) اوہ مال کئی گنا ودھا کے اوہنوں دیوے۔ تے اللہ ای تنگی کردا تے فراخی کردا اے۔ تے تسی اوہدے ول ای پرتائے جائو گے

مَنْ ذَا الَّذِيْ يُقْرِضُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضٰعِفَهٗ لَهٗٓ اَضْعَافًا كَثِيْرَةً  ۭوَاللّٰهُ يَـقْبِضُ وَيَبْصُۜطُ ۠وَاِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ ٢٤٥ ؁

(اے نبی!) بَھلا تُسی موسیٰ توں بعد بنی اسرائیل دے سرداراں ول نئیں تکیا؟ جدوں اُوہناں اپنے نبی نوںآکھیاساڈے لئی اک بادشاہ کھڑا کر دیو (تاں جے) اسیں اللہ دے رستے وچ لڑئیے۔ اوہنے آکھیا! ہوسکدا اے جے تہاڈے تے جہاد فرض کردتّا جائے پئی تسی نہ لڑو۔ اوہناں آکھیا: تے سانوں کیہہ اے پئی اسیں اللہ دے رستے وچ نہ لڑئیے حالاں سانوں اپنے گھراں تے اپنے پُتراں کولوں کڈھ دتّا گیا اے۔ فیر جدوں اُوہناں تے جہاد فرض کر دتا گیا تے اوہناں وچوں تھوڑے جئے لوکاں توں سوا سبھے مونھ موڑ گئے تے اللہ ظالماں نوں ڈاہڈا جانن والا اے

اَلَمْ تَرَ اِلَى الْمَلَاِ مِنْۢ بَنِىْٓ اِسْرَاۗءِ يْلَ مِنْۢ بَعْدِ مُوْسٰى ۘ اِذْ قَالُوْا لِنَبِىٍّ لَّهُمُ ابْعَثْ لَنَا مَلِكًا نُّقَاتِلْ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ  ۭ  قَالَ ھَلْ عَسَيْتُمْ اِنْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ اَلَّا تُقَاتِلُوْا  ۭ قَالُوْا وَمَا لَنَآ اَلَّا نُقَاتِلَ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَقَدْ اُخْرِجْنَا مِنْ دِيَارِنَا وَاَبْنَاۗىِٕنَا  ۭ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ تَوَلَّوْا اِلَّا قَلِيْلًا مِّنْهُمْ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌۢ بِالظّٰلِمِيْنَ  ٢٤٦ ؁

تے اُوہناں دے نبی نے اُوہناں نوں آکھیا: بیشک اللہ نے تہاڈے واسطے طالوت نوں بادشاہ متھیا اے، اُوہناں آکھیا: ساڈے تے اوہدی بادشاہی کینویں ہو سکدی اے حالاں اسیں بادشاہی دے اوہدے نالوں چوکھے حقدار آں، تے اوہنوں مال وچ وسعت وی نئیں دتی گئی۔ اوہنے آکھیا! بیشک اللہ نے اوس نوں تہاڈے تے چُن لیا اے۔ تے اوہنوں علم تے جُسّے وچ وودھ کیتا اے۔ تے اللہ جنہوں چاہندا اے اپنی حکومت دیندا اے تے اللہ بوہت وُسعت والا خوب جانن والا اے

وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ اِنَّ اللّٰهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوْتَ مَلِكًا  ۭ قَالُوْٓا اَنّٰى يَكُوْنُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ اَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِّنَ الْمَالِ ۭ قَالَ اِنَّ اللّٰهَ اصْطَفٰىهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهٗ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ۭ وَاللّٰهُ يُؤْتِيْ  مُلْكَهٗ مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَلِيْمٌ  ٢٤٧ ؁

تے اوہناں دے نبی نے اوہناں نوں آکھیا: بیشک اوہدی بادشاہی دی نشانی ایہہ وے پئی تہاڈے کول اوہ صندوق آوے گا جیس وچ تہاڈے رب ولوں سکینت تے کُجھ باقی شیؤاں (تبرکات) جیہڑیاں آلِ موسٰی تے آلِ ہارون چھڈ گئی سی۔ اوہنوں فرشتے چُکیا کے لیاہووے گا بیشک اوہدے وچ تہاڈے لئی اک وڈی نشانی اے جے تسی مومن او

وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ اِنَّ اٰيَةَ مُلْكِهٖٓ اَنْ يَّاْتِيَكُمُ التَّابُوْتُ فِيْهِ سَكِيْنَةٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ وَبَقِيَّةٌ مِّمَّا تَرَكَ اٰلُ مُوْسٰى وَاٰلُ ھٰرُوْنَ تَحْمِلُهُ الْمَلٰۗىِٕكَةُ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ ٢٤٨ ؁ۧ

فیر جدوں طالوت لشکراں سنے چھڈ نکلیا، اوہنے آکھیا: بیشک اللہ تہانوں اک نہر نال آزمائون والا اے۔ سو جنھے ایہدے وچوں (پانی) پیتا فیر اوہ میرے وچوں نئیں تے جنھے اوہ نہ چکھیا فیر بیشک اوہ میرے وچوں اے۔ پر جو اک چُلو بھر لوے اپنے ہتھ نال کوئی لپ (تے حرج نئیں) فیر اوہناں وچوں کجھ نوں چھڈ کے ساریاں اوس (نہر) چوں (پانی) پی لیاء، فیر جدوں اوہنے تے اوہناںلوکاں نے جیہڑے اوہدے نال ایمان لیائے اوس (نہر) نوں پار کر لیا ، اُوہناں آکھیا: اج ساڈے وچ جالوت تے اوہدے لشکراں نال لڑن دی طاقت نئیں۔ (تے) جیہڑے ایس گل دا یقین رکھدے سن پئی واقعی اوہ اللہ نال ملن والے نیں اوہناں آکھیا کنیاں ای چھوٹیاں جماعتاںاللہ دے حکم نال وڈیاں جماعتاں تے غالب آگئیاں تے اللہ صبر کرن والیاں دے نال اے

فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوْتُ بِالْجُنُوْدِ ۙ قَالَ اِنَّ اللّٰهَ مُبْتَلِيْكُمْ بِنَهَرٍ ۚ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّىْ ۚ وَمَنْ لَّمْ يَطْعَمْهُ فَاِنَّهٗ مِنِّىْٓ اِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةًۢ بِيَدِهٖ  ۚ فَشَرِبُوْا مِنْهُ اِلَّا قَلِيْلًا مِّنْهُمْ ۭ فَلَمَّا جَاوَزَهٗ ھُوَ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مَعَهٗ  ۙ قَالُوْا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوْتَ       وَجُنُوْدِهٖ  ۭ قَالَ الَّذِيْنَ يَظُنُّوْنَ اَنَّهُمْ مُّلٰقُوااللّٰهِ ۙ كَمْ مِّنْ فِئَةٍ قَلِيْلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيْرَةًۢ بِاِذْنِ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ مَعَ الصّٰبِرِيْنَ  ٢٤٩ ؁

تے جدوں اوہ جالوت تے اوہدے لشکراں دے مقابل نکلے، اوہناں آکھیا: ساڈیا ربّا! ساڈے تے صبر ڈوہل تے ساڈے قدم ثابت رکھ تے ایس کافر قوم دے مقابل ساڈی مدد فرما

وَلَمَّا بَرَزُوْا لِجَالُوْتَ  وَجُنُوْدِهٖ  قَالُوْا رَبَّنَآ اَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَّثَبِّتْ اَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَي الْقَوْمِ الْكٰفِرِيْنَ ٢٥٠ ؀ۭ

فیر اوہناں اللہ دے حکم نال اوہناں (کافراں) نوں ہرا دِتّا تے دائود نے جالوت نوں قتل کر دِتّا۔ تے اللہ نے اوس (دائود) نوں بادشاہی تے دانائی دِتی تے جنّا چاہیا اوہنوں سکھایا۔ تے جے اللہ دا لوکاں دے بعض (جتھے) نوں بعض راہیں ہٹاؤنا نہ ہوندا تے لازمی ساری زمین ویران ہو جاندی۔ تے پر اللہ جہاناں تے بڑے فضل والا اے

فَهَزَمُوْھُمْ بِاِذْنِ اللّٰهِ   ڐ وَقَتَلَ دَاوٗدُ جَالُوْتَ   وَاٰتٰىهُ اللّٰهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهٗ مِمَّا يَشَاۗءُ  ۭ وَلَوْلَا دَفْعُ اللّٰهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ ۙ لَّفَسَدَتِ الْاَرْضُ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ ذُوْ فَضْلٍ عَلَي الْعٰلَمِيْنَ ٢٥١ ؁

اوہ اللہ دیاں آیتاں نیں اسیں حق نال تیرے اتے اوہناں نوں پڑھدے آں تے بیشک توں ضرور رسولاں چوں ایں ­

تِلْكَ اٰيٰتُ اللّٰهِ نَتْلُوْھَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ ۭ وَاِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِيْنَ  ٢٥٢ ؀

اوہ (ساڈے) رسول اساں اوہناں دے بعض نوں بعض تے وڈیائی دِتی۔ اوہناں وچوں کسے نال اللہ نے کلام کیتا تے درجیوں اُچے کیتے اوہناں دے بعض ۔ تے اساں عیسیٰ مریم جائے نوں ظاہرہ نشانیاں دِتّیاں تے روح القدس (جبریل) راہیں اوہدی تائید کیتی۔ تے جے اللہ چاہندا (تے) اوہناں توں پچھوں والے لوک آپس وچ نہ لڑدے اوہدے بعد جو اوہناں کول کُھلیاں نشانیاں آچُکیاں سن۔ تے پر اوہناں (آپس وچ) اختلاف کیتا فیر اوہناں وچوں کجھ جو ایمان لے آئے تے کئی جیہڑے کفر تے رہے۔ تے جے اللہ چاہندا تے اوہ اک دوجے نال نہ لڑ دے۔ تے پر اللہ کردا اے جو اوہ چاہوے

تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَھُمْ عَلٰي بَعْضٍ ۘ مِنْھُمْ  مَّنْ كَلَّمَ اللّٰهُ وَرَفَعَ بَعْضَھُمْ دَرَجٰتٍ ۭ وَاٰتَيْنَا عِيْسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنٰتِ وَاَيَّدْنٰهُ بِرُوْحِ الْقُدُسِ ۭ وَلَوْ شَاۗءَ اللّٰهُ   مَا اقْتَتَلَ الَّذِيْنَ مِنْۢ بَعْدِھِمْ   مِّنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَتْھُمُ  الْبَيِّنٰتُ وَلٰكِنِ اخْتَلَفُوْا فَمِنْھُمْ  مَّنْ اٰمَنَ وَمِنْھُمْ  مَّنْ كَفَرَ ۭ وَلَوْ شَاۗءَ اللّٰهُ مَا اقْتَتَلُوْا   ۣوَلٰكِنَّ اللّٰهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيْدُ  ٢٥٣ ؁ۧ

ایمان لیاؤن والیو! اساں تہانوں جو روزی پہنچائی اے اوہدے وچوں خرچ کرو ایہدے توں پہلاں پئی ایسا دِن آجاوے جیہدے وچ نہ کوئی بپار ہووے گا تے نہ کوئی گُوڑی یاری تے نہ ای سفارش۔ تے کافر لوک ای ظالم نیں

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اَنْفِقُوْا مِمَّا رَزَقْنٰكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ يَّاْتِيَ يَوْمٌ لَّا بَيْعٌ فِيْهِ وَلَا خُلَّةٌ وَّلَا شَفَاعَةٌ ۭ وَالْكٰفِرُوْنَ ھُمُ الظّٰلِمُوْنَ ٢٥٤ ؁

اوہ اللہ، نئیں کوئی معبود (سچا) اوہدے سوا۔ دائم زندہ ،ہمیش قائم ہستی،نہ اوہنوں کوئی اونگھ پھڑ دی اے تے نہ کوئی نیندر۔ اوہدا ای اے جو کُجھ اسماناں وچ اے تے جو زمین وچ، کیہڑا اے جیہڑا اوہدے حضور اوہدی اجازت توں بغیر سفارش کر ے؟ اوہ جان دا اے جو کُجھ اوہناں (لوکاں) دے ساہمنے وے تے جو کُجھ اُوہناں دے پچھے وے۔ تے اوہ اوہدے علم وچوں کسے شئے نوں گیڑ اندر نئیں لیا سکدے۔ پر جنّا کہ اوہ چاہوے۔ اوہدی کرسی اسماناں تے زمین تے حاوی اے۔ تے اوہنوں اوہناں دونواں دی حفاظت بھاری نئیں۔ تے اوہی بوہت بلند، سب توں وڈا اے

اَللّٰهُ لَآ اِلٰهَ اِلَّا ھُوَ ۚ اَلْـحَيُّ الْقَيُّوْمُ ڬ لَا تَاْخُذُهٗ سِـنَةٌ وَّلَا نَوْمٌ  ۭ لَهٗ مَا فِي السَّمٰوٰتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ ۭ مَنْ ذَا الَّذِيْ يَشْفَعُ عِنْدَهٗٓ   اِلَّا بِاِذْنِهٖ ۭ   يَعْلَمُ مَا بَيْنَ اَيْدِيْهِمْ وَمَا خَلْفَھُمْ ۚ وَلَا يُحِيْطُوْنَ بِشَيْءٍ مِّنْ عِلْمِهٖٓ  اِلَّا بِمَا شَاۗءَ ۚ وَسِعَ كُرْسِـيُّهُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ ۚ وَلَا يَـــــُٔـــوْدُهٗ حِفْظُهُمَا ۚ وَھُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيْمُ  ؁٢٥٥

دین (اسلام) وچ کوئی جبر نئیں بلاشبہ ہدایت گمراہی توں صاف نکھر گئی اے۔ فیر جیہڑا طاغوت (باطل معبود) دا منکر ہووے تے اللہ تے ایمان لیاوے فیر بلاشبہ اوہنے اک مضبوط کڑے نوں تھم لیا جنھے(کدی وی) پھٹنا نئیں۔ تے اللہ سب کجھ سنن والا، خوب جانن والا اے

لَآ اِكْرَاهَ فِي الدِّيْنِ ڐ قَدْ تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ۚ فَمَنْ يَّكْفُرْ بِالطَّاغُوْتِ وَيُؤْمِنْۢ بِاللّٰهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقٰى ۤ لَا انْفِصَامَ لَهَا  ۭ وَاللّٰهُ سَمِيْعٌ عَلِيْمٌ   ؁٢٥٦

اوہ اللہ اوہناں دا مددگار اے جیہڑے ایمان لیائے اوہ اوہناں نوں ہنیریاں وچوں کڈھ کے چانن ول کھڑدا اے۔ تے اوہ لوک جنھاں کفر کیتا اوہناں دے یار طاغوت نیں۔ اوہ اوہناں نوں چانن وچوں کڈھ کے ہنیریاں وچ کھڑدے نیں۔ اوہی دوزخ دے سنگی نیں اوہ سب اوہدے وچ ہمیش رہن والے نیں

اَللّٰهُ وَلِيُّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا  ۙ يُخْرِجُهُمْ مِّنَ الظُّلُمٰتِ اِلَى النُّوْرِ ڛ وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْٓا اَوْلِيٰۗــــــُٔــھُمُ الطَّاغُوْتُ  ۙ يُخْرِجُوْنَـھُمْ مِّنَ النُّوْرِ اِلَى الظُّلُمٰتِ ۭ اُولٰۗىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ ھُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ  ٢٥٧ ؁ۧ

بَھلا تسی اوس بندے ول نئیں تکیا جنھے ابراہیم نال اوہدے رب بارے (ایس لئی) جھگڑا کیتا پئی اللہ نے اوہنوں بادشاہی دتی سی؟ جدوں ابراہیم آکھیا: میرا رب اوہ وے جیہڑا جیواندا تے مار دا اے۔ اوس (نمرود) آکھیا: میں وی جیوندا کردا تے ماردا آں۔ ابرہیم نے آکھیا: فیر بیشک اللہ تے سورج نوں چڑھدے ولوںچاہڑدا اے سو توں ذرا اوہنوں لہندے ولوں لیاء کے وکھا۔ فیر مُنکر جیہڑا ہکّا بکّا رہ گیا تے اللہ ظالم لوکاں نوں ہدایت نئیں دیندا

اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذِيْ حَاۗجَّ اِبْرٰھٖمَ فِيْ رَبِّهٖٓ اَنْ اٰتٰىهُ اللّٰهُ الْمُلْكَ ۘ اِذْ قَالَ اِبْرٰھٖمُ رَبِّيَ الَّذِيْ يُـحْيٖ   وَيُمِيْتُ ۙ قَالَ اَنَا اُحْيٖ وَاُمِيْتُ ۭ قَالَ اِبْرٰھٖمُ فَاِنَّ اللّٰهَ يَاْتِيْ بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَاْتِ بِهَا مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذِيْ كَفَرَ  ۭ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظّٰلِمِيْنَ ٢٥٨ ؁ۚ

یا اوس بندے طرحاں جیہڑا اک وستی توں لنگھیا تے اوہ اپنیاں چھتاں بھار ڈگی پئی سی؟ اوہنے آکھیا: اللہ ایس نوں کینویں زندہ کرے گا اوہدی موت توں مگروں؟ سو اللہ نے اوہنوں اک سو ورہیاں لئی موت دے دتی، مڑکے اوہنوں فیر جیوندا کیتا۔ فرمایا: توں کنِا کُو چر (ایتھے) رہیا ایں؟ اوہنے آکھیا: میں اک دِن یا دِن دا کُجھ حصہ رہیا۔ فرمایا: (نئیں!) بلکہ توں سو ورھے ( مریا) رہیا ایں، سو توں اپنے کھاؤن تے اپنے پیون ول تک۔ ہن تک بُسیا نئیں۔ نالے ویکھ اپنے کھوتے( دے پنجر) نوں تے تاں جے اسیں تینوں لوکاں لئی اک نشانی بنائیے۔ تے توں (کھوتے دیاں) ہڈیاں ول جھاتی مار، اسیں کینویں اوہناں نوں چُک کے جوڑ دیندے آں مڑکے اوہناں تے ماس چڑھاندے آں۔ فیر جدوں اوہدے تے چنگی طرحاں (معاملہ) ظاہر ہو گیا، کہن لگا: میں بوہتا جان داں واقعی اللہ ہر شئے تے پوری طرحاں قادر اے

اَوْ كَالَّذِيْ مَرَّ عَلٰي قَرْيَةٍ وَّهِيَ خَاوِيَةٌ عَلٰي عُرُوْشِهَا ۚ قَالَ اَنّٰى يُـحْيٖ ھٰذِهِ اللّٰهُ بَعْدَ مَوْتِهَا  ۚ فَاَمَاتَهُ اللّٰهُ مِائَـةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهٗ  ۭ قَالَ كَمْ لَبِثْتَ ۭ قَالَ لَبِثْتُ يَوْمًا اَوْ بَعْضَ يَوْمٍ ۭ قَالَ بَلْ لَّبِثْتَ مِائَةَ عَامٍ فَانْظُرْ اِلٰى طَعَامِكَ وَشَرَابِكَ لَمْ يَتَسَـنَّهْ ۚ وَانْظُرْ اِلٰى حِمَارِكَ وَلِنَجْعَلَكَ اٰيَةً لِّلنَّاسِ وَانْظُرْ اِلَى الْعِظَامِ كَيْفَ نُنْشِزُھَا ثُمَّ نَكْسُوْھَا لَحْــمًا  ۭ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهٗ  ۙ قَالَ اَعْلَمُ اَنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ٢٥٩ ؁

تے جدوں ابراہیم آکھیا: میریا ربّا! مینوں وکھا توں مُردیاں نوں کینویں زندہ کریں گا؟ فرمایا تے بھلا تینوں یقین نئیں آیا؟ اوس (ابراہیم) آکھیا: کیوں نئیں! تے پر میرے دل دے قرار (تسّلی) لئی۔ فرمایا: فیر توں چار پنچھی پھڑ فیر اوہناں نوں اپنے ول کُوکر تے لا(مانوس کرلے )۔ مڑکے اوہناں دا اک اک ٹوٹا ہر پہاڑ اُپر رکھ دے مڑکے اوہناں نوں بلا۔ اوہ تیرے کول نسّے آئون گے تے سمجھ لے واقعی اللہ سب تے غالب، کمال حکمت والا اے

وَاِذْ قَالَ اِبْرٰھٖمُ رَبِّ اَرِنِيْ كَيْفَ تُـحْيِ الْمَوْتٰى ۭ قَالَ اَوَلَمْ تُؤْمِنْ ۭ قَالَ بَلٰي وَلٰكِنْ لِّيَطْمَىِٕنَّ قَلْبِىْ ۭ قَالَ فَخُذْ اَرْبَعَةً مِّنَ الطَّيْرِ فَصُرْھُنَّ اِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلٰي كُلِّ جَبَلٍ مِّنْهُنَّ جُزْءًا ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَاْتِيْنَكَ سَعْيًا  ۭ وَاعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ عَزِيْزٌ حَكِيْمٌ  ٢٦٠ ؁ۧ

اوہناں لوکاں دی مثال جیہڑے اللہ دے رستے وچ اپنے مال خرچ کردے نیں اک دانے دی مثال وانگر اے جیس اگائے ست سٹے، ہر ہر سٹے وچ سو دانے ہووَن۔ تے اللہ جہدے لئی چاہندا اے ودھا دیندا اے تے اللہ فراخی والا وسیع علم والا اے

مَثَلُ الَّذِيْنَ يُنْفِقُوْنَ اَمْوَالَھُمْ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ اَنْۢبَتَتْ سَـبْعَ سَـنَابِلَ فِيْ كُلِّ سُنْۢبُلَةٍ مِّائَةُ حَبَّةٍ ۭ  وَاللّٰهُ يُضٰعِفُ لِمَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَلِيْمٌ   ٢٦١ ؁

اوہ لوک جیہڑے اپنے مال اللہ دے رستے وچ خرچ کردے نیں مڑکے نہ پچھے لاؤندے نیں احسان جتاؤنا جو خرچ کیتا تے نہ ای ستاؤنا۔ اوہناں لئی اوہناں دا ثواب اوہناں دے رب کول اے تے اوہناں تے نہ کوئی خوف ہووے گا تے نہ اوہ دل گیر ہون گے

اَلَّذِيْنَ يُنْفِقُوْنَ اَمْوَالَھُمْ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ثُمَّ لَا يُتْبِعُوْنَ مَآ اَنْفَقُوْا مَنًّا وَّلَآ اَذًى ۙ لَّھُمْ اَجْرُھُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۚ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا ھُمْ يَحْزَنُوْنَ ٢٦٢ ؁

· سُچا بول تے معاف کر دینا اوس صدقے نالوں چنگا اے جہدے پچھوں دکھ دینا ہووے۔ تے اللہ بے پروا بوہت بردبار اے

قَوْلٌ مَّعْرُوْفٌ وَّمَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِّنْ صَدَقَةٍ يَّتْبَعُهَآ اَذًى ۭ وَاللّٰهُ غَنِىٌّ حَلِيْمٌ  ٢٦٣ ؁

ایمان لیاؤن والیو! اپنیاں صدقیاں نوں بے کار نہ کرو احسان جتا کے تے دکھ دے کے اوس بندے وانگر جیہڑا اپنا مال لوکاں دے دکھاوے لئی خرچ کردا اے، تے اوہ اللہ تے روز آخر تے ایمان نئیں رکھدا۔ تاں اوہدی مثال چکنے پتھر ورگی اے جیہدے اُپر مٹی پئی ہووے فیر اوہدے تے زور دار مینہ ورھے فیر (مٹی لتھ کے) سخت چٹان رہ جاوے۔ اوہ (ریاکار) جو کماندے نیں اوہدے وچوں کسے وی شے تے قابو نئیں پاؤن گےتے اللہ ناشکرے لوکاں نوں ہدایت نئیں دیندا

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَا تُبْطِلُوْا صَدَقٰتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْاَذٰى ۙ كَالَّذِيْ يُنْفِقُ مَالَهٗ رِئَاۗءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ۭ فَمَثَلُهٗ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَاَصَابَهٗ وَابِلٌ فَتَرَكَهٗ صَلْدًا  ۭ لَا يَـقْدِرُوْنَ عَلٰي شَيْءٍ مِّمَّا كَسَبُوْا  ۭ  وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكٰفِرِيْنَ  ٢٦٤ ؁

تے اوہناں دی مثال جیہڑے اللہ دی رضا جوئی لئی تے اپنیاں دلاں نوں ثابت رکھدیاں اپنے مال خرچ کردے نیں اوس باغ ورگی اے جیہڑا کسے ٹِلے تے ہووے۔ اوہدے اُپر زوردار مینہ ورھے فیر اوہ اپنا دونا پھل لیاوے۔ فیر جے اوہنوں چھراٹے دا مینہ نہ وسے تاں پھوار (ای کافی) تے تسی جو عمل کردے او اللہ اوہنوں خوب ویکھن والا اے

وَمَثَلُ الَّذِيْنَ يُنْفِقُوْنَ اَمْوَالَھُمُ ابْتِغَاۗءَ مَرْضَاتِ اللّٰهِ وَتَثْبِيْتًا مِّنْ اَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍۢ بِرَبْوَةٍ اَصَابَهَا وَابِلٌ فَاٰ تَتْ اُكُلَهَا ضِعْفَيْنِ ۚ فَاِنْ لَّمْ يُصِبْهَا وَابِلٌ فَطَلٌّ ۭ وَاللّٰهُ  بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِيْرٌ  ٢٦٥ ؁

بَھلا تہاڈے وچوں کوئی (ایہہ) چاؤہندا اے پئی اوہدے کول کھجوراں تے انگوراں دا اک باغ ہووے اوہدے ہیٹھ دی نہراں وگدیاں ہوون۔ ایس (باغ) وچ اوہدے لئی ہر رنگ دے پھل ہون تے اوہنوں وڈیپا آن اپڑے تے اوہدی اولاد کمزور ہووے فیر (اک دم) اوس (باغ) تے کوئی درولا آن پوّے جیہدے وچ اگ ہووے فیر اوہ سڑ جاوے؟ اس طرحاں اللہ تہاڈے لئی اپنی آیتاں کھول کے دسدا اے تاں جے تسی سوچ وچار کرو

اَيَوَدُّ اَحَدُكُمْ اَنْ تَكُوْنَ لَهٗ جَنَّةٌ مِّنْ نَّخِيْلٍ وَّاَعْنَابٍ تَجْرِيْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ ۙ لَهٗ فِيْهَا مِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ ۙ وَاَصَابَهُ الْكِبَرُ وَلَهٗ ذُرِّيَّةٌ ضُعَفَاۗءُ ښ فَاَصَابَهَآ اِعْصَارٌفِيْهِ نَارٌفَاحْتَرَقَتْ ۭ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْاٰيٰتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُوْنَ  ٢٦٦ ؁ۧ

ایمان لیاؤن والیو! تسی اوہناں پاک شیؤاں وچوں خرچ کرو جو تسی کمایاں۔ تے اوہدے وچوں وی جیہڑیاں اسیں تہاڈے لئی زمین وچوں کڈھیاں۔ تے نہ ارادہ کرو (اوس چوں) ناقص دا جنہوں تسی بوہت خرچ کردے او۔ تے تسی اوہ (شئے) کدی وی نہ لیندے پر ایہہ پئی ایہدے بارے تسی اکھیاں میٹ لوئو، تے جان لؤ واقعی اللہ بے پروا، بیحد خوبیاں والا اے

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اَنْفِقُوْا مِنْ طَيِّبٰتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّآ اَخْرَجْنَا لَكُمْ مِّنَ الْاَرْضِ ۠ وَلَا تَيَمَّمُوا الْخَبِيْثَ مِنْهُ تُنْفِقُوْنَ وَلَسْتُمْ بِاٰخِذِيْهِ اِلَّآ اَنْ تُغْمِضُوْا فِيْهِ ۭ وَاعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ غَنِىٌّ حَمِيْدٌ  ٢٦٧ ؁

اوہ شیطان تہانوں مفلسی دا ڈراوا دیندا اے تے بھیڑے کماں دا حُکم دیندا اے۔ تے اللہ تہانوں اپنی طرفوں بخشش تے فضل دا وعدہ دیندا اے تے اللہ فراخی والا سب کجھ جانن والا اے

اَلشَّيْطٰنُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَاْمُرُكُمْ بِالْفَحْشَاۗءِ ۚ وَاللّٰهُ يَعِدُكُمْ مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَفَضْلًا  ۭ وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَلِيْمٌ ڦ   ؀268

جنھوں چاہندا اے حکمت دیندا اے تے جنھوں حکمت دتی گئی تاں بلاشبہ اوہنوں بوہت ساری بھلیائی دے دتی گئی تے نئیں مت لیندے سوائے عقل منداں دے

يُّؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَّشَاۗءُ ۚ وَمَنْ يُّؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اُوْتِيَ خَيْرًا كَثِيْرًا ۭوَمَا يَذَّكَّرُ اِلَّآ اُولُوا الْاَلْبَابِ  ٢٦٩ ؁

تے تسی کسے خرچے چوں جو وی خرچ کرو یا کوئی سُکھناں سُکھو ،تاں بیشک اللہ اوہنوں جان دا اے۔ تے ظالماں دا کوئی مددگار نئیں

وَمَآ اَنْفَقْتُمْ مِّنْ نَّفَقَةٍ اَوْ نَذَرْتُمْ مِّنْ نَّذْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُهٗ ۭ وَمَا لِلظّٰلِمِيْنَ مِنْ اَنْصَارٍ٢٧٠ ؁

جے تسی صدقے ظاہر کر دیؤ سو ایہہ چنگی گل اے تے جے تسی اوہنوں لکائو تے اوہ محتاجاں نوں دیؤ ، تاں اوہ تہاڈے لئی بوہت ای چنگا اے۔ تے اوہ تہاڈے کجھ گناہ تہاتھوں اتار دے گا۔ تے اللہ نوں تسی جیہڑے عمل کر دے او پوری طرحاں خبر اے

اِنْ تُبْدُوا الصَّدَقٰتِ فَنِعِمَّا هِىَ ۚ وَاِنْ تُخْفُوْھَا وَتُؤْتُوْھَا الْفُقَرَاۗءَ فَھُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۭ وَيُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِّنْ سَيِّاٰتِكُمْ ۭ وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِيْرٌ   ٢٧١ ؁

اے نبی!) تیرے ذُمے نئیں اوہناں نوں ہدایت دینا تے پر اللہ جنھوں چائوہندا اے ہدایت بخشدا اے۔ تے تسی اپنے مال وچوں جو کُجھ خرچ کرو، سو اوہ تہاڈے نفساں دے (فیدے) لئی اے۔ تے تسی نئیں خرچ کردے سوائے اللہ دی رضا جوئی واسطے۔ تے تسی اپنے مال وچوں جو خرچ کرو گے اوہ تہانوں پورا پورا پرتایا جاوے گا تے تہاڈے تے ظلم نئیں کیتا جاوے گا

لَيْسَ عَلَيْكَ ھُدٰىھُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ يَهْدِيْ مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَمَا تُنْفِقُوْا مِنْ خَيْرٍ فَلِاَنْفُسِكُمْ ۭ وَمَا تُنْفِقُوْنَ اِلَّا ابْتِغَاۗءَ وَجْهِ اللّٰهِ ۭوَمَا تُنْفِقُوْا مِنْ خَيْرٍ يُّوَفَّ اِلَيْكُمْ وَاَنْتُمْ لَا تُظْلَمُوْنَ ٢٧٢ ؁

صدقہ) اوہناں محتاجاں لئی اے جیہڑے اللہ دے رستے وچ رُوکے گئے ہوَن پئی زمین وچ بھج دوڑ دی واہ نئیں رکھدے،نادان اوہناں دے سوال توں بچن پاروں اوہناں نوں مالدار سمجھدا اے، تسی اوہناں نوں اوہناں دیاں علامتاں توں ای پچھان لو گے۔ اوہ لوکاں نال چمبڑ کے سوال نئیں کردے، تے تسی اپنے مال وچوں جو کُجھ خرچ کردے او فیر بیشک اللہ خوب جانن والا اے

لِلْفُقَرَاۗءِ الَّذِيْنَ اُحْصِرُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ لَا يَسْتَطِيْعُوْنَ ضَرْبًا فِي الْاَرْضِ ۡ يَحْسَبُھُمُ الْجَاهِلُ اَغْنِيَاۗءَ مِنَ التَّعَفُّفِ ۚ تَعْرِفُھُمْ بِسِيْمٰھُمْ ۚ لَا يَسْــَٔـلُوْنَ النَّاسَ اِلْحَافًا ۭ  وَمَا تُنْفِقُوْا مِنْ خَيْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ بِهٖ عَلِيْمٌ  ٢٧٣ ؁ۧ

اوہ لوک جیہڑے اپنے مال خرچ کردے نیں راتیں تے دِنے۔ اوہلے تے ظاہر۔ سو اوہناں لئی اوہناں دا اجر اوہناں دے رب کول اے۔ تے نہ اوہناں تے کوئی خوف ہووے گا تے نہ اوہ غم کرن گے

اَلَّذِيْنَ يُنْفِقُوْنَ اَمْوَالَھُمْ بِالَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَّعَلَانِيَةً فَلَھُمْ اَجْرُھُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۚ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا ھُمْ يَحْزَنُوْنَ   ۩۩ ٢٧4 ؁                                           

اوہ لوک جیہڑے بیاج کھاندے نیں اوہ (قبراں چوں) نئیں اٹھن گے پر جیویں اوہ بندا اٹھ دا اےجنھوں شیطان نے ٹوہ کے خبطی کر چھڈیا ہووے اوہ ایس لئی واقعی اوہ کہندے سن بیع وی نِری بیاج وانگر ای اے۔ حالاں اللہ نے بیع نوں حلال کیتا اے تے بیاج نوں حرام۔ فیر جیہڑے بندے کول اوہدے رب ولوں نصیحت آجاوے فیر اوہ باز آ جاوے، تاں جو (کُجھ پہلاں) ہو چکیا سو اوہدا۔ تے اوہدا معاملہ اللہ دے حوالے۔ تے جیہڑا دوبارہ کرے سو اوہی دوزخ دے سنگی نیں، اوہ اوہدے وچ ہمیش رہن والے نیں

اَلَّذِيْنَ يَاْكُلُوْنَ الرِّبٰوا لَا  يَقُوْمُوْنَ   اِلَّا كَمَا يَقُوْمُ الَّذِيْ يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطٰنُ مِنَ الْمَسِّ ذٰلِكَ بِاَنَّھُمْ قَالُوْٓا اِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبٰوا ۘ وَاَحَلَّ اللّٰهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبٰوا ۭ فَمَنْ جَاۗءَهٗ مَوْعِظَةٌ مِّنْ رَّبِّهٖ فَانْتَهٰى  فَلَهٗ مَا  سَلَفَ ۭ وَاَمْرُهٗٓ اِلَى اللّٰهِ ۭ وَمَنْ عَادَ فَاُولٰۗىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ ھُمْ  فِيْهَا خٰلِدُوْنَ  ٢٧٥ ؁

اللہ سود نوں گھٹاندا اے تے خیراتاں نوں ودھاندا اے۔ تے اللہ ہر سخت ناشکرے پاپی نوں پسند نئیں کردا

يَمْحَقُ اللّٰهُ الرِّبٰوا وَيُرْبِي الصَّدَقٰتِ ۭ وَاللّٰهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ اَثِيْمٍ ٢٧٦ ؁

بیشک جیہڑے ایمان لیائے تے صالح عمل کیتے تے نماز قائم رکھی تے زکوٰۃ ادا کیتی۔ اوہناں واسطے اوہناں دا اجر اوہناں دے رب کول اے۔ تے نہ اوہناں تے کوئی خوف ہووے گا تے نہ اوہ غم کرن گے

اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ لَھُمْ اَجْرُھُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۚ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا ھُمْ يَحْزَنُوْنَ  ٢٧٧ ؁

ایمان لیائون والیو! اللہ کولوں ڈرو تے جیہڑا سود چوں باقی وے اوہ چھڈ دیو جے ہوؤ تسی مومن

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَذَرُوْا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبٰٓوا اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ  ؁٢٧٨

فیر جے تسی (انج) نہ کیتاتے اللہ تے اوہدے رسول ولوں جنگ دا اعلان سن لوئو۔ تے جے تسی توبہ کر لوئو تاں تہاڈے لئی تہاڈے اصل مال ای نیں۔ نہ تسی کسے تے ظلم کرو تے نہ تہاڈے تے ظلم ہووے

فَاِنْ لَّمْ تَفْعَلُوْا فَاْذَنُوْا بِحَرْبٍ مِّنَ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ۚ وَاِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوْسُ اَمْوَالِكُمْ ۚ لَا تَظْلِمُوْنَ وَلَا تُظْلَمُوْنَ   ٢٧٩ ؁

تے جے (قرضئی) تنگی والا ہووے تے سَوکھا ہوون تیکر اوہنوں مُہلت دینا(لازم )lیں تے ایہہ پئی تسی صدقہ کرو(معاف کردیو) تہاڈے لئی بوہت ای چنگا اے جے تہانوں علم ہووے

وَاِنْ كَانَ ذُوْ عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ اِلٰى مَيْسَرَةٍ ۭ وَاَنْ تَصَدَّقُوْا خَيْرٌ لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ٢٨٠ ؁

تے اُس دِن توں ڈرو جس وچ تسی اللہ ول پرتائے جائو گے مڑکے ہر جی نوں جو اوہنے کمایا پورا پورا دتّا جاوے گا تے اوہناں تے ظلم نئیں کیتا جاوے گا

وَاتَّقُوْا يَوْمًا تُرْجَعُوْنَ فِيْهِ اِلَى اللّٰهِ ۼ ثُمَّ تُوَفّٰى كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَھُمْ لَا يُظْلَمُوْنَ  ٢٨١ ؁ۧ

ایمان لیائون والیو جدوں تسی آپس وچ مِتھے ویلے تیکر قرض دا لین دین کرو فیر اوہنوں لکھ لیا کرو تے چاہیدا اے پئی اک لکھن والا تہاڈے وچ انصاف نال لکھے۔ تے کوئی لکھن والا انکار نہ کرے پئی اوہ لکھے۔ جینویں اللہ نے اوہنوں سکھلایا اے فیر لازم اے اوہ لکھ دیوے۔ تے اوہ بندہ بول کے لکھوائے جیہدے ذمے قرضہ ہووے۔ تے چاہیدا اوہ اللہ کولوں ڈرے جیہڑا اوہدا رب اے تے اوہ مقروض اوہدے وچوں کوئی شئے نہ گھٹائے۔ فیر جے اوہ جیہدے سِر قرض اے بے عقل یا کمزور ہووے یا اس قابل نئیں پئی آپ بول کے لکھوائے فیر اوہدا مختیار انصاف نال لکھوا دیوے۔ تے تسی اپنے مرداں وچوں دو گواہ شہادتی بنالؤ، فیر جے دو مرد نہ ہون فیر اک مرد تے دو عورتاں جنھاں نوں تسی گواہاں چوں چنگا جانو۔ پئی دوسری دونواں وچوں اک کھنج جاوے فیر دونواں وچوں اک دوسری نوں یاد کرا دیوے۔ تے گواہ جدوں وی بلائے جان تے اوہ انکار نہ کرن۔ تے مت اکتائو معاملہ نِکاّ ہووے تے بھاویں وڈا اوہنوں مقررہ ویلے تیکر پئی تسی لکھوائو۔ اوہ اللہ نیڑے بوہتی انصاف دی گل اے تے گواہی لئی بوہت درست طریقہ اے۔ تے بوہتا نیڑے پئی تُسی شک وچ پوے۔ سوائے پئی تسی ہتھو ہتھی دا سودا کرو جنہوں آپس وچ لیندے دیندے او، اوہنوں نہ لکھیا جاوے تے تہاڈا کوئی گناہ نئیں۔ تے جدوں تسی آپس وچ تجارتی معاہدہ کرو تے گواہ بنا لیا کرو۔ تے کاتب تے گواہ نوں دکھ نہ دتا جاوے۔ تے جے تسی اس طرحاں کرو گے تاں بیشک ایہہ تہاتھوں نافرمانی ہووے گی۔ تے اللہ کولوں ڈر دے رہو۔ تے اللہ تہانوں ایہہ حکم سکھلاندا اے تے اللہ ہر شئے دا پوری طرحاں جانو اے

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِذَا تَدَايَنْتُمْ بِدَيْنٍ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّى فَاكْتُبُوْهُ  ۭ وَلْيَكْتُبْ بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌۢ بِالْعَدْلِ ۠ وَلَا يَاْبَ كَاتِبٌ اَنْ يَّكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللّٰهُ فَلْيَكْتُبْ ۚ وَلْيُمْلِلِ الَّذِيْ عَلَيْهِ الْحَقُّ وَلْيَتَّقِ اللّٰهَ رَبَّهٗ وَلَا يَبْخَسْ مِنْهُ شَـيْــــًٔـا  ۭ فَاِنْ كَانَ الَّذِيْ عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيْهًا اَوْ ضَعِيْفًا اَوْ لَا يَسْتَطِيْعُ اَنْ يُّمِلَّ ھُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهٗ بِالْعَدْلِ ۭ وَاسْتَشْهِدُوْا شَهِيْدَيْنِ مِنْ رِّجَالِكُمْ ۚ فَاِنْ لَّمْ يَكُوْنَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَّامْرَاَتٰنِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاۗءِ اَنْ تَضِلَّ اِحْدٰىھُمَا فَتُذَكِّرَ اِحْدٰىهُمَا الْاُخْرٰى ۭ وَلَا يَاْبَ الشُّهَدَاۗءُ اِذَا مَا دُعُوْا  ۭ وَلَا تَسْــَٔـــمُوْٓا اَنْ تَكْتُبُوْهُ صَغِيْرًا اَوْ كَبِيْرًا اِلٰٓى اَجَلِهٖ ۭ ذٰلِكُمْ اَقْسَطُ عِنْدَ اللّٰهِ وَاَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَاَدْنٰٓى اَلَّا تَرْتَابُوْٓا اِلَّآ اَنْ تَكُـوْنَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِيْرُوْنَهَا بَيْنَكُمْ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ اَلَّا تَكْتُبُوْھَا  ۭ وَاَشْهِدُوْٓا اِذَا تَبَايَعْتُمْ ۠وَلَا يُضَاۗرَّ كَاتِبٌ وَّلَا شَهِيْدٌ ڛ وَاِنْ تَفْعَلُوْا فَاِنَّهٗ فُسُوْقٌۢ بِكُمْ ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ۭ وَيُعَلِّمُكُمُ اللّٰهُ ۭ وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ ٢٨٢ ؁

تے جے تسی سفر وچ ہووو تے تہانوں لکھن والا کوئی نہ لبھّے فیرقبضے لئی (کوئی شئے) گہنے رکھو ۔ فیر جے تہاڈے وچوں کوئی دوجے تے اعتبار کر لَوَے فیر جیس بندے تے اعتبار کیتا گیا ہووے اوہنوں چاہیدا اے پئی دوجے دی امانت واپس پرتا دیوے۔ تے چاہیدا اپنے رب ، اللہ کولوں ڈرے۔ تے تسی گواہی نہ لُکائو تے جیہڑا بندہ اوہنوں چھپائے گا تے بیشک اوہدا دل گناہ گار اے۔ تے جیہڑے عمل تسی کردے او اللہ اوہناں توں پورا جانن والا اے

وَاِنْ كُنْتُمْ عَلٰي سَفَرٍ وَّلَمْ تَجِدُوْا كَاتِبًا فَرِھٰنٌ مَّقْبُوْضَةٌ  ۭ فَاِنْ اَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضًا فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ اَمَانَتَهٗ وَلْيَتَّقِ اللّٰهَ رَبَّهٗ ۭ وَلَا تَكْتُمُوا الشَّهَادَةَ  ۭ وَمَنْ يَّكْتُمْهَا فَاِنَّهٗٓ اٰثِمٌ قَلْبُهٗ ۭ وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ عَلِيْمٌ  ٢٨٣ ؁ۧ

اسماناں تے زمین وچ جو کُجھ اے(سب) اللہ دا ای اے۔ تے جو تہاڈے جِیاں وچ اے جے تسی ظاہر کرو یا اوہنوں لُکائو اللہ تہاڈے کولوں اوہدا حساب لَوَے گا۔ فیر بخشے گا جنھوں اوہ چاہوے گا تے جنھوں چاہوے گا سزا دیوے گا تے اللہ ہر شئے تے پوری طرحاں قادر اے

لِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوٰتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ ۭ وَاِنْ تُبْدُوْا مَا فِيْٓ اَنْفُسِكُمْ اَوْ تُخْفُوْهُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللّٰهُ ۭ فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَّشَاۗءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَّشَاۗءُ  ۭ وَاللّٰهُ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ٢٨٤ ؁

رسول ایمان لیایا اوس (ہدایت) اُتے جیہڑی اوہدے رب ولوں اوہدے تے نازل کیتی گئی اے۔ تے سبھے مومن وی، سارے ایمان لیائے اللہ اُتّے، تے اوہدیاں فرشتیاں تے اوہدیاں کتاباں تے اوہدے رسولاں اُتّے (اوہ آ کھدے نیں:) اسیں اوہدے رسولاں وچوں کسے اک وچکار ویفرق نئیں کردے۔ تے اوہ آ کھدے نیں: اسیں (حکم) سنیا تے قبول کیتا۔ ساڈیا ربّا! اسیں تیری بخشش چاہندے آں تے اسیں تیرے ول ای پرت جانا ایں

اٰمَنَ الرَّسُوْلُ بِمَآ اُنْزِلَ اِلَيْهِ مِنْ رَّبِّهٖ وَالْمُؤْمِنُوْنَ  ۭ كُلٌّ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَمَلٰۗىِٕكَتِهٖ   وَكُتُبِهٖ وَرُسُلِهٖ   ۣ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ اَحَدٍ مِّنْ رُّسُلِهٖ   ۣ وَقَالُوْا سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا  ڭ غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَاِلَيْكَ الْمَصِيْرُ  ٢٨٥ ؁

اللہ کسے نفس تے اوہدی برداشت توں اڈ تکلیف نئیں دیندا۔ کسے جیہڑی (نیکی) کمائی اوہدے ای لئی (فیدہ) اے تے جیہڑی اوہنے (بدی) سمیٹی اوہدا (وبال) وی اوہدے سِر ای اے۔ ساڈیا ربّا! جے ساڈے کولوں بُھل ہو جاوے یا اسیں کھنج جائیے، سانوںنہ پھڑیں۔ ساڈیا ربّا! تے ساڈے تے ایہو جہیا بھار نہ رکھیں جینویں توں ساڈے توں پہلے لوکاں تے بھار رکھیا سی۔ ساڈیا ربّا! تے جس بھار دی اسیں سہار نئیں رکھدے اوہ ساڈے کولوں نہ چکوا۔ تے ساتھوں درگزر فرما، تے سانوں بخش دے، تے ساڈے تے رحم فرما، توں ای ساڈا مولا ایں۔ سو کافر لوکاں دے مقابل ساڈی مدد فرما

لَا يُكَلِّفُ اللّٰهُ نَفْسًا اِلَّا وُسْعَهَا  ۭ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ ۭرَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَآ اِنْ نَّسِيْنَآ اَوْ اَخْطَاْنَا  ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَآ اِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهٗ عَلَي الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهٖ ۚ وَاعْفُ عَنَّا    ۪ وَاغْفِرْ لَنَا    ۪ وَارْحَمْنَا    ۪ اَنْتَ مَوْلٰىنَا فَانْــصُرْنَا عَلَي الْقَوْمِ الْكٰفِرِيْنَ ٢٨٦ ؀ۧ